Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
Cultureel erfgoed: waardevol of waardeloos? - Cultuurnetwerk.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_______________________________________________________________________________________________________________ <strong>Cultureel</strong> <strong>erfgoed</strong>: <strong>waardevol</strong> <strong>of</strong> <strong>waardeloos</strong>? <br />
<br />
beschikbaar, omdat de meting hierbij vanaf 25 jaar begint. 8 De vraag is nu hoe deze belangstelling <br />
voor het verleden te verklaren is? <br />
In haar oratie stelt Carla van Boxtel dat de groeiende aandacht voor <strong>erfgoed</strong> te maken heeft <br />
met “een algemene herleving van de historische belangstelling, maar ook met gevoelens van <br />
onzekerheid en onbehagen als gevolg van globalisering, toenemende diversiteit en snelle <br />
veranderingen.” 9 Volgens Paul Holthuis, vakdidacticus geschiedenis aan de Rijksuniversiteit <br />
Groningen, kan <strong>erfgoed</strong> in een steeds pluriformer wordende same<strong>nl</strong>eving een rol spelen in de <br />
vorming van sociale cohesie en burgerschapsvorming. 10 Frank van Vree, hoogleraar journalistieke <br />
cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, vindt <strong>erfgoed</strong> <strong>waardevol</strong> omdat het ons de mogelijkheid <br />
biedt de collectieve herinnering te organiseren en ons daarmee een identiteit kan verschaffen, <br />
waardoor de wereld om ons heen meer zin en betekenis krijgt. 11 Elke Ennen, associate pr<strong>of</strong>essor en <br />
lector bij NHTV en senior adviseur <strong>erfgoed</strong>planning bij ADC Heritage, stelt dat <strong>erfgoed</strong> een rol kan <br />
spelen in het welzijn van mensen. “Heritage forms part <strong>of</strong> daily life and influences welfare directly. <br />
Many different studies suggest that historicity aspects such as heritage, monuments and remarkable <br />
buildings are highly valued social well being indicators.” 12 Hoewel deze verklaringen voor een <br />
toegenomen belangstelling veelvuldig worden aangehaald, blijkt er in het geval van jongeren toch <br />
een ‘maar’ te zijn. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat het vormen <strong>of</strong> bevestigen van identiteit een <br />
proces is dat zich in latere levensfasen sterker voordoet dan in eerdere. 13 Zijn jongeren al bewust <br />
bezig met het vormen van een identiteit en doen zij dit dan aan de hand van het omringende <br />
culturele <strong>erfgoed</strong>? <br />
<br />
Uit het voorgaande blijkt dat er de afgelopen jaren meer belangstelling is gekomen voor cultureel <br />
<strong>erfgoed</strong>. Het woord verschijnt keer op keer, in geleerde publicaties, tijdschriften en kranten. Het <br />
wordt met toenemend gemak in de mond genomen door politici, ambtenaren, museumdirecteuren, <br />
archeologen en journalisten. 14 Ondanks deze belangstelling en de populariteit van het begrip, vraag <br />
ik mij af <strong>of</strong> deze populariteit ook onder jongeren leeft, wat voor beeld zij hebben bij dit begrip en <strong>of</strong> <br />
zij <strong>erfgoed</strong> <strong>waardevol</strong> vinden. <br />
Om hierin inzicht te krijgen heb ik tijdens mijn stage bij Bureau Monumenten en Archeologie <br />
(BMA) van de Gemeente Amsterdam een exploratief empirisch onderzoek gedaan naar het beeld dat <br />
Amsterdamse jongeren bij het begrip cultureel <strong>erfgoed</strong> hebben. Aan dit onderzoek hebben drie <br />
klassen deelgenomen (63 leerlingen), te weten havo 4, vwo 4 en vwo 5. Van de deelnemende scholen <br />
zijn er twee in Oud‐Zuid gevestigd en één in de Bijlmer. In het onderzoek werd aan de leerlingen <br />
door middel van een vrage<strong>nl</strong>ijst gevraagd welke zaken volgens hen cultureel <strong>erfgoed</strong> zijn. Hierbij <br />
werd onderscheid gemaakt tussen archeologische vondsten, documenten in archieven, monumenten, <br />
objecten in musea en landschap. Uit het onderzoek blijkt dat de jongeren documenten uit archieven <br />
en met name landschap niet zien als cultureel <strong>erfgoed</strong>. Daarnaast werd de jongeren door middel van <br />
stellingen gevraagd <strong>of</strong> zij cultureel <strong>erfgoed</strong> leuk, <strong>waardevol</strong> en leerzaam vinden en <strong>of</strong> zij het <br />
daarnaast belangrijk vinden dat cultureel <strong>erfgoed</strong> behouden moet blijven. Resultaten lieten zien dat <br />
<br />
8