Adams jas: - Ziekte van Lyme

Kinderen met Engelse ziekte (rachitis).
risico van UV-belasting willen uitbannen, nogal overdreven.
De Amerikaanse vereniging van huidartsen zou bijvoorbeeld
het liefst alle zonnebanken verbieden. Dat is
zinloos, want juist enthousiaste zonnebankbezoekers zijn
meestal ook fervente zonnebaders, en de huid ziet toch
geen verschil tussen beide UV-bronnen.
Beter is het om te erkennen dat mensen nu eenmaal
graag zonnen en ze te adviseren over wat verantwoord is
en wat niet, zoals het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF)
in Nederland doet. Om, zoals ook gebeurt, met de brancheorganisatie
van zonnestudio’s richtlijnen op te stellen
voor een verantwoorde bedrijfsvoering. Op die manier
kunnen excessen voorkomen worden, en onkunde en de
nog altijd levende fabeltjes over apparaten en smeerseltjes
op den duur worden uitgebannen.
Sneeuw, strand en zonnebrand
UV-licht wordt door de atmosfeer zo sterk verstrooid,
dat maar de helft ervan ons rechtstreeks bereikt uit de
richting van de zon (zie kader Blauwe luchten, witte
wolken en een rode zon aan de kim). De rest is strooilicht
dat van alle kanten uit de hemel komt, of van
beneden, weerkaatst door de ondergrond. En dat heeft
zo zijn gevolgen.
– Een parasol houdt het UV-licht tegen, maar alleen
een flink grote, die ook een groot stuk van de hemel
afschermt, beschermt afdoende.
– Zand op een zonnig strand weerkaatst bijna een
kwart van het UV-licht. Wie tegen verbranden aanzit,
is er dus zelfs onder een parasol niet veilig.
Kleren aan of wegwezen. Gras is wel veilig, het
weerkaatst maar een tot vier procent, beton rond
tien procent van het opvallende UV-licht.
– Het is een sprookje dat je in het koele water niets
kan gebeuren. UV-licht dringt goed door in helder
water. Daarom is, zeker in de felle tropenzon,
zwemmen in een t-shirt zo gek nog niet. Natte
katoen laat weliswaar iets meer licht door dan
droge, maar biedt toch een goede bescherming.
– Wintersportgebieden liggen hoog, zodat de UVstraling
wat sterker is dan thuis. Verraderlijker is dat
de besneeuwde hellingen wel tachtig tot negentig
procent van het opvallend UV-licht weerkaatsen –
recht in de ogen. Een skibril tegen sneeuwblindheid
is daarom geen overbodige luxe.
– Wanneer levert de zon risico’s op? Een simpele
regel: als je schaduw korter is dan je lichaamslengte.
In Nederland is dat ’s zomers zo tussen twaalf
en drie uur. Binnen, flink in de schaduw en onder
kleding is de huid uitstekend beschermd. Wie toch
de felle zon in wil om te tuinieren, te zeilen of te
wandelen, gebruikt het best een goed, waterbestendig
anti-zonnebrandmiddel. Niet te zuinig, en
na een paar uur bijsmeren (bij hevig zweten vaker),
evenals na het zwemmen.
De verstandige zonaanbidster.
49