Kader Primair 1 (2011-2012). - Avs

ommunicatieEen mediator moet volgens De Sain vooral vragen stellen.Hij of zij moet ‘lui, dom en dakloos’ zijn. Lui, omdatvooral de partijen het werk moet doen. Dom, omdat hij/zij niet te veel moet weten en vooral vanuit nieuwsgierigheidvragen moet stellen. Dakloos, omdat de mediatoronpartijdig moet zijn, ofwel het belang van beide partijenmoet dienen. “Eén knikje te veel in de richting van eenvan de partijen, of iets minder spreektijd, en men voeltzich al gauw tekort gedaan.”Mediation werkt volgens de formele spelregels van hetNederlandse Mediation Instituut. De mediation begintmet een startovereenkomst en eindigt met een vaststellingsovereenkomst.Daarin staan de gemaakte afspraken.Tussendoor vinden drie tot zes gesprekken plaats. Somsis de inzet om samen verder te gaan, soms om netjes uitelkaar te gaan. De Sain: “Het voordeel boven een directegang naar de rechter is dat daarbij altijd een van de partijengelijk krijgt. De ander is dus het haasje. De inzetvan mediation is om er samen uit te komen, een oplossingte vinden waarmee beide partijen vrede hebben. Endat werkt, omdat de oplossing door de partijen zelf isbedacht.”‘het ligt aan de kwaliteit van deleidinggevende of preventievemediation lukt’Verder laat het onderzoek zien dat veel schoolleidersmediation het liefst preventief willen inzetten. Maar in depraktijk blijkt dat meestal pas na het ontstaan van een conflictte gebeuren. De Sain: “Het ligt aan de kwaliteit van deleidinggevende of preventieve mediation lukt. Heeft de leidinggevendedat fingerspitzengefühl, voldoende zelfreflectie?Luistert hij of zij naar signalen van ouders of van het team?Ooit kwam ik op een school waar twee duo-leerkrachtenuitsluitend door briefjes met elkaar communiceerden. Hethele schooljaar al. En de schooldirecteur liet dat toe!”Zuiverende werkingSoms kan een conflict ook een zuiverende werking hebben,meent De Sain. “Het maakt helder wat lang onuitgesprokenis geweest. Mensen hebben beelden van elkaardie samenwerking in de weg kunnen zitten. Dat kan eengebeurtenis of een opmerking van jaren terug zijn. Als dateenmaal uitgesproken is, heb je het kantelpunt bereikt.Wat zit nu het huidige functioneren nog in de weg? En hoezag de situatie eruit toen het nog wel goed ging?”Geen draagvlakBasisschooldirecteur Jochem van de Ven* heeft ervarendat je met mediation samen tot een compromis kuntkomen. Toen hij zijn school na veel moeilijke jaren weerop de rit had, bleek er in zijn team geen draagvlak meerte zijn voor zijn stijl van leidinggeven. Van de Ven: “Hetvervelende was dat het een beetje omfloerst bleef. Ikvoelde wel dat er wat speelde, maar het werd niet directtegen me gezegd. Bovendien waren de signalen uit hetteam, van veertig mensen, ook niet eenduidig. Die warenzowel positief als negatief.”Van de Ven werd ziek door de onderhuidse spanning ende stress die de sfeer op school met zich meebracht. Hetschoolbestuur concludeerde tijdens zijn afwezigheid dathet team weinig vertrouwen had in de terugkeer van zijndirecteur. Dat was het moment om mediation in te schakelen.Van de Ven: “Niet om terugkeer mogelijk te maken,maar juist om vooruit te kijken. Dat kenmerkte ook onzegesprekken. We zijn niet uitvoerig stil blijven staan bijwat er is gebeurd, maar we zijn vrij snel overgeschakeldnaar wat er moest gebeuren om de zaak op te lossen.”Aan tafel zaten naast Van de Ven, iemand van het bestuuren een onafhankelijke mediator, die de partijen samengekozen hadden. De mediation bestond uit drie bijeenkomstenmet een week of drie daartussen, om de tijd tehebben nog eens terug te blikken. Van de Ven: “Voor dekwetsbare, onderliggende partij is het lastig om goed totuitdrukking te komen.” De mediator zorgde er onderandere voor dat beide partijen voldoende aan het woordkwamen. Hij zorgde er ook voor dat het niet een gevechttussen advocaten werd, die overigens op de achtergrondwel adviseerden en meewerkten aan een juridisch correcteovereenkomst.>kader primair september 201133