Zusters, dochters: Afrikaanse verhalen - Shikanda.net

zou laten aanbranden op het butaangas waaraan zij niet gewend
was. Arghetta en Racubal bleven daarom in de woonkamer
zitten praten, terwijl Luiz in een ander vertrek het
eten bereidde, zijn oren gespitst om geen enkele wendine
in het gesprek te missen. Maar Racubal deed zijn reputatie
van versierder geen eer aan. Uit de grote, niet meer werkende
koelkast in de gang haalde hij wat flesjes lauw bier,
en bij het genot daarvan ontspon zich een gesprek over heiligdommen,
orakels, het Heilige Bos en genezing. Arghetta kon
zijn redeneringen niet goed volgen. Aan de ene kant wist
Racubal door zijn traditionele opvoeding binnen een aan
de Mandzjak verwant volk het hele idioom van geesten,
offers en voorouderlijke wraak met grote vanzelfsprekendheid
te hanteren - aan de andere kant had hij een positie van
macht en welstand bereikt waarin hij nagenoeg immuun leek
voor de onzekerheden die de oude religie moest bezweren;
zo kon hij zich een nonchalante scepsis permitteren. En door
dit verwarrende mengsel heen schoten flarden marxistische
ideologiekritiek, ontleend aan in Oost-Europa genoten
kadercursussen, en zelf al weer teruggebracht tot naïeve
bezweringsformules.
'Wat deed je dan in Coboiana met een duur varken en
canna als je denkt dat het allemaal onzin is?'
'Het is niet echt onzin. Het is een onjuiste, verouderde
manier om met de waarheid om te gaan. Neem bij voorbeeld
onze grote koning Suarez. Toen de Portugezen hier aankwamen
en zijn land begonnen te bezetten, maakte hij zich
onzichtbaar, en met de kracht van zijn heiligdom slachtte
hij een heel Portugees detachement af. Zijn waarheid was
die van onze bevrijdingsstrijd; maar wij, in onze tijd,
konden ons niet meer onzichtbaar maken en hadden
,111111 U/fifc
geweren en handgranaten nodig. Suarez had die moderne
wapens niet tot zijn beschikking. Toch, ook tijdens de vrijheidsoorlog
hadden wij strijders allemaal wel een contract
met een heiligdom lopen, en we offerden varkens en zelfs
koeien bij de vleet. Anders hadden we misschien nooit gewonnen.
En al hadden we wel kunnen winnen, we hadden
het risico dat het zonder die offers niet zou lukken nooit
mogen nemen. Alleen, je moet zeker weten datje door een
bonafide orakelpriester naar het juiste inzicht in je problemen
wordt gevoerd. Daarom gaan wij vanavond naar
Diatta.'
'En wat hij ons gaat vertellen is niet onjuist en verouderd?
Maar wat mijn verwanten, de Mandzjak priesters in
Dakar en Calequisse, me verteld hebben, dat is wel allemaal
onzin?'
'Je moet niet boos worden. Het is een kwestie van risico
en van effect. Je zit hier te kreunen op de bank, nadat je ikweet-niet-hoeveel
varkens en liters canna hebt betaald. Dat
was dus onzin, zonde van het geld. Diatta heeft mij naar
Coboiana gestuurd met één varken en twee liter canna, en
mijn zoontje is weer kerngezond. Ik weet niet of dat door
de Grote Geest van Coboiana komt. Misschien is het wel
zo dat mijn schoonfamilie boos was omdat ik te weinig aandacht
aan mijn kind besteedde, en dat het kind daar ziek van
werd. Nu hebben ze gezien dat ik wel degelijk een toegewijde
vader ben en houden ze op mijn kind ziek te maken. Misschien
is het wel zo iets.'
'Maar wat is daar dan zo politiek en revolutionair aan,
aan die zienswijze?*
'Als je kunt zeggen: Dit is wat ik geërfd heb vanuit het
verleden, het is oud en lelijk, het werkt niet zoals ik wil, ik
134 135