Rapport 'Geweld tegen gezagsdragers' - Universiteit Utrecht

4. Werking van instrumenten
4.1 Inleiding
In preventieve zin kan het zijn dat instrumenten wel gebruikt worden, maar geen effect
sorteren, of dat geen of verkeerde instrumenten worden ingezet. Dat geldt ook voor
repressieve aanpakken. In dit hoofdstuk wordt op grond van ons veldwerk geanalyseerd
hoe instrumenten in Utrecht feitelijk worden ingezet en hoe ze werken. Daarbij is zowel
naar partijen afzonderlijk, als hun samenspel gekeken.
In plaats van ‘van bovenaf’ te kijken naar mogelijke en denkbare instrumenten,
en naar formele en geregelde aanpakken, zoals in het vorige hoofdstuk, kijken we in dit
hoofdstuk ‘van onderop’ naar de wijze waarop concrete incidenten daadwerkelijk worden
afgehandeld of voorkomen. In dit hoofdstuk gaan we eerst in op de aanpak van
incidenten van politieagenten, zowel preventief als repressief, en daarna op de aanpak
van geweld tegen politici. Aan het einde vergelijken we de feitelijke aanpak met de
mogelijke aanpak die in het vorige hoofdstuk beschreven is.
4.2 Aanpak van incidenten tegen politie
4.2.1 Geweldsprotocol
Het eerste dat opvalt, is dat het geweldsprotocol voor de afhandeling van incidenten
tegen politieagenten vrijwel altijd consequent wordt toegepast. Uit interviews begrepen
we dat in het verleden deze consequente toepassing niet zo vanzelfsprekend was, maar
nu het geweldsprotocol ruim zes jaar bestaat, is het in het politiekorps en bij de
ketenpartners in de veiligheidsketen wel bekend. Dat betekent ook dat alle partijen
genoemd in het protocol zich bewust zijn van hun rol en verantwoordelijkheid in de
afhandeling van het geweldsincident. Dit wordt ook als “goed” en “succesvol” beschouwd,
omdat de consequente toepassing van het geweldsprotocol invulling geeft aan het ‘goed
werkgeverschap’ dat zo belangrijk is voor het op peil houden van het moreel van het
politiepersoneel, dat inderdaad ook na een incident weer terug op straat moet en aldaar
het soms gevaarlijke werk moet kunnen voortzetten. Vanuit een moreel oogpunt is het
ook noodzakelijk dat het politiekorps als werkgever actief werk maakt van het naleven
53