Als het op communiceren aankomt - Nederlands Genootschap van ...

62
achtergrondinformatie over onderwerpen waarover bezoeker informatie zoekt. Bovendien plaatst en
actualiseert hij op de crisissite de Q&A’s (Questions & Answers) die voor de telefonistes worden geschreven.
Rampenzender: Wanneer zich een crisis voordoet met een aard en omvang die het noodzakelijk maken dat
het regionale en/of lokale overheidsbestuur de bevolking hierover informeert, kunnen mensen, materiaal en
zendtijd van de regionale omroep worden gevorderd om een spoeduitzending in te lassen. De huidige praktijk
van nieuwe communicatietechnologieën zal ertoe bijdrage dat de inzet van de rampenzender verder zal
afnemen. Immers, de techniek maakt het steeds beter mogelijk om rechtstreeks en zeer persoonlijk mensen
direct te benaderen, onafhankelijk van het radio- en/of televisiekanaal van de rampenzender.
Door het hele land hebben gemeenten (in provinciaal verband of als veiligheidsregio) met de eigen
regionale omroep een convenant gesloten. Nadat eerst de sirenes in werking zijn gesteld, kunnen regionale
meldkamers rechtstreeks inbreken in de radio- en tv-uitzendingen van de regionale omroep met een officiële
overheidsmededeling. Met een druk op de knop kan een meldkamer op afstand 24 uur per dag op tv een tekst
activeren (bijvoorbeeld: ‘sluit ramen en deuren en gaat u niet naar buiten’). De omroepen beschikken veelal
over een telefoonaansluiting op het noodnet en een noodaggregaat, zodat de bevolking ook bij stroomstoringen
kan worden geïnformeerd. Naast het uitzenden van de officiële berichten (via de radio) zal de regionale omroep
als nieuwszender ook zelf verslag doen van de crisis. Het is onderdeel van de professionele integriteit dat de
regionale omroep zelf deze twee rollen, rampenzender en nieuwszender, intern goed van elkaar gescheiden weet
te houden. Bij een ‘nationale ramp’ vormen de zenders Nederland 1 en Radio 1 van de publieke omroep de
rampenzenders. Formeel kan de rijksoverheid op deze zenders zendtijd vorderen, maar die afspraken stammen
uit een lang vervlogen tijd. Zover zal het nu in de praktijk van de media- en communicatiesamenleving niet
meer komen. De omroeporganisaties (óók RTL-Nederland en SBS) zullen hun programmering al hebben
aangepast voordat de overheid ze daarom zal hebben kunnen vragen. En totdat het tegendeel bewezen is, mag
de overheid erop rekenen dat de zenders ook beschikbaar zijn voor het verspreiden van crisisinformatie in de
bewoordingen die ze vanuit de crisisorganisatie krijgen aangereikt.
Hoewel het vrij eenvoudig te organiseren is, valt op dat de overheid nagenoeg geen gebruik maakt van
emailverkeer of sms-berichten om het publiek te informeren. Met een druk op de knop kan een paar keer per
dag een update over verloop van crisis verstuurd worden. Desondanks is het te overwegen om aan het begin van
een crisis via de crisissite de mogelijkheid aan te bieden om zich te registreren en zo gedurende de dag van tijd
tot tijd op de hoogte te blijven.