Adams jas: - Ziekte van Lyme

50
7
REIN WILLEMZE
Huidkanker
Rein Willemze studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit
Leiden en promoveerde aan dezelfde universiteit
op onderzoek naar maligne lymfomen van de huid. In 1982
voltooide hij zijn opleiding tot dermatoloog in het
Academisch Ziekenhuis Leiden. Van 1988 tot 2000 was hij
hoogleraar dermatologie aan de Vrije Universiteit van
Amsterdam. Sinds hij in 2000 terugkeerde naar Leiden is hij
werkzaam als afdelingshoofd van de afdeling Dermatologie
van het Leids Universitair Medisch Centrum.
Huidkanker is de meest voorkomende kanker van allemaal.
Jaarlijks zijn er in Nederland zo’n 25.000 nieuwe
gevallen, en dat getal loopt op. Gelukkig zijn de meest
voorkomende vormen ervan, basaalcelcarcinomen en
plaveiselcelcarcinomen, over het algemeen prima te
behandelen, vaak zonder al te ingrijpende gevolgen voor
de patiënt. Ook kun je zelf met een beetje opletten heel
wat doen om de kans te verkleinen dat je huidkanker
oploopt.
Basaalcelcarcinomen en plaveiselcelcarcinomen zijn verantwoordelijk
voor ruim tachtig procent van alle gevallen
van huidkanker. Behalve dat ze goed behandelbaar zijn,
zaaien ze ook maar zelden uit. Voor de derde betrekkelijk
veel voorkomende vorm, het melanoom, ligt dat
anders. Melanomen zaaien sneller en vaker uit naar allerlei
andere delen van het lichaam en zijn mede daardoor
veel gevaarlijker.
Daarnaast bestaan er nog een paar zeldzame vormen die
we hier alleen kort noemen. De bekendste ervan is wel het
Kaposi sarcoom is, een door het Herpes simplex virus
type 8 veroorzaakte woekering van bloedvatcellen die
bijna uitsluitend voorkomt bij AIDS-patiënten. Heel zelden
komen ook nog bindweefseltumoren voor en kwaadaardige
lymfomen van de huid. Die laatste hebben hun bron in
een bepaald type afweercellen, de T-lymfocyten.
Bobbeltjes, plekken en vlekken
Het basaalcelcarcinoom, dat ook wel basocellulair carcinoom
of kortweg basalioom heet, dankt al die namen aan
de plaats van zijn ontstaan: de onderste ofwel basale laag
van de opperhuid. Het is zowel de meest voorkomende
vorm van huidkanker als ook de minst kwaadaardige. Het
groeit maar langzaam, zaait zelden of nooit uit, en er gaat
vrijwel nooit iemand aan dood. Wel is het lastig voor de
patiënt en kan het lelijke huidafwijkingen veroorzaken,
terwijl de behandeling soms toch nog ingrijpend kan zijn
en sporen nalaat. Je vindt ze meestal op huid die geleden
heeft onder zonnestraling, en dan vooral in de buurt
van de neus en de slapen en op de oren.