Teelt van Pootaardappelen.pdf - Kennisakker.nl

sporen kunnen andere planten infecteren, waardoor de ziekte zich kan verspreiden. Met de infectie van
knollen is de cyclus rond. Verspreiding van de sporen gebeurt met wind of opspattende regen. Kieming van
sporen en infectie geschiedt alleen in water. Er is dus dauw of regen nodig. Voorts zijn kieming en infectie
afhankelijk van de temperatuur. Er wordt vanuit gegaan dat de kieming van de spore plus de
binnendringingstijd bij 12 tot 18° C minimaal vier uur duurt. Na binnendringen duurt het minimaal vier tot vijf
dagen voordat de schimmel weer naar buiten komt en sporendragers met sporen vormt. Om tot
sporenvorming te komen, moet er in het gewas minimaal 10 uur lang een relatieve luchtvochtigheid van
meer dan 90% heersen. Bij 15 tot 20° C duurt de cyclus van spore naar aangetaste plek tot een nieuwe
generatie van sporen vier tot vijf dagen, mits de omstandigheden hiervoor gunstig zijn. Bij temperaturen
boven de 25° C en beneden circa 10° C staat de groei van de schimmel nagenoeg stil.
Uit het voorgaande kan worden opgemaakt dat de cyclus van de aardappelziekte vaak wordt onderbroken:
bij droog weer (relatieve vochtigheid < 90%) kunnen geen sporendragers en sporen worden gevormd; als
geen vrij water op de plant aanwezig is, kunnen de sporen niet kiemen en binnendringen. Zijn er wel sporen
gevormd, maar zijn er overdag enkele uren zon, dan zullen veel sporen door ultraviolet licht en door
uitdrogen worden gedood.
Voorkomen/bestrijden
Zolang er geen volledig resistente rassen zijn of betrouwbare chemische middelen met een curatieve
(genezende) werking, zal de bestrijding moeten worden gericht op het voorkómen van de aantasting.
Hiertoe zijn zowel teelttechnische maatregelen als preventieve bespuitingen onmisbaar.
Teeltmaatregelen
Bedrijfshygiëne
Phytophthora kan alleen optreden bij aanwezigheid van infectiebronnen. Hierbij kan worden gedacht aan
aardappelafvalhopen, aangetaste knollen in het pootgoed en aardappelopslag. Goede preventieve
maatregelen, zoals het afdekken van afvalhopen met zwart plastic, controle van pootgoed op de
aanwezigheid van Phytophthora en het voorkomen en bestrijden van opslag, zijn de eerste stappen
waarmee het optreden van de ziekte kan worden voorkomen.
Rassen
Tussen aardappelrassen zijn er grote verschillen in vatbaarheid voor Phytophthora in het loof en vooral in de
knol. Geen enkel ras is volledig resistent. De teelt van minder vatbare rassen verdient natuurlijk de
voorkeur. Naarmate de resistentie in het loof beter is, verloopt de binnendringing moeilijker, groeit de
schimmel trager door het blad en worden minder sporen gevormd waardoor de epidemie zich langzamer
ontwikkelt. Naarmate de knolresistentie beter is, worden de knollen minder gemakkelijk aangetast. Loof en
knolresistentie zijn lang niet altijd aan elkaar gekoppeld. In de Beschrijvende Rassenlijst voor
Landbouwgewassen is voor de schimmel de mate van resistentie in loof en knol aangegeven.
Matige stikstofbemesting
De kans op infectie wordt behalve door het ras ook bepaald door de zwaarte van het loof. Bij veel loof
droogt het gewas langzamer op waardoor Phytophthora meer kans krijgt. Een zware stikstofbemesting kan
daarom indirect de kans op aantastingen vergroten. Het is dan ook niet wenselijk om meer stikstof te geven
dan nodig is om het gewas tot de loofvernietigingsdatum voldoende groen te houden.
Tijdige loofvernietiging bij een loofaantasting door Phytophthora
Als de grond vochtig is bij het optreden van sporulatie kan knolaantasting plaatsvinden. De sporen kunnen
dan namelijk in de grond overleven en door water naar de knollen worden gespoeld. Vooral bij aanhoudend
nat weer moet bij vatbare rassen het loof met een snel werkend middel worden vernietigd zodra bij 20% of
meer van de planten één of meer blaadjes is aangetast. Bij rassen met een hoge knolresistentie is de
marge iets groter.
De wijze van rooien
Als het loof tijdens het groeiseizoen is aangetast door Phytophthora, kan het best worden gerooid als de
PPO 2003. Teelthandleiding pootaardappelen
51