Methoden en technieken van kwaliteitszorg

Leereenheid 2 Methoden en technieken van kwaliteitszorg
mogelijke directe of indirecte oorzaken van afwijkingen. Die ontleding
wordt doorgezet, totdat alle relevante aspecten in beeld zijn gebracht. Zo
zien we in dit voorbeeld dat fouten ten gevolge van het etsen
veroorzaakt kunnen worden door een te lage etssnelheid, die op haar
beurt veroorzaakt kan zijn door een verkeerde instelling van de machine
of door een verkeerde samenstelling van het etsmiddel.
Het uitwerken van een dergelijk diagram blijkt in de praktijk een goed
middel bij de inventarisatie van mogelijke verstorende invloeden. Het
geeft een aangrijpingspunt om invloeden in relatie tot elkaar te
bestuderen. Dit zowel als basis voor verder onderzoek, als om alvast die
maatregelen te nemen, die direct mogelijk en nuttig zijn. Het is overigens
een nuttige methode bij elke vorm van probleemanalyse.
OPGAVE 2.5
Wat is het wezenlijke verschil tussen een Pareto-analyse en een
visgraatdiagram?
OPGAVE 2.6
Geef commentaar op de stelling: Men dient eerst een visgraatdiagram uit
te werken alvorens een Pareto-analyse uit te voeren.
5 Kwaliteitskosten
Kwaliteitskosten Onder de verzamelnaam kwaliteitskosten verstaan we de
kosten van het voorkómen van kwaliteitsafwijkingen, de
kosten van het vaststellen van kwaliteitsafwijkingen en de
kosten als gevolg van kwaliteitsafwijkingen. De meest
gebruikelijke benamingen voor deze hoofdgroepen van
kwaliteitskosten zijn: preventiekosten, beoordelingskosten en
foutenkosten. Deze laatste groep wordt vaak opgesplitst in
interne en externe foutenkosten.
Preventiekosten De preventiekosten worden gemaakt om de kans op
kwaliteitsafwijkingen te verkleinen, bijvoorbeeld proces- en
foutenanalyses, leveranciersselectie, opleiding en training.
Deze kosten zijn vooral van belang omdat de mate van
preventie bepalend is voor de omvang van de overige
kwaliteitskosten.
Beoordelingskosten De beoordelingskosten houden verband met inspecties,
controles, beproeving en andere beoordelingsactiviteiten van
materialen, processen en producten.
Foutenkosten De foutenkosten zijn de kosten en de gederfde opbrengsten als
gevolg van kwaliteitsafwijkingen. De interne foutenkosten
ontstaan als gevolg van afwijkingen die tijdens het
voortbrengingsproces worden geconstateerd (bijvoorbeeld
afval, uitval, herbewerking, productieverlies e.d.) dus nog
voor de levering aan de afnemer. De externe foutenkosten
ontstaan als gevolg van het optreden of ontdekken van
kwaliteitsafwijkingen bij de gebruikers, bijvoorbeeld
retourzendingen, schade- en garantieclaims.
In figuur 2.14 wordt het zogenaamde kwaliteitskostenmodel
weergegeven. Uitgangspunt bij dit model is dat door meer te investeren
in preventieve maatregelen het aantal fouten/afwijkingen en de daarmee
19