Ondernemen in familiebedrijven - Windesheim

32
Ondernemen in familiebedrijven
nen op het beleid van de onderneming. Een vergelijkbare situatie doet zich voor in de
familie, als een overdrager financieel participeert en zeggenschap wil behouden.
Advies
Terwijl de controlefunctie voor familiebedrijven lang niet altijd relevant is, is de
adviesfunctie voor veel familiebedrijven in het MKB heel toepasbaar. De adviserende
functie kan opgedeeld worden in twee delen: een resourcefunctie en een strategiefunctie.
Bij de resourcefunctie gaat het om de toegevoegde waarde die externe personen
kunnen inbrengen. Het gaat dan om het netwerk, de kennis en de ervaring van deze
mensen. Dit kan direct een bijdrage leveren aan bijvoorbeeld het opbouwen van de
reputatie van de onderneming, waardoor gemakkelijker extra financiering kan worden
aangetrokken. Maar kennis en contacten kunnen ook behulpzaam zijn bij het toetreden
tot een nieuwe markt.
De strategiefunctie is een verlengstuk van de resourcefunctie. Die kan een uitkomst
bieden voor MKB-bedrijven die nog weinig aandacht geven aan het strategieformuleringsproces
(zie ook hoofdstuk 1). Focus op deze functie van governance leidt tot aandacht
voor de strategie van de onderneming. Het versterkt het lange-termijndenken
als terugkerend onderwerp binnen goed bestuur. Daarnaast kunnen externe personen
met hun expertise een ondersteunende rol vervullen in het formuleren van de
strategie.
Risicomanagement
Investeren in goed bestuur is vanuit het oogpunt van risicobeheersing relevant. Een
grote afhankelijkheid van de prestaties van de ondernemer maakt het bedrijf kwetsbaar.
Als de ondernemer wegvalt, kan het voortbestaan van het bedrijf in gevaar
komen. Op het moment dat de ondernemer door goed bestuur ondersteund wordt
door een kring van terzakekundige adviseurs, is dit risico ten dele op te vangen. De
bank of andere vermogensverstrekkers zullen de onderneming hier ook op beoordelen.
Mijn inschatting is dat dit de komende jaren steeds belangijker zal worden.
De overlap tussen familie en bedrijf kan een positieve invloed hebben, maar ook een
negatieve. Dit is een ander risico. Vanuit goed bestuur is dit een onderwerp dat aandacht
krijgt. Want als het fout gaat en herstel niet meer mogelijk is, zijn de consequenties
voor de betrokkenen - mede door de overlap - groot. Voor een ondernemer is
het zeer ingrijpend als zijn bedrijf failliet gaat, maar als dit gepaard gaat met ruzie
binnen de familie is het extra pijnlijk. Het is dus van groot belang om te proberen deze
kwetsbaarheid te verkleinen. Dit kan door met betrokkenen afspraken te maken en