Teelt van Pootaardappelen.pdf - Kennisakker.nl

ontsmettingsmiddelen zijn minder effectief dan kwik en daarom moet bij de bestrijding van bacterieziekten
veel nadruk worden gelegd op preventie. Hierbij zijn twee zaken vooral belangrijk.
1. Uitgaan van gezond pootgoed en;
2. Voorkomen dat rotte knollen gezonde knollen besmetten (versmering).
De kans op gezond pootgoed is het grootst als hooggekwalificeerd pootgoed wordt gebruikt van een
bekende herkomst. Versmering treedt vooral op bij beschadigingen in combinatie met vocht. Dit kan vooral
gebeuren als onder natte omstandigheden wordt gerooid en zeker als er dan ook nog rotte moederknollen
aanwezig zijn. Moederknollen moeten dan ook in een zo vroeg mogelijk stadium tijdens het rooien worden
verwijderd. Eén bacterierotte knol kan zeker 100 kg pootgoed besmetten. Beschadigingen treden ook op
als gekiemd pootgoed in het voorjaar wordt gesorteerd. Daarom moet kiemlustig pootgoed tot het sorteren
bij 3 á 4° C worden bewaard. Ook het snijden van pootgoed is in verband met de verspreiding van
bacterieziekten een uiterst riskante bezigheid. Voorts zijn van belang: een goede structuur en goede
ontwateringstoestand van de grond, het voorkómen dat knollen nat regenen bij het rooien en bewaring
onder droge en koele omstandigheden. Met name als de aardappelplanten verzwakt zijn in combinatie met
zuurstofarme omstandigheden kunnen aanwezige Erwinia-bacterin zich snel vermeerderen.
Bodemvriendelijk, dat wil zeggen met een lage intensiteit, beregenen en niet meer dan 15 à 20 mm per
keer, heeft in het algemeen geen verhoging van het aantal bacteriezieke planten en knollen tot gevolg.
Vergelijking van verschillende potermaten heeft aangetoond dat bij grotere poters de kans op bacteriezieke
planten groter is. Daarom zijn poters groter dan 50 à 55 mm in verband met bacterieziekten voor de
pootgoedteelt minder geschikt. Het uitselecteren van bacteriezieke planten in een perceel pootgoed is uit
oogpunt van de gezondheid van de te oogsten partij nauwelijks zinvol. Als in een perceel bacteriezieke
planten staan, zal het uitgangspootgoed besmet zijn geweest. Dit zal onder bepaalde omstandigheden bij
een deel van de planten tot zichtbare symptomen leiden. Zodra er planten met symptomen zijn, zijn er ook
planten die geen zichtbare symptomen hebben maar die wel besmet zijn. Er zijn dan ook aangetaste
knollen, zowel aan planten met als zonder zichtbare symptomen.
Vanuit de praktijk is bekend dat bij het ene ras vaker bacterieziekten optreden dan bij het andere ras.
18.2.2 Bruinrot en ringrot
Bruinrot wordt veroorzaakt door de bacterie Pseudomonas solanacearum en komt algemeen voor in
tropische en subtropische gebieden. De ziekte kan zich echter ook in gebieden met een kouder klimaat
vestigen en is enkele keren in Nederland gesignaleerd. De ziekte veroorzaakt verwelking van planten en een
stinkend knolrot en is zeer moeilijk te bestrijden. Bij doorsnijden van de knollen vormen zich, zonder dat
druk hoeft te worden uitgeoefend, op de vaatbundelring glanzende slijmpareltjes. Bij een ver
voortgeschreden aantasting van de knollen kleurt de vaatbundelring lichtbruin tot bruin. Het slijm kan door
de ogen naar buiten treden. Door het aanhechten van grond leidt dat tot 'vuile ogen' bij het rooien.
Ringrot wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium sepedonicum en komt niet in Nederland voor
maar wel in sommige andere Europese landen en in Noord-Amerika. Het meest kenmerkende symptoom bij
ringrot is, bij doorsnijden van de knollen, aanvankelijk een licht gelige verkleuring van de vaatbundelring. Bij
druk komt een band van roomachtig bacterieslijm uit de vaatbundelring en er blijft een holte tussen schors
en merg. Later krijgt het vaatweefsel een donkere kleur.
Voorkomen/bestrijden
Zowel bruinrot als ringrot zijn gevaarlijke quarantaineziekten die met het pootgoed overgaan en langere tijd
in de grond kunnen overleven. Om besmetting te voorkomen is het zaak een strikte bedrijfshygiëne toe te
passen en alleen goedgekeurd pootgoed te gebruiken. Ervaringen ten aanzien van bruinrot hebben evenwel
laten zien dat deze maatregelen niet altijd afdoende zijn.
18.3 Virusziekten
Een virus is een ziekteverwekker die zo klein is dat deze alleen met een elektronenmicroscoop zichtbaar
kan worden gemaakt. Het heeft geen eigen stofwisseling maar kan wel de stofwisseling van aardappelen
beïnvloeden, met als gevolg dat aardappelen minder goed groeien en de opbrengst lager blijft. Virussen zijn
bovendien besmettelijk dat wil zeggen dat ze van zieke op gezonde planten kunnen worden overgebracht.
PPO 2003. Teelthandleiding pootaardappelen
59