Hoofdstuk 5 lezen Werkgroep 4A Kenniskring.pdf
Hoofdstuk 5 lezen Werkgroep 4A Kenniskring.pdf
Hoofdstuk 5 lezen Werkgroep 4A Kenniskring.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Informatieniveau<br />
Leesstrategieën<br />
Visueel niveau<br />
1. De elementaire leeshandeling<br />
Visueel niveau<br />
2. Lezen met behulp van clusters en spellingspatronen<br />
Visueel niveau<br />
3. <strong>lezen</strong> met behulp van visuele woordvorm<br />
Morfologisch niveau<br />
4. <strong>lezen</strong> met behulp van morfologische analyse<br />
Semantisch en syntactisch niveau 5. <strong>lezen</strong> met behulp van context<br />
1. Elementaire leeshandeling<br />
De elementaire leeshandeling is eigenlijk de omgekeerde elementaire spelhandeling, de<br />
input en output is net omgekeerd. Deze leesstrategie wordt op veel basisscholen als eerste<br />
leesstrategie aangeleerd. Toch komt het voor dat kinderen leesstrategieën door elkaar<br />
gebruiken. Het ene woord leent zich dan ook beter voor het <strong>lezen</strong> met behulp van de visuele<br />
woordvorm dan het andere woord. Toch vormt de elementaire leeshandeling de basis van<br />
het leren <strong>lezen</strong>. Dit komt doordat de deelvaardigheden die essentieel zijn voor het <strong>lezen</strong> van<br />
onbekende woorden hierin op volgorde worden gebruikt. Dat ziet er als volgt uit:<br />
1. Van links naar rechts fonemen(klanken) aan<br />
grafemen(tekens) koppelen.<br />
1a. werken volgens de leesrichting<br />
1b. visuele analyse in grafemen<br />
1c. koppelen van foneem aan grafeem<br />
1d. fonemen op volgorde onthouden en samenvoegen<br />
1e. woord uitspreken en betekenis eraan koppelen<br />
2. Auditieve<br />
synthese.<br />
3. Betekenis<br />
geven.<br />
2. Lezen met behulp van clusters en spellingspatronen<br />
Al vrij snel nadat het leren <strong>lezen</strong> is gestart met de elementaire leeshandeling zie je dat<br />
beginnende lezers bepaalde lettercombinaties herkennen en zo tot een verkorting komen<br />
van de elementaire leeshandeling. Bijvoorbeeld /z/,/eep/, /zeep/. Dit <strong>lezen</strong> met behulp van<br />
clusters, lettercombinaties en spellingpatronen wordt ook wel de indirecte woordherkenning<br />
via visuele synthese genoemd. Deze strategie kan ook worden gebruikt bij niet- klankzuivere<br />
woorden.<br />
3. Lezen met behulp van visuele woordvorm<br />
Deze leesstrategie is waarschijnlijk bij iedere lezer het eerste middel geweest om de taal te<br />
leren kennen. Het is een mooi begin om aan de hand van op deze manier verworven<br />
woordenkennis de structuur van taal te leren kennen. Ook volwassenen gebruiken deze<br />
leesstrategie veelvuldig. De meeste woorden herkennen we in één keer, dit wordt ook wel<br />
directe woordherkenning genoemd en zorgt voor het vermogen tot het snel <strong>lezen</strong> van<br />
teksten.<br />
4. Lezen met behulp van morfologische analyse<br />
Deze leesstrategie is een groot hulpmiddel bij kinderen en volwassenen die moeite hebben<br />
met het <strong>lezen</strong> van langere woorden, bijvoorbeeld het woord gelopen. Het gaat er hier om dat<br />
het stamwoord in het woord herkend wordt. Het verschil met <strong>lezen</strong> met behulp van clusters<br />
en spellingpatronen zit hem erin dat het hier gaat om delen in het woord die betekenis<br />
hebben. Het oefenen van deze leesstrategie kan worden gedaan met rijtjes woorden als<br />
deze:<br />
bevriend verhuizen<br />
vriendelijk verlaten<br />
vrienden vergeven<br />
6
![Presentatie Laaggeletterdheid SITA [Compatibiliteitsmodus]](https://img.yumpu.com/42777629/1/190x135/presentatie-laaggeletterdheid-sita-compatibiliteitsmodus.jpg?quality=85)
Change language