Toetscommissie interventies jeugd - Thuis Op Straat

B. Toetsing door TIJ
1. Volledigheid van de beschrijving
De doelgroep van de interventie zijn jongeren die volgens de Beke-methodiek
overlastgevend zijn. Ook de groepen jongeren op wie de interventie zich niet richt –
criminele jongeren – zijn duidelijk omschreven. Degenen die baat moet hebben van de
effecten (outcome) zijn de winkeliers en bewoners van de wijk Het Nieuwe Westen. De
gehanteerde leeftijdscategorie (6 tot 24 jaar) is erg breed voor een gerichte methodische
aanpak
De doelen zijn geformuleerd met betrekking tot reductie overlast/hinder en
verbetering van de buurtbeleving. Deze zijn echter niet SMART geformuleerd (vb.
niet gekwantificeerd en geen tijdslijn). Daarbij zijn er vele uiteenlopende doelen op
verschillende niveaus geformuleerd.
In het plan van aanpak en het evaluatieonderzoek (Bouziane et al., 2011) wordt
uitgebreid beschreven wat de activiteiten van de straatcoaches zijn.
2. Degelijkheid van de methodiek
Sinds 2006 kent Nederland het begrip straatcoaches. De straatcoaches zijn voor het
eerst ingezet in Slotervaart, Amsterdam. Inmiddels zijn straatcoaches actief in onder
andere de steden: Utrecht, Nijmegen, Leeuwarden en Venlo. Ondanks de toepassing
in meerdere steden heeft TIJ geen (formeel) onderzoek weten te achterhalen naar
de effectiviteit van straatcoaches. Evaluaties in genoemde steden laten wisselende
resultaten zien. Rotterdam is de enige stad waar straatcoaches functioneren
binnen de gemeentelijke organisatie en de bevoegdheden van een buitengewoon
opsporingsambtenaar (BOA) hebben.
De methodiek verhoogt de pakkans en reduceert de anonimiteit. In wetenschappelijk
perspectief sluit dit aan op de (eerste) lijn van grenzen stellen volgens het
Kennisfundament (WODC, 2008)
3. Uitvoeringsintegriteit
Na vergelijking van het plan van aanpak (Snijders, 2010) met het evaluatieonderzoek
(Bouziane et al., 2011) constateren de onderzoekers van TIJ dat de pilot in het
algemeen volgens plan is uitgevoerd. Uit de gevoerde gesprekken blijkt echter dat de
doelgroep waarmee de straatcoaches in de praktijk te maken krijgen, zwaarder is dan de
oorspronkelijk geformuleerde hinderlijke en overlastgevende (groepen) jongeren. Over
de uitvoering kan verder gezegd worden dat het een pilot betreft waarbij sprake is van
opstartproblemen dan wel dat er problemen hebben gespeeld in de afstemming tussen
straatcoaches, politie en jongerenwerk onderling. Onduidelijk is hoe de ketenaanpak is
verbeterd.
Doordat de pilot Straatcoaches plaatsvindt in de leefwereld van de jongeren en degenen
die de overlast/hinder ervaren (bewoners en winkeliers) wordt de interventie bestempeld
als ecologisch valide. Teneinde hun werk naar behoren te kunnen uitvoeren, krijgen de
straatcoaches training en de benodigde bevoegdheden om bestraffend op te treden.
4. Resultaten
Uit evaluatieonderzoek (Bouziane et al., 2011) blijkt dat de (objectieve) jeugdoverlast
in Het Nieuwe Westen gedurende de pilotperiode is afgenomen. De cijfers geven geen
aanwijzing voor het bestaan van een zogenaamd waterbed-effect. Ondernemers en
bewoners geven aan dat zij zich dankzij de straatcoaches veiliger voelen. Daarnaast is
de overlast die inwoners van Het Nieuwe Westen ervaren van groepen jongeren volgens
de Veiligheidsindex weliswaar licht gestegen, maar de stijging is minder groot dan in de
gehele deelgemeente Delfshaven (website Veiligheidsindex Rotterdam 2012).
e e r s t e t i j-r a p p o rta g e
to e t s i n g j u n i 2012
45