Als het op communiceren aankomt - Nederlands Genootschap van ...

Wellicht klinkt de frase ‘zonder ambtelijke en bestuurlijk overleg’ bout in de oren. We bedoelen hier dat een dergelijk
overleg niet nodig is, simpelweg omdat een burgemeester vanuit zijn professionaliteit weet wat hij moet doen en
wat andere bestuurders geacht worden te doen. Dan leidt overleg vooraf tot onnodig tijdverlies. In crisissituaties
waarin verschillende bestuurders en meerdere bestuurslagen betrokken zijn (of raken) ligt het in de rede dat iedere
bestuurder zich houdt aan een hele simpele stelregel: iedereen spreekt vanuit de eigen rol en verantwoordelijkheden.
Intermezzo: Moord op 12-jarig meisje in 2 e Exloërmond
‘De verklaringen van OM, de politie en gemeente zijn nauw op elkaar afgestemd. Op het moment dat het
Openbaar Ministerie de feiten toelichtte, hoorde je een golf van emotie door de zaal gaan. Bij alle details
kreeg ik een knoop in mijn maag. Na het verhaal van de politie mocht ik zelf een verklaring afleggen.
In mijn verklaring sprak ik mijn zorg uit over de manier waarop het nieuws in 2e Exloërmond zou
landen. Tevens uitte ik mijn trots over de manier waarop de bevolking tot nu toe met de emoties was
omgegaan. En schonk ik aandacht aan de mensen in Nieuw-Buinen, de plaats waar Henk van
D. woonde’ (Oud-burgemeester Slagman (Borger-Odoorn) in een interview over de geruchtmakende
moord op een 12-jarig meisje op www.burgemeesters.nl/slagman).
Zonder het voorbeeld met de vliegtuigjes uit te kauwen, zal het duidelijk zijn dat de burgemeester van
de gemeente waar het allemaal begon, gedurende een reeks van maanden via alle mogelijke middelen
communiceert over feiten en omstandigheden in de eigen gemeente en wat dat voor een ieder binnen die
gemeenschap betekent. De burgemeester van het in verdriet ondergedompelde dorp communiceert maanden,
wellicht jaren over de gevolgen en de betekenis voor haar inwoners. De coördinerend burgemeester ‘beperkt’
zich in deze situatie tot het voor het voetlicht brengen van de hulpverlening in de eigen regio, biedt indien nodig
ondersteuning (denk- en werkkracht) en ziet toe op onderlinge afstemming en bijstelling. In de nafase laat hij
zich mogelijk nog uit over de evaluatie van het incident. De regering treedt via de media en in persoon in de
openbaarheid. Hoewel de minister strikt genomen misschien verantwoordelijk is voor de communicatie zal hij
zich, als collegabestuurders het goed doen, niet bemoeien met de lokale en regionale implicaties van een crisis.
De minister gaat het om het grotere geheel, de natiebrede lijnen en landelijke communicatie. Iets waar de lokale
en regionale bestuurders zich tijdens een crisis, als ze verstandig zijn, verre van houden. Ieder de eigen rol en
verantwoordelijkheden en ieder zijn eigen communicatierol.
39