30.08.2013 Views

De school en leerlingen met gedragsproblemen - Onderwijsraad

De school en leerlingen met gedragsproblemen - Onderwijsraad

De school en leerlingen met gedragsproblemen - Onderwijsraad

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3<br />

Ouders legg<strong>en</strong> idealiter e<strong>en</strong> basis van veiligheid <strong>en</strong> uitdaging. <strong>De</strong> <strong>school</strong> biedt,<br />

ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s idealiter, motiver<strong>en</strong>d <strong>en</strong> ordelijk onderwijs binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verbind<strong>en</strong>d<br />

onderwijsklimaat. Het omgaan <strong>met</strong> gedragsproblem<strong>en</strong> behelst voor lerar<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> voortdur<strong>en</strong>de zoektocht naar wat werkt. Lerar<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zich bij deze<br />

zware taak ondersteund <strong>en</strong> geholp<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> door hun <strong>school</strong>leiders. Tot slot<br />

hebb<strong>en</strong> leerling<strong>en</strong> zelf e<strong>en</strong> actieve rol als het gaat om (hun eig<strong>en</strong>) gedrag.<br />

Rol van ouders, <strong>school</strong>, lerar<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerling<strong>en</strong><br />

3.1 Positieve, actieve houding van alle opvoeders<br />

<strong>De</strong> ontwikkeling van e<strong>en</strong> kind is, zoals gezegd, altijd het resultaat van complexe, wederkerige<br />

interacties tuss<strong>en</strong> kind, de thuisomgeving <strong>en</strong> de onderwijssituatie. Wat betek<strong>en</strong>t dit voor het<br />

praktisch handel<strong>en</strong>, het omgaan <strong>met</strong> <strong>en</strong> aanpakk<strong>en</strong> van gedragsproblem<strong>en</strong>? T<strong>en</strong> eerste dat de<br />

aandacht nooit alle<strong>en</strong> naar het kind kan uitgaan. Er zal ook altijd aandacht moet<strong>en</strong> zijn voor de<br />

omgeving <strong>en</strong> hoe daarbinn<strong>en</strong> het probleem is ontstaan <strong>en</strong> voortbestaat. Bepaalde gegroeide<br />

interactiepatron<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> het probleem in stand houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> het zelfs versterk<strong>en</strong>. Verder is het<br />

belangrijk de aanpak op diverse niveaus te organiser<strong>en</strong>, uiteraard zoveel mogelijk op elkaar<br />

afgestemd (hetzelfde doel <strong>en</strong> <strong>met</strong> dezelfde acc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>). Dit betek<strong>en</strong>t onder meer dat alle partij<strong>en</strong><br />

bij de aanpak word<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>: de ouders, het kind of de jongere zelf, leeftijdsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> de leraar.<br />

Positieve grondhouding <strong>en</strong> ‘gewoon’ opvoed<strong>en</strong><br />

In de literatuur wordt b<strong>en</strong>adrukt dat de opvoeding van <strong>en</strong> omgang <strong>met</strong> kinder<strong>en</strong> <strong>met</strong> gedragsproblem<strong>en</strong><br />

niet wez<strong>en</strong>lijk verschilt van die van andere kinder<strong>en</strong>. Opvoed<strong>en</strong>d handel<strong>en</strong> moet<br />

voor jonger<strong>en</strong> <strong>met</strong> gedragsproblem<strong>en</strong> wel bewuster, krachtiger, consequ<strong>en</strong>ter <strong>en</strong> planmatiger<br />

zijn, om de jongere te help<strong>en</strong> zijn of haar gedrag te vervang<strong>en</strong> door ander, meer gew<strong>en</strong>st<br />

gedrag. Vooral extra aandacht, structuur, steun <strong>en</strong> bemoediging zijn nodig. Van Lieshout (2009)<br />

noemt dit ‘pedagogisch vakmanschap’.<br />

<strong>De</strong>skundig<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong> op het belang van e<strong>en</strong> positieve grondhouding <strong>en</strong> e<strong>en</strong> actieve, oplossingsgerichte<br />

b<strong>en</strong>adering. 69 E<strong>en</strong> positieve grondhouding wil zegg<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>, warme<br />

<strong>en</strong> invoel<strong>en</strong>de houding, waardoor de jongere zich veilig <strong>en</strong> geaccepteerd voelt, ook <strong>met</strong> zijn<br />

beperking<strong>en</strong>. <strong>De</strong> opvoeder di<strong>en</strong>t oog te hebb<strong>en</strong> voor mogelijke aanwezige belemmering<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

die ook te accepter<strong>en</strong>. Tegelijk is het belangrijk positieve eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

kind te zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> te vertrouw<strong>en</strong> op zijn mogelijkhed<strong>en</strong> om te verander<strong>en</strong>. Te veel aandacht voor<br />

oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong> minder beïnvloedbare achtergrondfactor<strong>en</strong> werkt belemmer<strong>en</strong>d.<br />

69 Lieshout, 2009; Wolf & Beukering, 2009.<br />

40 <strong>Onderwijsraad</strong>, februari 2010

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!