Toetscommissie interventies jeugd - Thuis Op Straat

32
e e r s t e t i j-r a p p o r ta g e
t o e t s i n g j u n i 2012
B. Toetsing door TIJ
1. Volledigheid van de beschrijving
De doelgroep van de interventie Opboxen wordt in zeer algemene termen beschreven.
TIJ heeft de indruk dat daarmee – slechts – een specifieke doelgroep wordt aangesproken,
namelijk jongeren die worden aangetrokken door de ‘stoere uitstraling’ van
de vechtsport c.q. het boksen. De indicaties en contra-indicaties voor deelname zijn
onvoldoende scherp en de doelen van de interventie zijn niet SMART geformuleerd. De
methodiek/werkwijze is globaal, op het niveau van concrete activiteiten in een weekprogramma
beschreven. In de praktijk lijkt de aanpak echter meer te behelzen dan is
beschreven, bijvoorbeeld het persoonlijk begeleiden van jongeren bij het contact met
instanties.
2. Degelijkheid van de methodiek
Opboxen geniet lokale, landelijke en zelfs internationale bekendheid, maar voor zover
bij TIJ bekend is, heeft deze aanpak elders geen toepassing gevonden. De ervaringen
met de methodiek zijn aldus beperkt tot de stichting Opboxen. Sinds de start in het jaar
1993 is de effectiviteit van de interventie nooit onderzocht. TIJ constateert dat de methodische
uitgangspunten van Opboxen niet theoretisch onderbouwd zijn.
Er zijn wel bestanddelen in de interventie aanwezig die wetenschappelijk gezien van
invloed zijn op antisociaal gedrag van jongeren. De methodiek van Opboxen volgt daarmee
de lijn van risicoreductie uit het Kennisfundament (Brons et al., 2008). Opvallend
is dat de interventie geen activiteiten ontplooit die gericht zijn op de omgeving van de
deelnemers (vb. gezin, vrienden). Met name het leren van peers c.q. vrienden is, gezien
de leeftijd van de doelgroep, van belang. Deze afwezigheid kan zowel positief als negatief
uitpakken. Het onderzoek van TIJ geeft hierover geen uitsluitsel.
Op individueel niveau neemt de interventie een aantal risicofactoren weg en bevordert
het een aantal beschermende factoren ten aanzien van antisociaal gedrag. Hier worden
genoemd:
• vergroten positief zelfbeeld;
• vergroten van het zelfvertrouwen, onder andere ten aanzien van participatie op
school en in regulier werk;
• vergroten van sociale en contactuele vaardigheden;
• vergroten van het moreel redeneervermogen;
• verbeteren van de cognitieve informatieverwerking door het vergroten van het
gedragsrepertoire met sociaal acceptabel gedrag;
• verminderen van (vroeg) agressief en storend gedrag door het verminderen van
vijandige attributies en verbeteren van vermogen om ambigue sociale situaties op
een positieve manier te interpreteren.
De deelnemende jongeren worden in theorie (vb. SoVa-training) en praktijk geleerd
wat (on)aanvaardbaar gedrag is. Op verschillende momenten (tijdens of na informele
bijeenkomsten, trainingen, lessen, bokstraining) ontvangen jongeren feedback van hun
trainers, begeleiders en groepsgenoten. Begeleiders van Opboxen geven ook feedback
aan derden (vb. uitkeringsinstantie, rechtbank). Onduidelijk is hoe vaak dat gebeurt.
Het aanspreken van de jongeren op houding en gedrag gebeurt in een taal die ze
begrijpen (straattaal). Het gewenste gedrag wordt geventileerd en de jongere wordt
gemotiveerd middels het toekennen van complimenten, diploma’s en certificaten. De
aanpak is hoofdzakelijk positief (belonen van gewenst gedrag).