Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
_______________________________________________________________________________________________________________ <strong>Cultureel</strong> <strong>erfgoed</strong>: <strong>waardevol</strong> <strong>of</strong> <strong>waardeloos</strong>? <br />
<br />
1 Theoretisch kader en hypothesen <br />
<br />
<br />
<br />
“Erfgoed kent geen afgebakende inhoud.” 23 <br />
<br />
“<strong>Cultureel</strong> <strong>erfgoed</strong> is een verzamelbegrip.” 24 <br />
Hoewel het uit bovenstaande citaten onmogelijk lijkt om het begrip cultureel <strong>erfgoed</strong> concreet te <br />
omschrijven, zal in dit ho<strong>of</strong>dstuk toch een poging worden gedaan een duidelijker beeld van het <br />
begrip te krijgen. Het ontbreken van een duidelijk begrippenkader leidt namelijk tot verwarring en <br />
daarnaast is het onmogelijk om zonder definitie het begrip meetbaar te maken. <br />
<br />
1.1 <strong>Cultureel</strong> <strong>erfgoed</strong>: een breed begrip <br />
Erfgoed is de laatste decennia steeds populairder en omvangrijker geworden. In de westerse wereld <br />
verzamelen we volgens David Lowenthal, Emeritus Pr<strong>of</strong>essor <strong>of</strong> Geography and Honorary Research <br />
Fellow aan de University College Londen en Visiting Pr<strong>of</strong>essor <strong>of</strong> Heritage Studies aan de St Mary’s <br />
University College, steeds meer <strong>erfgoed</strong> om ons heen. Steeds meer objecten krijgen het label cultureel <br />
<strong>erfgoed</strong> opgeplakt. <br />
<br />
“All at once heritage is everywhere (…), It is the chief focus <strong>of</strong> patriotism and a prime lure <strong>of</strong> tourism. <br />
One can barely move without bumping into a heritage site. Every legacy is cherished (…) the whole <br />
world is busy lauding – or lamenting – some past, be it fact or fiction.” 25 <br />
<br />
“Heritage has burgeoned over the past quarter <strong>of</strong> a century from a small élite preoccupation into a <br />
major popular crusade. Everything from Disneyland tot the Holocaust Museum, from the Balkan wars <br />
tot the Northern Irish Troubles, from Elvis memorabilia tot the Elgin Marbles bears the marks <strong>of</strong> the cult <br />
<strong>of</strong> heritage.” 26 <br />
<br />
Dat steeds meer zaken als cultureel <strong>erfgoed</strong> worden gezien beaamt ook Tim Copeland. “Today, <br />
‘heritage’ appears to encompass a much broader view <strong>of</strong> evidence from the past with the inclusion <strong>of</strong> <br />
activities, people and sites with no material remains but significant literature, legend and myth. (…) <br />
This indicates the addition <strong>of</strong> more ‘intangible’ dimensions with an emphasis on intellectual assets”. 27 <br />
Het beperkt zich dus niet enkel tot materiële objecten, maar ook immateriële zaken vallen onder het <br />
begrip. “Het gaat zowel om ‘hoge’ als om ‘lage’ cultuur, zowel om Michelangelo, Rubens en Le <br />
Corbusier als om baardmanskruiken, bakovens en trouwboekjes. Het gaat ook zowel om tastbare als <br />
om niet‐tastbare dingen: manuscripten, oude foto’s en standbeelden, maar ook liedjes en verhalen.” 28 <br />
Erfgoed is zeker geen statisch begrip, de inhoud van het begrip is voortdurend aan <br />
verandering onderhevig. In Erfgoed in de klas. Een handleiding voor leerkrachten van HEREDUC, een <br />
project gesubsidieerd vanuit de Europese Unie met als doel een overkoepelend project over <br />
<strong>erfgoed</strong>educatie in een Europese context, stelt men dat <strong>erfgoed</strong> een afspiegeling van activiteiten van <br />
het verleden is die in interactie staan met de dynamische context van het heden. <strong>Cultureel</strong> <strong>erfgoed</strong> <br />
kan vanwege dit feit nooit een afgerond begrip zijn. 29 Eige<strong>nl</strong>ijk is het begrip dus nooit duidelijk <br />
afgebakend geweest. Al sinds het ontstaan ervan, zo’n twee eeuwen geleden ten tijde van de Franse <br />
12
Change language