20.09.2013 Views

Historische wortels van het Postmodernisme

Historische wortels van het Postmodernisme

Historische wortels van het Postmodernisme

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

snel aan populariteit won bij andere studenten. In oktober 1867 werd Nietzsche vervolgens<br />

opgeroepen om zich aan te dienen voor de militaire dienst. Begin 1868 komt hij in zijn<br />

hoedanigheid als soldaat nogal ongelukkig met zijn borst op zijn zadelknop terecht. Hij loopt<br />

daarbij een spierscheur op die uiteindelijk een chronische ontsteking veroorzaakt waardoor hij<br />

lange tijd <strong>het</strong> bed moet houden. Hierdoor raakt hij zodanig verzwakt dat hij uiteindelijk<br />

effectief opnieuw moet leren lopen. Op 15 oktober 1868, de dag <strong>van</strong> zijn vierentwintigste<br />

verjaardag, kan Nietzsche eindelijk naar de universiteit te Leipzig terugkeren. Twee weken<br />

later ontmoet Nietzsche voor <strong>het</strong> eerst Wagner, die een enorme invloed op hem zal uitoefenen.<br />

Dit is bijvoorbeeld goed te merken aan de vaak nogal genante bewondering die Nietzsche in<br />

zijn eerste werken laat blijken voor ‘<strong>het</strong> genie’ Wagner. Kort na deze ontmoeting slaagt Ritschl<br />

- die een zeer grote invloed kon laten gelden binnen <strong>het</strong> toenmalige Duitse filologie-gebeuren -<br />

erin om Nietzsche zonder habilitatie of promotie tot hoogleraar filologie te laten benoemen aan<br />

de universiteit <strong>van</strong> Bazel. In de zomer <strong>van</strong> 1869 vestigt Nietzsche zich dan ook in Bazel, op<br />

zo’n 90 kilometer <strong>van</strong> Tribschen, de toenmalige woonplaats <strong>van</strong> Wagner. Zodoende zal hij zijn<br />

vrije tijd vaak doorbrengen in Tribschen in de periode tot april 1872, wanneer Wagner naar<br />

Bayreuth verhuist. Nietzsche schijnt deze periode in Tribschen, hoewel <strong>het</strong> lesgeven aan de<br />

universiteit hem allesbehalve aangenaam was, als een soort <strong>van</strong> idylle te hebben beleefd. In<br />

1870 verklaarde Napoleon III ondertussen de oorlog aan Pruisen. Nietzsche besloot zich samen<br />

met Adolf Mosengel aan te melden als ziekenbroeder bij de velddiaconie. Tijdens deze korte<br />

opleiding tot ziekenbroeder doen de twee vrienden een behoorlijke farmaceutische kennis op.<br />

Bij een gewondentransport per spoor raakt Nietzsche vervolgens besmet met dyfterie en<br />

dysenterie. Hierdoor raakt zijn gezondheid definitief geruïneerd en zal hij de rest <strong>van</strong> zijn leven<br />

chronisch last hebben <strong>van</strong> verschrikkelijke hoofd-pijnen, maag- en oogproblemen en allerlei<br />

andere onaangename verschijnselen. Mede daardoor zal Nietzsche de farmaceutische kennis<br />

die hij tijdens zijn opleiding tot ziekenbroeder heeft opgedaan voor de rest <strong>van</strong> zijn leven<br />

gebruiken om met de meest uiteenlopende stoffen op zichzelf te experimenteren. Eveneens in<br />

1870 hield Wagner zijn befaamde ‘Beethoven-rede’, die duidelijk een grote inspiratiebron<br />

vormde voor Nietzsche’s eerste boek De Geboorte der Tragedie uit de Geest <strong>van</strong> de Muziek,<br />

dat in 1872 werd gepubliceerd.<br />

In dit boek behandelt Nietzsche <strong>het</strong> onstaan <strong>van</strong> de Griekse tragedie, die hij beschouwt als de<br />

perfecte versmelting <strong>van</strong> twee tegenstrijdige krachten: <strong>het</strong> dyonisische en <strong>het</strong> apollinische.<br />

Waar <strong>het</strong> apollinische staat voor <strong>het</strong> uiterlijke, geordende (of ook: de vorm, <strong>het</strong> zijn, <strong>het</strong><br />

principium individuationis); staat <strong>het</strong> dyonisische voor <strong>het</strong> innerlijke, chaotische en orgiastische<br />

(of ook: de roes, <strong>het</strong> worden, de verbreking <strong>van</strong> <strong>het</strong> principe <strong>van</strong> de individuatie). De Griekse<br />

22

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!