Methoden en technieken van kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg
Welke reden, behalve lagere kosten, kan een bedrijf nog meer hebben om
steekproefkeuring toe te passen?
Uitgangspunt bij steekproefkeuring is dat de kwaliteit van de producten
in de steekproef, representatief is voor de kwaliteit van de gehele partij. In
een representatieve steekproef uit een partij moeten de kenmerken of
eigenschappen in de zelfde verhouding voorkomen als in de gehele
partij. Daarom is het bij steekproefkeuring noodzakelijk om producten
samen te voegen tot partijen die gemaakt zijn bij eenzelfde bron onder
dezelfde omstandigheden. Bijvoorbeeld exemplaren die afkomstig zijn
van dezelfde machine en/of productiemedewerker, en gemaakt zijn van
Partij dezelfde grondstof. Met een partij bedoelen we dan ook een
verzameling gelijksoortige producten van dezelfde afkomst,
die onder dezelfde omstandigheden zijn vervaardigd.
Steekproefkeuring kan om verschillende redenen en op verschillende
manieren worden uitgevoerd. In paragraaf 3 zullen we
steekproefkeuring ten behoeve van procescontrole tegenkomen.
De steekproefkeuring die we in deze paragraaf bespreken, is een vorm
van productcontrole, het is een beslissingsmethode om onderscheid te
maken tussen partijen die wel aan de eisen voldoen en partijen die niet
aan de eisen voldoen. De eisen die gesteld worden aan een partij, moeten
hiertoe worden vertaald in eisen aan de uitkomsten van de steekproef.
Bijvoorbeeld: Een fabrikant van suiker heeft met zijn afnemers
afgesproken dat een partij suiker van 1000 pakken maximaal 50 pakken
mag bevatten met een gewicht lager dan de nominale waarde van 1 kg.
Om te controleren of een partij voldoet aan deze norm, keurt hij een
steekproef van 20 pakken suiker. De eis aan de partij kan vertaald
worden in de volgende eis aan de steekproef: maximaal 1 pak in de
steekproef mag een gewicht lager dan 1 kg hebben. Vinden we in de
steekproef (20 stuks) geen of één enkel pak dat niet voldoet, dan wordt
de partij goedgekeurd. Zijn er twee of meer pakken met een te laag
gewicht dan wordt de partij afgekeurd.
Wordt op basis van een steekproef geconcludeerd dat een partij niet aan
de eisen voldoet dan zijn de volgende acties mogelijk:
– de partij wordt vernietigd
– de partij wordt hersteld/gerepareerd: een gedeelte van het
productieproces wordt opnieuw uitgevoerd
– de partij wordt gesorteerd. Alle producten uit de partij worden
gekeurd en de foutieve verwijderd/gerepareerd.
De eisen waaraan een steekproef moet voldoen, wordt vastgelegd in een
Keuringsschema keuringsschema. In een keuringsschema wordt in ieder geval
vastgelegd:
– hoe groot de steekproefomvang (n) is
– wat het goedkeuringscriterium (c) is. Dit betekent dat een partij wordt
goedgekeurd als het aantal foutieve producten in de steekproef ≤ c is.
Voor bovenstaand voorbeeld over de suikerfabrikant geldt het volgende
keuringschema:
– Neem een steekproef van 20 exemplaren uit een partij (n = 20).
– Keur de partij goed indien in de steekproef hoogstens 1 fout exemplaar
wordt gevonden (c = 1).
– Keur de partij af indien er meer dan 1 fout exemplaar in de steekproef
voorkomt.