Teelt van Pootaardappelen.pdf - Kennisakker.nl

evorderen het optreden van gewone schurft. Ook een hoge pH van de grond en op zandgronden een
bemesting met kalk bevorderen het optreden van deze ziekte. Schurft op het pootgoed draagt aan de
besmetting van de nateelt in Nederland vrijwel niet bij. Belangrijk is vooral de mate waarin Streptomycessoorten
in de grond voorkomen. Er is geen effect van de teeltfrequentie van aardappelen op de aantasting
door gewone schurft.
Voorkomen/bestrijden
• Beregening. Alleen het schilweefsel van jonge knollen is vatbaar voor aantasting door gewone schurft.
Gewone schurft geeft alleen aantasting onder droge omstandigheden. Een aantasting kan dan ook
grotendeels worden voorkomen door de grond gedurende de eerste drie weken na het begin van
knolaanleg vochtig te houden. De knolaanleg komt meestal twee tot drie weken na opkomst op gang.
Het is wel zaak tijdig met beregenen te beginnen daar het vaak enige tijd duurt voordat van een heel
perceel de grond rondom de stolonen voldoende vochtig is. In tegenstelling tot gewone schurft kan een
verhoging van het vochtgehalte in de bodem tot een toename van netschurft en van poederschurft
leiden.
• Bekalking/verzuring. Streptomyces scabies groeit optimaal bij een pH van 6,5 tot 8. Daarom moet -
met name op zandgronden - de pH niet te hoog worden. Op deze gronden is het mogelijk de pH te
verlagen door gebruik te maken van zure meststoffen zoals zwavelzure en vloeibare ammoniak. Het
effect van een lage pH is evenwel vaak niet afdoende. Als een bekalking nodig is met het oog op de
verbouw van andere gewassen dan aardappel, dan is het in verband met schurft beter dit niet direct
voor de aardappelteelt te doen. Bekalking kort voor het rooien van de aardappelen kan wel. Het heeft
dan geen invloed meer op de schurftaantasting van dit gewas maar de kalk wordt bij het rooien wel
goed door de grond verdeeld. Op klei- en zavelgronden is met beïnvloeding van de pH weinig te
bereiken.
• Rasverschillen. Tussen aardappelrassen zijn er vrij grote verschillen in de mate waarin aantasting
plaatsvindt (zie Rassenlijst). Onder andere Bintje en Désirée zijn zeer gevoelig. Er zijn geen rassen die
helemaal ongevoelig zijn voor gewone schurft. Op schurftgevoelige percelen teelt men bij voorkeur
minder vatbare rassen.
18.1.4 Poederschurft
Poederschurft wordt veroorzaakt door de schimmel Spongospora subterranea. Deze tast de ondergrondse
delen van de plant aan. De eerste zichtbare symptomen in het veld zijn kleine, lichtgekleurde wratjes van 2-
10 mm op de wortels. Deze wratjes worden donker van kleur en vallen later uiteen. Bij ernstige aantasting
van de wortels kunnen de planten verwelken. De aantasting op de knollen begint met kleine lichtgekleurde
pukkels. Deze groeien uit tot pokken van 0,5 tot 1 cm in doorsnede. Later kleuren deze donkerbruin. In
eerste instantie ligt de huid van de knol als een vliesje over de pokken heen. Later barst dit vliesje open en
komt er bruinzwart poeder, de sporen van de schimmel, naar buiten. De pok blijft als een openstaand vliesje
achter. Dit is een typisch kenmerk van poederschurft. De aantasting ligt vaak als een gordel om de knollen.
De ziekte treedt heviger op onder koele en vochtige omstandigheden. In natte jaren en bij beregenen is de
aantasting daarom groter. Bij de NAK-keuring van pootgoed geldt voor de keuring op poederschurft en
schurft samen schurftschaal 2½ voor de klassen S t/m B en 3½ voor de klasse C. Poederschurft is de
overbrenger van het zwabbertopvirus, dat echter in Nederland weinig voorkomt. Naast aardappel zijn ook
zwarte nachtschade en tomaat waardplant voor poederschurft. De ziekte gaat met het pootgoed over maar
kan ook, tenminste 6 jaar, in de grond overleven. De ziekte komt vooral voor op zand- en dalgrond maar
kan ook op kleigronden voorkomen. Op de knollen is de ziekte vaak moeilijk van gewone schurft te
onderscheiden. Een duidelijk verschilpunt is echter dat gewone schurft alleen direct na knolaanleg ontstaat
en dat poederschurft ook later tijdens de knolgroei kan ontstaan.
Voorkomen/bestrijden
Niet besmet pootgoed gebruiken, een ruime vruchtwisseling toepassen, zwarte nachtschade goed
bestrijden, zorgen voor een goede bodemstructuur en een goede ontwatering en voorzichtigheid bij het
beregenen. Dat wil zeggen dat een vochtige grond geen probleem is maar voorkomen moet worden dat de
grond langere tijd erg nat is of verslempt. Een lage regenintensiteit (≤ 10 mm/uur) beperkt de kans op
verslemping. Teel pootaardappelen niet op besmet land. Gebruik geen organische mest van dieren die met
PPO 2003. Teelthandleiding pootaardappelen
55