Gebiedskatern Utrechtse Heuvelrug - Provincie Utrecht

Torenvilla Berg en Dal
Villa Van ‘t Hof
Villa Gaudeaumus
KWALITEITSGIDS UTRECHTSE LANDSCHAPPEN - UTRECHTSE HEUVELRUG 53
goedkope bouwgrond was er in overvloed en
de belangstelling was groot. Deze ontwikkeling
ging ten koste van de engen, de heide en de
landgoederen en buitenplaatsen, waarvan de
parken voor een deel werden verkaveld. Zeist
en Baarn ontwikkelden zich als eersten als
forensendorp, later volgden plaatsen als Laren,
Hilversum, Driebergen, Maarn, Bilthoven. Met
de engen en de heidevelden verdwenen ook de
schaapskudden en de potstalcultuur.
Bij de ontwikkeling van villaparken en nieuwe
landgoederen (na 1880) werden de hogere
zandgronden niet alleen opgezocht vanwege
de goedkope bouwgrond en de eenvoudige
fundering. Vooral de landschappelijke effecten
van het reliëf en het uitzicht waren belangrijk.
Een goed voorbeeld vormen de Baarnse
VILLADORP BAARN
In 1874 kreeg Baarn een station aan de
spoorlijn Amsterdam-Amersfoort, waarna
de plaats zich in snel tempo ontwikkelde
als forensenplaats. In 1901 kwam er een
directe aansluiting met Utrecht tot stand
via Soest. In Baarn verrezen in het fin-desiecle
enkele monumentale villaparken,
zoals het Amaliapark, Prins Hendrikpark en
Wilhelminapark. De bewoner van Soestdijk,
Prins Hendrik, werkte actief aan deze
ontwikkeling mee door grond beschikbaar te
stellen. De stations van Baarn en Soestdijk
kregen een koninklijke wachtkamer. Tot het
erfgoed uit deze periode behoort ook het
Cantonspark, in 1914 aangelegd door een
Amsterdamse koopman die op China voer.
Het arboretum met tropische kas werd later
aan de Universiteit Utrecht geschonken. Dit
zwaar verwaarloosde ‘Cristal Palace’ van de
provincie wordt binnenkort gerestaureerd.
torenvilla’s met zicht op de Eemvallei en
Zuiderzee. Vergelijkbaar is de ontwikkeling
van het villapark in het Amersfoortse
Bergkwartier. In Huis ter Heide en Bosch
en Duin werden villa’s gebouwd tussen de
natuurlijk aanwezige stuifduinen. Het villapark