schuld en schaamte

Ach met mij is het toch ook niet beter gesteld. In een ten dode opgeschreven centrum, waar
vroeg of laat de bom valt. Het geld zal nog wel binnenkomen, dat krijg ik wel voor elkaar.
Hoewel er geen sprake van zal zijn dat dat ook op mijn conto geschreven wordt. Maar eens zal
toch duidelijk worden dat hier niemand functioneert, dat er niets uit dit centrum voortkomt
behalve prachtige subsidieaanvragen voor projecten die niet uitgevoerd worden. Dat men thuis
zit te schuilen of te werken aan een geheel andere carrière.
Eigenlijk kon ik me wel voorstellen dat Paula de mensen niet zo op hun woord vertrouwde. En
dat ze eigenlijk verder geen echte vrienden of vriendinnen had. Ze had al zoveel klotendingen in
haar leven meegemaakt. Mensen met wie ze samenwerkte bij Wij Vrouwen Eisen hadden haar
zo van de ene op de andere dag als een baksteen laten vallen omdat ze naar de
vruchtbaarheidskliniek ging. Of ja tenminste dat dacht ze dat de reden was. En die collega's op
het RIAGG gunden haar ook het licht in de ogen niet. Had ze een goed idee, dan ging er
iemand anders mee vandoor. Het werken daar werd haar ook eigenlijk min of meer onmogelijk
gemaakt. Ze kreeg steeds minder cliënten toegewezen. Zogenaamd omdat er enkele klachten
waren binnengekomen over onzorgvuldige behandeling. Maar eigenlijk omdat de andere
therapeuten zich bedreigd voelden omdat ze te goed was en de cliënten te snel van hun kwalen
afhielp. Terwijl zo'n incestverleden alleen al voldoende is om het wantrouwen je leven te laten
beheersen.
Gelukkig stond daartegenover dat ze ontzettend veel mensen kende. Uit haar actieverleden
kende ze veel politici. En ook haar geliefde had een reuze interessante kennissenkring met zijn
baan als journalist, dan kon je wel een potje breken en een lobby voeren.
Moeder had haar hele leven hard gewerkt en droog brood gegeten. Tot ze natuurlijk mijn vader
tegen kwam en een goede partij aan de haak sloeg. Ze was toen pas twintig, dus het hele leven
moest eigenlijk nog beginnen. Nu kan ik me wel voorstellen dat ze de eerste twintig jaren zo
lang vond duren dat het een heel leven leek. Maar toen vond ik het allemaal zo’n onzin, dat wij
kinderen met dat verhaal geterroriseerd moesten worden. Hoe goed wij het wel niet hadden,
hoe veel luxe en elk jaar op vakantie! Ze had gelijk natuurlijk, we hadden het breed. Alles
waarvan mijn moeder dacht dat we het nodig zouden kunnen hebben, kregen we. We hoefden
niet veel te doen, alleen die eeuwige beurten rond het avondeten, en je eigen kamer pijnlijk
netjes houden. Nieuwe tas, nieuwe kleren, nieuwe fiets, groot huis, grote auto, studietoelage
voor de kinderen. Het kon er allemaal af voor iedereen. Geld kwam er genoeg binnen vanuit het
havenbedrijf waar vader hele dagen doorbracht achter zijn veel te grote bureau in een veel te
grote kamer. Het is mij nooit helemaal duidelijk geworden wat hij daar deed achter dat bureau.
De brieven werden allemaal door talloze verschillende meisjes getypt, de financiën werden
bijgehouden door de boekhouders, het werk gedaan door de arbeiders, zoals die toen nog
Schuldig Barbara van Balen Kleine Houtweg 8 2012 CH Haarlem 22