Jaargang 4

Mentaal | 14
Door: Hans Vandenberg
Familie participatie
Definitie: Het inschakelen van familie (vrienden, kennissen) bij het totale verpleegproces van de cliënt.
Van beheerscultuur naar meebewegen.
In de kliniek RCG Venray zijn we al langere tijd
bezig met een project separeerarm verplegen,
omdat daar vanuit de praktijk serieus aanleiding
voor was. In ons dagelijks werk op de
crisisinterventieafdeling kwamen we namelijk
vaak in aanraking met agressie en geweld. Op
een gegeven moment in dusdanige mate, dat
het bijna niet meer hanteerbaar was en we ons
versneld bezonnen op de vraag hoe het kon
dat er zoveel agressie in ons werk voor kwam.
We besloten daarop heel gericht naar de
cliënten te gaan luisteren. Die gaven aan dat
ze tegen de rigide dagstructuur op de afdeling
aanliepen, waarna we besloten onze regels
aan te passen. We gooiden zelfs alle regels
over boord, met uitzondering uiteraard van de
normale fatsoensnormen. En de uitwerking
was verbluffend! De agressie daalde tot een
fractie van wat het was geweest. Zo werkten
we steeds meer naar de cliënt toe.
Mijn persoonlijke bijdrage bestond uit een
werkstage in Tiel, waar een landelijk project
draaide op een crisisafdeling binnen de GGZinstelling
en waar alle kennis, kunde en randvoorwaarden
aanwezig waren. Daar raakte ik
nog meer van de waarde van familieparticipatie
doordrongen. Wij waren al jaren doende de
familie in te schakelen bij verschillende stadia
van de opname van een familielid. Behalve het
betrekken van de familie bij behandelevaluaties
en het opstellen van het signaleringsplan,
was een opvallend detail de inzet van het personeel
om te zorgen voor een slaapplaats voor
familie die van ver moest komen.
Smakk/separeerarm verplegen.
Het Smakkproject van GGZNML (GGZ
Noord- en Midden-Limburg) heeft subsidie
toegewezen gekregen. Deze subsidie stelt ons
in staat, buiten het bekostigen van extra opleidingen
voor ons personeel, te experimenteren
met manieren om separatie te verminderen.
Multifunctionele kamer in (voorheen)
Kempke, opmaat naar nieuwbouw.
In onze sinds afgelopen november betrokken
nieuwe kliniek aan de Noordsingel zijn
wij van zins een ruimte in te richten waar
familie onderdak kan vinden. Idealiter zou
je denken aan een logeerappartement. Maar
daar je nooit van te voren kunt zeggen hoe
vaak en hoe lang zo’n ruimte gebruikt zal
worden, gaan we een ruimte inrichten die
meerdere functies in zich herbergt. Hierbij
valt te denken aan een vergaderruimte annex
spreekkamer die, met enige kleine
ingrepen, omgebouwd kan worden tot
logeerruimte.
Specifiek doel van deze ruimte is het opvangen
van familie van een bij ons opgenomen
cliënt die zich intensief inzetten
om, samen met ons, hun familielid te
begeleiden. Het gaat dan om cliënten die
in separatie verpleegd worden en waarbij
wij de familie “gebruiken” als toegang tot
de cliënt. Te denken valt aan mensen die
vanwege hun psychiatrische stoornis ons, de
verpleging en artsen, niet vertrouwen, maar
wel hun familie.
Wij hopen, dat het effect hiervan zal zijn, dat
de cliënt er sneller toe over zal gaan
medicatie en andere zorg, zoals
voeding, te accepteren.
Het directe resultaat is
dan sneller herstel, kortere
separatie en minder
kans op agressie. Er valt
veel te winnen dus.
“Er valt veel te
Deze ruimte is bedacht als proefopstelling van
een van de vele maatregelen die ontwikkeld
worden om separatie te verkorten. Over ongeveer
drie jaar hopen wij over te gaan naar
een nieuw te bouwen kliniek, waarbij we de
ervaringen die we met deze ruimte hebben
opgedaan, zullen gebruiken bij het inrichten
van deze nieuwe kliniek
Hans Vandenberg:
winnen”