Detentiecentrum Zeist Inspectierapport Doorlichting ... - Zembla

Het doel van de vreemdelingenbewaring is het beschikbaar houden van de
vreemdelingen ten behoeve van het uitzettingsproces. De Dienst Terugkeer
en Vertrek (DT&V) is belast met de feitelijke voorbereiding van het vertrek.
Ook de International Organisation for Migration (IOM) speelt daarbij een
rol. Rechtskundige bijstand voor de ingesloten vreemdelingen is een
belangrijke randvoorwaarde voor het juiste verloop van het uitzettingsproces.
Het Juridisch Loket geeft daarbij advies.
Dit hoofdstuk beantwoordt de vraag hoe het detentiecentrum Zeist het
uitzettingsproces faciliteert.
Criterium
Om het terugkeerproces zo soepel mogelijk te laten verlopen hebben de
detentiecentra voor vreemdelingen terugkeerfunctionarissen in dienst. Het
is van belang dat de taken van deze functionarissen helder zijn beschreven.
Verder moeten medewerkers van de DT&V voldoende toegang hebben tot de
ingesloten vreemdelingen. Hetzelfde geldt voor externe partijen, zoals de
IOM en het Juridisch Loket.
In haar toetsingskader heeft de ISt ook de verwachting opgenomen dat
vreemdelingen voldoende mogelijkheden hebben om in verband met hun
terugkeer relevante informatie te verkrijgen, inclusief informatie over het
thuisland.
Lang niet alle ingesloten vreemdelingen worden Nederland uitgezet. Dan is
een landelijk vastgestelde werkwijze opheffing vreemdelingenbewaring van
toepassing. De ISt stelt vast of deze werkwijze in de praktijk wordt gevolgd.
Bevindingen
Terugkeerfunctionarissen
Het DC Zeist beschikt over vier terugkeerfunctionarissen. Aan gebouw 52
zijn twee terugkeerfunctionarissen gekoppeld. Daarnaast hebben de
vrouwen- en de mannenafdeling van gebouw 4 elk een eigen terugkeerfunctionaris.
Het is de taak van de terugkeerfunctionarissen om de vreemdeling
vanaf het begin van de bewaring te ondersteunen tijdens de detentie en bij
het terugkeerproces. De wijze waarop de terugkeerfunctionarissen in het DC
Zeist hun rol opvatten en hun taak in de praktijk invullen verschilt sterk van
elkaar. Daarbij helpt het niet dat op landelijk niveau nog geen heldere
afspraken zijn gemaakt over een uniforme taakomschrijving. Feitelijk zijn
terugkeerfunctionarissen casemanagers die materiële en immateriële steun
bieden in het terugkeerproces. Terugkeerfunctionarissen worden gezien als
een soort van sociaal-maatschappelijk werkers. In 2009 heeft DBV-breed een
TKF-conferentie plaatsgevonden waarbij zowel met terugkeerfunctionarissen
als met ketenpartners is gesproken over de wenselijke functieinhoud
van de TKF. De terugkeerfunctionarissen geven aan dat het wenselijk zou
zijn als er op landelijk niveau verder overleg zou plaatsvinden over de
Detentiecentrum Zeist | April 2010 | 71