Kader Primair 1 (2011-2012). - Avs

van de schoolleider was geen systematisch onderwerp vangesprek. Besturen missen zo cruciale informatie over deschool en de schoolleider mist de noodzakelijke feedbackop zijn of haar leiderschap. Het risico is dat er te laat aande bel wordt getrokken als ontwikkelingen in en rond deschool dit vereisen. Repareren is dan duur, vraagt veel energieen gaat ten koste van goodwill bij ouders en omgeving.‘Maar als hij opalles moet reageren,komt hij niet meer toeaan onderwijs’‘Wij hebben daarover bijde aanstelling goedeafspraken gemaakt, dus deschoolleider zal toch welbezig zijn met de juistedingen?’Externe en interne invloedenDe muren tussen school en omgeving worden dunner envervagen. De opvoeding wordt toenemend gedeeld metouders en een ‘eisende’ samenleving legt meer taken bijhet onderwijs.Als de Nederlandse onderwijsprestaties internationaalonder druk lijken te staan, vraagt de politiek onmiddellijkmaatregelen in de klas. Ook maatschappelijke instantieswillen dat in lesprogramma’s aandacht besteed wordt aanmaatschappelijke problemen. Maar ook ouders, onderwijsinspectieen media kijken steeds vaker kritisch mee over deschouders van de school. De schoolleider heeft de lastigeopdracht al die belangen evenwichtig te vertalen in de ontwikkelingvan de school.Daarnaast staat de schoolleider bloot aan toenemendeinterne druk. Bestuurders en zelfs een stafbureau creërensoms een eigen agenda. Een agenda die zij te onafhankelijkvan de (kwaliteiten van) schoolleiders nastreven, met alsrisico dat er niet gestuurd wordt op wat een school nodigheeft, maar op eigen bestuurlijke ambities. Het advies isom bij al deze invloeden te blijven relateren aan de behoeftevan de school.‘gelukkig gaat hij over eenpaar jaar met pensioen’,is een uitvlucht om niette kiezen voor passendleiderschapMeer autonomie en samenwerkingSchoolleiders en besturen ervaren nog steeds een groteregeldruk. Toch is de ruimte voor de inrichting van hetonderwijs fors toegenomen om ondernemend in te spelenop vragen van kinderen, ouders en omgeving. Wet- enregelgeving kunnen lastige obstakels zijn, maar wordensoms onnodig als onoverkomelijke obstakels gezien. Vooreen eigentijdse ontwikkeling van een school kan hetnodig zijn op een eigen wijze de nek uit te steken.Aan de andere kant leidt de toegenomen autonomie totmeer samenwerking tussen onderwijs en andere organisaties.De school wordt vaker onderdeel van een bredereducatief netwerk, zoals de brede school of een integraalkindcentrum. Een schoolleider zal daarin een positiemoeten kiezen: als één van de samenwerkende partnersof juist de aanvoerder van de samenwerking.Vergrijzing en schaarsteDoor vergrijzing dreigt een tekort aan schoolleiders. Ookhet aantal vrouwen dat doorstroomt naar de functie vanschoolleider blijft achter en bovendien blijken zij eerderuit te stromen dan hun mannelijke collega’s. Tegen hetdecor van dit tekort kunnen snel concessies gedaan wordenaan een uitgangspunt als passend leiderschap. In tijdenvan schaarste wordt een kandidaat eerder als bekwaamen gemotiveerd beoordeeld. Of zoals een bestuurder hetdilemma uitdrukte: ga ik een stoel vullen of een probleemoplossen?‘Ik zou wel willen,maar volgens mij maghet niet volgens devoorschriften’>kader primair september 201137