Methoden en technieken van kwaliteitszorg

Attributieve
meting
Leereenheid 2 Methoden en technieken van kwaliteitszorg
– de tijd die productiemedewerkers voor controles beschikbaar hebben,
gezien het productietempo en de eisen aan de nauwkeurigheid en
betrouwbaarheid van de meting en de registratie van de meetuitkomsten
– de mate waarin productiemedewerkers betrokken zijn bij de regeling
c.q. beheersing van het betreffende (deel)proces.
Het antwoord op de vraag waarmee wordt gecontroleerd, wordt bepaald
door:
– de kosten van aanschaf, gebruik en onderhoud van de
meetinstrumenten
– de vereiste kennis en vaardigheid alsmede het gebruik dat van de
meetinformatie wordt gemaakt.
– de aard van de te meten eigenschappen.
Het onderscheid tussen attributieve en variabele metingen is hierbij van
belang. Bij attributieve metingen wordt er alleen op gelet of een
product aan de eisen voldoet of niet. Een product is óf goed óf
fout. Een geheugenchip werkt wel of niet, een pak suiker
voldoet aan de minimale gewichtseis of niet.
Variabele meting Bij variabele metingen wordt erop gelet hoever de gemeten
waarde afligt van een bepaalde normwaarde. Hoeveel wijkt
het gewicht van een pak suiker af van de nominale waarde.
Veel producteigenschappen kunnen niet of zeer moeilijk met behulp van
een instrument worden gemeten. In die gevallen fungeert de mens als
meetinstrument.
De frequentie van de controle ofwel: hoe vaak wordt gecontroleerd, is
sterk afhankelijk van:
– gewenste nauwkeurigheid, toegestane risico’s
– de productiewijze: bijvoorbeeld stuk-, serie- of massaproductie.
Bij stuk-/kleinserieproductie zal vaak elk product gecontroleerd worden
(100%-controle).
Bij serie- en massaproductie wordt meestal steekproefsgewijs
gecontroleerd. Op basis van metingen van een steekproef wil men zich
een oordeel vormen over de kwaliteit van een partij producten. In de
volgende paragraaf zal verder ingegaan worden op het keuren van
partijen aan de hand van steekproeven.
2 Productcontrole
Als we te maken hebben met grote aantallen producten is 100%-controle
(controle van alle producten) vrij kostbaar. We zien dan ook dat deze
vorm van controle, behalve in die gevallen waar geen fouten zijn
toegestaan, zelden wordt toegepast . Het alternatief voor 100%-controle
is het keuren van een beperkt aantal producten uit een partij en op basis
van deze metingen een uitspraak proberen te doen over de kwaliteit van
Steekproefkeuring de hele partij. We spreken dan over steekproefkeuring.
De principes van steekproefkeuring kunnen zowel gebruikt worden bij
attributieve metingen als bij variabele metingen. In deze leereenheid
zullen we ons beperken tot de attributieve metingen.
OPGAVE 2.1
Als er sprake is van grote aantallen gelijksoortige producten, wordt
meestal op basis van kostenoverwegingen gekozen voor
steekproefkeuring in plaats van 100%-keuring.
5