Advies 'Armoede en sociale uitsluiting' - Demos

3.4. Versterk veiligheid en ontwikkelingskansen
De plicht van de Staat tot respect voor de rechten en verantwoordelijkheden
van ouders en de ruimere familie om het kind leiding te geven overeenkomstig
zijn of haar groeiende capaciteiten (art 5.);
Het recht te worden beschermd tegen inmenging in de privacy, het gezinsleven,
de woning en de correspondentie, evenals tegen smaad en laster (art.16);
De verplichting van de Staat om kinderen te beschermen tegen elke vorm van
mishandeling door ouders of door andere personen die verantwoordelijkheid
dragen voor de zorg voor het kind, en om in verband hiermee preventieve
maatregelen te nemen en behandelingsprogramma!s op te zetten(art.19);
Het verbod op foltering, wrede behandeling of bestraffing, doodstraf, levenslange
gevangenisstraf en onwettige gevangenschap of vrijheidsberoving. De
principes van gepaste behandeling, scheiding van volwassen gedetineerden,
contact met de familie en toegang tot rechtshulp en andere bijstand (art.37);
Het recht van kinderen, die worden verdacht van of veroordeeld wegens het
plegen van een misdrijf, op respect voor hun mensenrechten en, in het bijzonder,
op het genot van alle aspecten van een eerlijke rechtspleging, met inbegrip
van rechtsbijstand en andere bijstand bij de voorbereiding en het voeren
van zijn of haar verdediging. Het principe dat het gebruik van gerechtelijke
procedures en van plaatsing in een inrichting moeten worden vermeden
telkens wanneer dit mogelijk en passend is (art 40).
3.4.1. Psychosociale veiligheid: basis voor ontwikkeling
Naast financiële, economische en sociale onzekerheid, ervaren kinderen en jongeren
ook sterk de negatieve impact van slechte behuizing, marginalisering en verschillende
vormen van discriminatie. Kinderen in armoedesituaties blijken ook
meer kans te lopen op ervaringen met fysiek en psychisch geweld; niet alleen in
hun nabije leefomgeving maar ook in hun buurt.
Persoonlijke veiligheid versterken is voor kinderen cruciaal. Opgroeien in een veilige,
liefdevolle en warme omgeving is een basisvoorwaarde. 38
Waar het om gaat is: de nood aan liefde en veiligheid, de behoefte aan nieuwe ervaringen,
de behoefte aan lof, erkenning en positieve feedback en tot slot een nood
aan graduele uitbreiding van verantwoordelijkheden.
3.4.2. Werken aan een veilige kindertijd
Financieel hebben we het niet breed. Mijn dochter heeft het daar emotioneel
moeilijk mee. Vorige week vertelde de klastitularis voor de hele klas dat ze
haar rapport niet kreeg omdat nog niet alle schoolrekeningen betaald zijn.
Mijn dochter schaamde zich dood.
(Moeder van Claudine, 15 jaar)
Het recht op persoonlijke veiligheid is een mensenrecht onafhankelijk van het recht
op persoonlijke vrijheid. Als individuen of groepen onderworpen zijn aan gewelddadige
aanvallen, pesterijen, intimidatie of ernstige discriminerende behandelingen
heeft de overheid de verplichting om een minimum niveau van bescherming
voor hun leven, integriteit en persoonlijke veiligheid te voorzien.
38 VAN THIELEN, L. & N. STORMS, 2009, Het budget veilige kindertijd. In: STORMS, B. & K. VAN DEN
BOSCH (Red.), Wat heeft een gezin minimaal nodig? Een Budgetstandaard voor Vlaanderen. Leuven:
Acco, pag. 239 - 266.
33