DE SCHILDKLIER - Cliniques de l'Europe

SCHILDKLIER
Thyroïde en zwangerschap
Inleiding
HOUDING IN GEVAL VAN
Hypothyroïdie
Dr Marina van Ypersele
Endocrinologie
Sites St-Elisabeth – 2 Alice
Zwangerschap veroorzaakt fysiologische wijzigingen
van de schildklierfunctie als gevolg van de verhoging
van de jodiumclearance, van de behoefte aan
schildklierhormonen en de jodiumtransfer naar de fœtus.
Omdat de schildklier van de foetus in het eerste trimester
nog niet functioneel is, is de neurologische ontwikkeling
van de baby afhankelijk van de schildklierfunctie van de
moeder.
De referentiewaarden van het TSH worden weinig gewijzigd
door de zwangerschap, behalve dan de vermindering
van de serumwaarde tijdens het eerste trimester als
gevolg van het “ TSH-like ” effect van bèta HCG.
In België kennen wij natuurlijk geen groot jodiumgebrek
verantwoordelijk voor endemisch cretinisme, maar er bestaat wel
een gematigd jodiumgebrek (48% van de zwangere vrouwen
18 | N r 11 - MEI 2008
hebben een urine-excretie van jodium < 50 mcg/d). Dit leidt tot
een stimulatie van de werking en van de groei van de schildklier,
wat uiteindelijk kan resulteren in een struma.
Epidemiologische studies hebben aangetoond dat 3 tot 10% van
de vrouwen in de vruchtbare leeftijd een primaire hypothyroïdie
vertonen. Vermeldenswaardig is dat 1 tot 2% van de zwangere
vrouwen schildklierhormonen krijgen en 0.4% van de zwangere
vrouwen een TSH > 10 mg/ml hebben.
Hypothyroïdie kan een invloed hebben op de vruchtbaarheid,
het vlotte verloop van de zwangerschap en vooral op de
foetusontwikkeling.
Studies hebben het belang van een goed werkende schildklierfunctie
aangetoond voor de neuropsychologische ontwikkeling
van de foetus en de mogelijke gevolgen van een lichte hypothyroïdie
tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap.
Naast het jodiumgebrek is de eerste oorzaak van hypothyroïdie
tijdens de zwangerschap de auto-immune thyroïditis (ziekte
van Hashimoto) met anti-microsomale antistoffen en/of antithyroglobuline.
Vrouwen met een auto-immune thyroïditis hebben
meer frequent een postpartum schildklierdysfunctie (5%).
Er bestaat in de litteratuur nog geen consensus ten gunste van
een systematische controle van de schildklierfunctie bij vrouwen
in de vruchtbare leeftijd. Wanneer er zwangerschapsintenties
zijn, lijkt het ons logisch dat dit onderzoek wordt voorgesteld. De
tegenargumenten zijn de kostprijs en de ongerustheid die men
daardoor gaat creëren. Een onderzoek van de schildklierfunctie
wordt best voorgesteld aan alle vrouwen die persoonlijke of
familiale schildklierantecedenten hebben of aan hen die een
auto-immune ziekte hebben (diabetes type 1, …).
Antithyroïde antilichamen in
Dr Albert Veys,
Dr Brigitte Claeys,
Mr Daniel Allemeersch
Laboteam
Site St-Elisabeth
De TSH-serumwaarde wordt beschouwd als de meest
betrouwbare graadmeter voor schildklierdysfunctie.
Als er nog geen behandeling is of indien er geen specifieke omstandigheden
zijn (zwangerschap, inname van Cordarone), volstaat het
om, in eerste instantie, de schildklierfunctie te analyseren via een
bloedonderzoek. Sinds november 2006 heeft het laboratorium, volgend
op de aanbevelingen van de AACC (American Association of Clinical
Chemistry) en de AACE (American Association of Clinical Endocrinologists)
de referentiewaarden voor TSH bij volwassen op 0.3
- 3.0 µU/ml gebracht. Een TSH serumwaarde tussen 3 en 4.5 µU/ml
vastgesteld in 2 bloedstalen met een interval van 3 weken kan wijzen op
een vroegtijdig stadium van schildklierpathologie en dus de noodzaak