Teelt van Pootaardappelen.pdf - Kennisakker.nl

7 Bemesting
De bemesting van pootaardappelen moet gericht zijn op een vroege gewasontwikkeling, die van belang is
voor het verkrijgen van voldoende opbrengst bij de als regel vroege loofdoding van pootgoedgewassen.
7.1 Stikstof
Het vaststellen van de optimale stikstofbemesting is niet goed mogelijk. Dit komt doordat er op de
momenten waarop nutriënten moeten worden toegediend niet of weinig rekening kan worden gehouden met
het nog onbekende weersverloop gedurende de rest van het groeiseizoen. Deze effecten bepalen het
verloop van processen als mineralisatie, denitrificatie en immobilisatie. De resultante van al deze processen
is de voor het gewas beschikbare hoeveelheid stikstof. De mineralisatie is een belangrijke factor die altijd
optreedt. Ze wordt bepaald door het organischestofgehalte van de grond, de teelt van groenbemesters, het
(langdurig) gebruik van organische mest en het weersverloop. In eerdere jaren opgedane ervaring helpt de
teler de effecten van zoveel mogelijk factoren te schatten en te betrekken bij de vaststelling van de
uiteindelijk bemesting.
7.1.1 Effecten op gewas en omgeving
Opbrengst
De productie van droge stof is direct afhankelijk van de beschikbaarheid van stikstof. Dit komt doordat
stikstof een onderdeel is van de eiwitten in het bladgroen (chloroplasten). Deze eiwitten "vangen" de energie
uit het zonlicht en gebruiken die voor de productie van koolhydraten. Stikstof beïnvloedt daarnaast ook
indirect de productie van droge stof. Stikstof versnelt de loofgroei, waardoor eerder volledige
grondbedekking en daardoor de maximale productie per dag wordt bereikt. De maximale versnelling van de
loofgroei wordt echter al bij een stikstofgift van ± 100 kg N/ha bereikt. Een nog hogere gift geeft geen
extra versnelling van het bereiken van volledige grondbedekking.
Stikstof zorgt er ook voor dat de loofgroei langer doorgaat en het loof langer groen blijft. Door de langere
groeiperiode kan gedurende het seizoen meer licht worden onderschept, waardoor de productie van droge
stof hoger wordt. De lengte van de groeiperiode voor pootgoedgewassen wordt echter beperkt door de
meestal vroegtijdige loofdoding. Daar de groeiperiode van een gewas in grote lijnen van tevoren bekend is
- afhankelijk van ras, klasse en grond - moet niet meer stikstof worden toegediend dan voor het voltooien
van deze periode nodig is. Een overmaat aan stikstof kent namelijk nadelen.
Wanneer de stikstofgift te hoog wordt opgevoerd, wordt er meer loof gevormd dan voor een maximale
knolproduktie noodzakelijk is. Wanneer door een hoge stikstofgift extra veel loof wordt gevormd, wordt
tegelijk het begin van de knolgroei vertraagd. Vooral bij een vroeg tijdstip van loofvernietiging zoals bij
pootgoed vaak het geval is, kan hierdoor de knolopbrengst belangrijk lager zijn.
Voor een goede selectie is een rechtopstaand, regelmatig gewas vereist. Teveel loof kan legering
veroorzaken, wat de selectie bemoeilijkt. Bovendien kan er minder licht worden onderschept, waardoor de
opbrengst wordt verlaagd. Gelegerd loof bemoeilijkt bovendien de mechanische loofdoding.
Kwaliteit
Een ander nadeel van een te hoge stikstofgift is dat het risico op virusbesmetting onnodig wordt vergroot.
Een hoge stikstofgift vertraagt namelijk het optreden van de ouderdomsresistentie (zie hoofdstuk Ziekten en
Plagen) en maakt het gewas aantrekkelijker voor bladluizen.
Inzet van bestrijdingsmiddelen
Een verhoogde inzet van bestrijdingsmiddelen is het derde nadeel van een hoge stikstofbemesting.
Naarmate een gewas onrijper is, kost het meer moeite het loof te doden en nieuwe uitloop te voorkomen.
Een hoge stikstofbemesting veroorzaakt op deze manier een hoger verbruik van chemische
loofdodingsmiddelen. Hetzelfde geldt voor de inzet van bestrijdingsmiddelen tegen Phytophthora. Een
PPO 2003. Teelthandleiding pootaardappelen
23