Vl lil - Vijfeeuwenmigratie.nl

In Huize Ten Vijver vondenvanaf'938 joodsekinderen onderdak dieuit Duitsland warengevlucht. Onder henbevonden zich HerbertEiberschütz en GeorgTscherny. De foto isvan februari '940; driemaanden later werdende inwoners van hettehuis geëvacueerd.[HG AJ171dentieorkest, met medewerking van de pianistWillem Andriessen. In dezelfde schouwburghad het gezelschap van Fritz Hirsch een paarweken eerder een bonte avond gegeven. De opbrengstvan al deze voorstellingen vloeide in dekas van het Comité voor Vluchtelingen om Rasen Geloof.29 Door de komst van joodse immigrantenwas Den Haag sinds de jaren twintigtrouwens toch een van de vooroorlogse kernenvan een bloeiende jiddische cultuur in Nederlandgeworden (naast Amsterdam en Rotterdam).Er werd een Oost-Joods Verbond opgericht,dat zich ten doel stelde de jiddischecultuur te stimuleren en levend te houden.Diverse toneel- en muziekgezelschappen uitOost-Europa traden met veel succes in Nederlandop. Zo speelde het Hebreeuwse ensembleHabimah in Den Haag het toneelstuk De Dibuk,een voorstelling die ook door prinses Julianawerd bijgewoond. 30Vanaf mei 1938 werden vluchtelingen aan deNederlandse grens teruggestuurd, tenzij zijkonden aantonen in levensgevaar te verkeren.Op dat moment waren vluchtelingen ongewenstevreemdelingen geworden. Ook na deReiehskristallnacht van 9 op 10 novemberbleef deze maatregel gehandhaafd, maar tallozeprotesten leidden ertoe dat uiteindelijk 8 .000vluchtelingen werden toegelaten; 175 van henmeldden zich bij het Haagsch Comité. 3 ! Onderde vluchtelingen bevonden zich 1.600 kinderendie door hun ouders naar Nederland warengestuurd. Een aantal van hen kwam in HuizeTen Vijver aan de Dwarsweg nummer 1 terecht.32Hetwas mevrouw Boon-van der Starp, echtgenotevan het Tweede Kamerlid G.A. Boon, diehet initiatief had genomen tot de oprichting,op 28 november, van het Haagsch Comité voorVluchtelingen, beter bekend als het HaagschKindercomité. De gemeente Den Haag steldedrie villa's ter beschikking: Overvoorde, Ockenburgen Cromvliet. Maar omdat in de loop van1939 een aantal tehuizen hun deuren sloot,werd in september 1939 Huize Ten Vijver ingericht.De meisjes woonden in het hoofdgebouwendaarnaast was een dependance voorde jongens. In totaal woonden er per maand gemiddeldzo'n 150 kinderen. Een jaar later, op 10mei 1940, werd Huize Ten Vijver geëvacueerd.Het is onduidelijk wat er vervolgens met de bewonersis gebeurd. Sommige kinderen kwamenbij gezinnen terecht, anderen in Amsterdamin het Burgerweeshuis en in het tehuisOostelijke Handelskade 12, waarvan de bewonersop 24 juni 1940 naar Westerbork zijnovergebracht. Huize Ten Vijver werd in 1943afgebroken voor de bouw van de Atlantikwall,die gedeeltelijk door Den Haag liep.Ook over het lot van de overige joodse vluchtelingenin Den Haag is nauwelijks iets bekend.Samen met alle andere buitenlandse 'niet­Ariërs' werden zij gedwongen in augustus1940 de kuststrook te verlaten. Hoeveel joods­Haagse vluchtelingen tijdens de Tweede Wereldoorlogzijn omgekomen, weten we niet.Wel staat vast dat het lot de meesten van henminder goedgezind is geweest dan BobbieBlitzblum, die de concentratiekampen overleefde.Hij werd in 1947 tot Nederlander genaturaliseerd.