Jaargang 4

Mentaal
De geestelijke gezondheidszorg in
Noord- en Midden-Limburg ontwikkelt
zich momenteel richting een markt
waar cliënten en verwijzers steeds meer
te kiezen hebben. Enerzijds heeft deze
keuzevrijheid te maken met het feit dat
potentiële cliënten in toenemende
mate kritisch consument gaan worden
en dus willen kiezen, anderzijds speelt
de toenemende concurrentie tussen
zorgaanbieders hier een rol.
In het strategisch beleidsplan 2005 –
2008 ‘Koersen op kansen’ spreekt de
Raad van Bestuur de ambitie uit om de
vraaggerichtheid, de kwaliteit van zorg,
de positie van de zorgvrager, de
vermaatschappelijking en de
samenhang tussen de verschillende
zorgvormen in de regio, aanzienlijk en
blijvend te verbeteren. Daarmee geeft
men aan zich aangesproken te voelen
door maatschappelijke ontwikkelingen,
hier hoogwaardige hulpverlening op
toe te willen passen, die aansluit bij de
vraag en dit in samenwerking met
andere partijen te willen doen.
Gegeven de marktontwikkelingen en de
ambities van de organisatie is het zaak
om in een steeds complexere markt een
vooraanstaande positie in te nemen om
daarmee voor een belangrijk deel zelf
regie te kunnen blijven voeren. Met de
ontwikkeling van de RCG’s wil GGZ
NML aan de voorkant (front office) een
stevige positie opeisen richting cliënt
en verwijzers.
Belangrijke externe ontwikkelingen
Kijken we naar de huidige maatschappelijke
ontwikkelingen, dan zien we een krachtenspel
dat zowel complex als uitdagend is.
Complex omdat steeds meer partijen in
beeld komen als het gaat om de financiering
van de hulpverlening, omdat verschillende
zorgaanbieders (bestaand en nieuw) zich
gaan roeren en mogelijk nieuwe posities
gaan innemen, maar ook dat cliënten zelf
belangrijke beslissers worden als het gaat
om de concrete invulling van de hulpverlening.
Uitdagend omdat deze ontwikkelingen
nieuwe perspectieven creëren die aanleiding
geven tot nieuwe kansen.
Voor aanbieders van geestelijke gezondheidszorg
ontstaan in het kader van deze
ontwikkelingen twee belangrijke podia:
1] In de eerste lijn als behandelaar
en verwijzer.
Landelijk zien we de vraag naar GGZ-zorg
stijgen. Dit leidt o.a. naar een grotere druk
op de eerste lijn. De minister heeft recent
middels een kadernota bekend gemaakt dat
hij de eerste lijn wil versterken. Hij wil door
multidisciplinaire samenwerking bewerkstelligen
dat meer patiënten in de eerste lijn
geholpen kunnen worden. Dit betekent dat
er in die eerste lijn kortdurende programma’s
ontwikkeld moeten gaan worden die
garant staan voor een
vroegtijdige interventie
bij psychische problemen.
Er ontstaat
hier een behandelcircuit
van waaruit ook
weer verwezen gaat
worden.
2] In de tweede lijn
als specialist
behandelaar
Omdat zich steeds
meer partijen aanbieden
om cliënten
verwezen te krijgen,
ontstaat er een stevige concurrentie in deze
markt. Het wordt van groot belang om
verwijzers als klanten te gaan beschouwen
omdat zij de port d’entree vormen voor de
tweedelijns hulpverlening. Daarnaast moeten
we rekening houden met een dreigende
verschraling. Als er steeds meer gebruik
gemaakt gaat worden van GGZ-zorg dan
komen financiële grenzen in beeld en zal er
gekort gaan worden op het zorgaanbod. Prijs
en kosten worden daarmee op middenlange
termijn belangrijke criteria als het gaat om
het “gunnen” van productie.
Met de toename van het aantal zorgaanbieders
neemt ook de keuzevrijheid voor de
cliënt toe. Het wordt dus erg belangrijk om te
weten welke overwegingen een belangrijke
rol spelen als het gaat om de keuze voor een
hulpverlener. Kennis van de “markt” wordt
een belangrijke leidraad voor de benadering
van die “markt”.
Een andere belangrijke externe ontwikkeling
is het feit dat er verschillende financieringsbronnen
zijn en daarmee beslissers als
het gaat om de geestelijke gezondheidszorg.
Zowel vanuit de WMO, de zorgverzekeraars
als het zorgkantoor is er een wens om middels
regulering de markt te blijven beïnvloeden.
Financiers kiezen heel bewust voor de
toelating van meerdere partijen in dezelfde
markt om daarmee concurrentie te bevorderen
(prijs en kwaliteit) en keuzevrijheid
te waarborgen voor cliënten waarmee vraagsturing
op de kaart wordt gezet.
Uitdaging
Gegeven de eerder beschreven externe ontwikkelingen
is het zaak te kiezen voor een
strategie die robuust is. Robuust in de zin
van op ondubbelzinnige wijze en vanuit een
stevige agenda aan andere partijen duidelijk
maken welke positie men als zorgaanbieder
gaat innemen. GGZ Noord- en Midden-
Limburg is een grote partij als het gaat om
geestelijke gezondheidszorg met een breed
en diep zorgaanbod. Het gegeven dat men
als enige in de regio in staat is om volgens
het stepped care principe een kwalitatief
volwaardig product te bieden is een unique
sellingpoint. Om dit volwaardige aanbod in
de belangstelling te krijgen van cliënten en
verwijzers is het zaak om een sterke toegangspoort
(front office) te gaan ontwikke-
Mentaal | 9