geschiedenis

der Systematifche Godgeleerdheid. ' 69
legger der Systematifche leerwijze in de VI.
Westerfche Kerk kunnen aanmerken. Wij EEUW.
hebben van hem verfcheiden fchrifren, welken
allen, met bijvoëgfels van JOH. CLERI.
eus,te ANTWERr-Exuitgegeeven zijn. On
der anderen hebben we van Hem vier boe"
ken de df)&rim Chrhtiana (over de Zm/-
lijke leer.') In dit werk vindt men de
eerfte grondliniën van een geregeld Systema.
AUGUSTIJN had de gewoonte, om
vooraf zekere beginfelgronden, uit het
Piatonismus ontleend , te leggen; hier
uit trok hij ontelbaare gevolgen, en zocht
zo de hoofdftellingen zijner leer in een
vastgeftevigd verband te zetten. Over
de meeste waarheden heeft hij meer gefdofoofeerd,
dan immer eenig leeraar
voor hem. Hij was ook de uitvinder
van nieuwe woorden en ongehoorde
Schooltermen. Van hem hebben wij
bij voorb. de woorden Genade (gratia)
in de betekenisfe van eene Godlijke werking,
en Erfzonde, (Peccatum Originale.)
Van hem hebben v/ij de onderfcheidingen
van de beginnende, voorbereidende
t
werkende, medewerkende, en helpende genade
geleerd. Hij ook heeft het eerst gefchreeven
over de volf rekte voorverordening,
over de bezondere genade, en ever
de onwéerftaanbaare genade. — Zedert de
tijden van AUGUSTINUS werd de leertrant
van JESUS, van zijne Apostelen, en van
de eerile Kerkleeraars geheel uitdekristlijke
Kerk verdrongen, terwijl eene kunstmaatige
voordragt der Evangeliewaarheden
E 3
in