aan gene zijde van de mensenrechten - Les Amis d'Alain de Benoist

AAN GENE ZIJDE VAN DE MENSENRECHTEN
wegens overspel en zulks de verdedigers van de mensenrechten mishaagt, kan men
de vraag stellen wat nu feitelijk de grond is van die veroordeling: de wijze van
terechtstelling (steniging), of het feit dat overspel met de dood bestraft wordt (of
gewoon strafbaar is), of gewoon de doodstraf zelf? Het eerste motief blijkt
hoofdzakelijk van emotionele orde 87 . Het tweede zou ter discussie kunnen gesteld
worden (hoe men ook over de kwestie denken mag, op welke grond kan men de
leden van een bepaalde cultuur beletten te denken dat overspel een fout is die
bestraft dient te worden en hen beletten naar eigen goeddunken de ernst van die
fout te beoordelen?). Wat het derde motief betreft, het maakt van elk land dat de
doodstraf handhaaft – in de eerste plaats de Verenigde Staten – een schender van
de mensenrechten.
Raimundo Panikkar schrijft terzake: “Beweren aan de mensenrechten, zoals die
geformuleerd zijn, een universele geldigheid toe te kennen, is van de onbewezen
stelling uitgaan dat het merendeel van de volkeren van de wereld betrokken zijn,
praktisch op dezelfde manier als de westerse naties, in een overgangsproces van
een min of meer mythische Gemeinschaft [...] naar een moderniteit die op ‘rationele’
en ‘contractuele’ manier wordt georganiseerd, zoals dat gebeurt in de
geïndustrialiseerde westerse wereld. Dat is een uiterst betwistbaar postulaat” 88 .
Temeer omdat het proclameren van het concept van de mensenrechten “wel eens
het paard van Troje zou kunnen zijn dat clandestien binnengesmokkeld wordt in
andere beschavingen, met als resultaat hen te verplichten de bestaans-, denk- en
gevoelswijzen aan te nemen die de mensenrechten zien als de probleemoplossingen
in geval van conflict” 89 .
De culturele diversiteit aanvaarden vereist een volledige erkenning van de Andere.
Maar hoe de Andere erkennen als diens waarden en gebruiken tegengesteld zijn aan
die welke men hem wil opleggen? De voorstanders van de ideologie van de rechten
zijn over het algemeen ook voorstanders van het ‘pluralisme’. Maar hoe zijn de
mensenrechten compatibel met de veelheid aan culturele systemen en religieuze
stelsels? Als de eerbied voor de individuele rechten gebrek aan eerbied voor culturen
en volkeren met zich brengt, moet men dan besluiten dat de mensen wel gelijk zijn,
maar dat de culturen die deze gelijken voortgebracht hebben, niet gelijk zijn?
Het is duidelijk dat het opdringen van de mensenrechten een acculturatie is, en het
in de praktijk brengen ervan riskeert het uiteenvallen en het uitroeien met zich te
brengen van collectieve identiteiten die ook een rol spelen in de vorming van
individuele identiteiten. De klassieke idee die stelt dat de mensenrechten individuen
beschermen tegen groepen waartoe ze behoren, en ze een hulpmiddel verschaffen
tegen de praktijken, wetten en gebruiken van deze groepen, wordt daarmee hoogst
betwistbaar. Zij die deze of gene ‘schending van de mensenrechten’ aanklagen,
beseffen ze wel hoe belangrijk de door hen veroordeelde praktijk kan zijn voor de
cultuur waarin die vastgesteld wordt? Zij die zich beklagen over de schending van
hun rechten, zijn die van hun kant bereid voor de eerbiediging van die rechten het
risico te lopen op de vernietiging van hun eigen cultuur? Zouden ze niet eerder
wensen dat hun rechten erkend worden op grond van hetgeen hun cultuur
kenmerkt?
“De individuen, schrijft Paul Picconne, kunnen slechts [door de mensenrechten]
87 De steniging van een overspelige vrouw is geen specifiek islamitische praktijk. Destijds werd ze geregeld
toegepast in Israël (Lev. 20,10; Deut. 22, 22-24), en was nog gebruikelijk in Jezus’ tijd (Joh. 8, 3-6)
88 a.c. blz.98
89 ibid. blz.100.
32