Magazine nationale veiligheid en crisisbeheersing, augustus 2011

Blomberg InstituutVeiligheidsdialogen 2011Geef de burger een grotere rolin crisisbeheersingHoe kunnen de veiligheidsregio’s zich verder ontwikkelen en hun kwaliteit behouden, in deze tijd vanbezuinigingen? Wat betekenen deze keuzes voor de positie van en de verbinding met de toekomstigeschaalvergroting van politie en OM? En kunnen innovatie en het stimuleren van zelfredzaamheid vanburgers de druk op de veiligheidsregio’s verkleinen? Deze vragen stonden centraal tijdens deBestuurlijke Veiligheidsdialoog en de Dag van de Veiligheidsregio.Het BlomBerg Instituut brengt al jaren bestuurders enprofessionals uit het veiligheidsdomein bij elkaar, om tedebatteren over de ontwikkelingen in de crisisbeheersing,de rampenbestrijding en de maatschappelijkeveiligheid. Zo ook in een serie bijeenkomsten in 2011,waarvan er twee voor de zomer werden gehouden.Tijdens beide bijeenkomsten kwamen de uitdagingenwaarmee de veiligheidsregio kampt, duidelijk naarvoren. Enerzijds worden de taken uitgebreid, anderzijdsstaan de regio’s onder druk door bezuinigingen en talvan veranderingen in haar omgeving (zoals de vormingvan een nationale politie).Minder middelenBegin april werd tijdens de Bestuurlijke Veiligheidsdialoogin Sociëteit de Witte in Den Haag gesprokenover de toenemende schaalgrootte, forse bezuinigingenvanuit de gemeenten en politieke druk op de veiligheidsregio’s.Hoogleraar Rampenbestrijding enVeiligheid aan de TU Delft, Ben Ale, hield de aanwezigenin zijn openingsbetoog voor dat de veiligheidsregio er is“voor het helpen van burgers. Dat is dus niet hetzelfdeals een groot kantoor en meer macht.” Hij stelde ookdat “meer geld niet automatisch meer veiligheidbetekent, maar minder geld doorgaans wel leidt totminder veiligheid”. Daarmee kaartte hij één van degrootste actuele uitdagingen van de veiligheidsregioaan: gemeenten moeten bezuinigen en sparen daarbijde veiligheidsregio niet. Gaat innovatie de veiligheidsregio’shelpen om hetzelfde werk met minder middelen tedoen? Dat idee leeft wel, maar het ontlokte aan HenkGeveke de uitspraak dat het heel lastig is om in dezeregio’s te innoveren. Geveke was directeur NationaleVeiligheid bij het ministerie van Binnenlandse Zaken enis tegenwoordig managing director bij TNO IntegraleVeiligheid: “Vernieuwing is hard nodig, maar innovatiesblijven gadgets als we ze niet breed invoeren. Wehebben grote moeite om innovaties in de veiligheidsregio’ste implementeren. Innoveren moet je ookorganiseren en die organisatie ontbreekt vaak.”In dit kader werd ook de zelfredzaamheid van burgersbesproken. Immers: als burgers meer zelf doen, danontlast dat de hulpverleners. De Nederlandse Verenigingvoor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR)ontwikkelde een visie op de toekomst van de brandweer.Caroline van de Wiel, regionaal commandantBrandweer Amsterdam-Amstelland en voorzitter van deNVBR, vertelde daarover: “De uitkomsten van deze‘strategische reis’ zijn dat de brandweer meer wilinvesteren in preventie, meer gaat nadenken overrisicodifferentiatie en de burger meer wil betrekken. Deburger kan meer dan wij denken. Die zelfredzaamheidbenutten we nu niet, dat kan veel beter.” Burgernet enAED werden tijdens de discussie genoemd als voorbeeldenvan hoe burgers ingezet kunnen worden. Eenconclusie van deze dialoog was dat de burger eengrotere rol kan en mag krijgen in risicobeheersing.Hiervoor moet de burger wel goed worden toegerust,communicatie is dus heel belangrijk. De aanwezigenwezen wel op een spanningsveld, want hoe ver gaatdeze zelfredzaamheid? Is het de bedoeling dat burgersbijvoorbeeld zelf chemische bedrijven gaan inspecteren?Wat vindt het bestuur acceptabel? Die vragenmoeten beantwoord worden.Structuur is verre van ideaalOok de structuur en de financiering van de veiligheidsregio’swerd besproken. Een algemene conclusie was datdeze niet ideaal zijn, maar dat de regio’s het er voorlopigmee moeten doen: de minister heeft aangegeven de38Magazine nationale veiligheid en crisisbeheersing augustus 2011