DR. SM Goorhuis-Brouwer Geprotocolleerde diagnostiek bij ... - Fenac

M. HOEFNAGELFiguur 1 :het mentale netwerkwaarin woorden zijn opgeslagenHerhalen en terughalen zijn activiteiten,die al op een jonge leeftijd mogelijkzijn, maar de meer formele zakenals: verbindingslijnen leggen en hiërarchieënduidelijk maken, zijn pasvanaf een jaar of 7/8 mogelijk. Op dieleeftijd vindt herstructurering van hetmentale lexicon plaats. Woordenschatuitbreidingwordt dan inbeddingin bestaande netwerken. Het iszaak dat dat goed gebeurt, met dejuiste hiërarchieën.En wij kunnen daarbij helpen!3. Welke woorden moeten weaanbieden en op deze (tijdrovende)manier behandelen?Het ligt voor de hand die woorden teselecteren die nuttig zijn voor dedoelgroep, en dus te werken metwoordenleerlijsten.In dit verband moet het onderscheidinhoudswoorden - functiewoordengenoemd worden. Functiewoorden('uitgekristalliseerde stukjes grammatica')zijn hoog frequent, dus belangrijk.Ze zijn makkelijk te selecteren,omdat functiewoorden behoren totde zogenaamde gesloten klassen (eris een beperkt aantal voorzetsels,voegwoorden, voornaamwoorden),in tegenstelling tot de inhoudswoordendie tot de open klassen behoren(werkwoorden, zelfstandige naamwoordenen bijvoeglijke naamwoordenzijn zeer groot in aantal en erkomen vrijwel dagelijks nieuwewoorden bij). Het is dus van belang inieder geval het functiewoordenbestandgrotendeels op te nemen in dewoordenleerlijsten.4. Het maken van een woordenleerlijstBij het maken van een woordenleerlijstof het beoordelen van eenbestaande lijst is een van de eerstevragen: hoe moet een woord gekendworden: alleen passief of ook actief?(het productief leren van een woord is50-100% moeilijker in termen vanleertijd). Ook de leerlast van eenwoord zelf speelt mee: als een woorddeels bekend is (zoah:huishouden) ofals er overeenkomsten zijn met deeigen taal (zoals het in alle talen gelijke:taxi) vermindert dat de leerlast.Een tweede vraag is: hebben we hetover spreektaal of over schriftelijktaalgebruik?En de derde: Waar liggen de leergrenzen(In termen van haalbaarheid:moeten we 10 woorden per dag aanbieden,meer of minder? Moetenalleen algemene woorden een plaatskrijgen in een leerlijst of ook vak-specifiekewoorden?).Het zijn precies die vragen waaroveraan de A.G.Bell scholengemeenschapis gediscussieerd en waarop (voorVHZ • jaargang 39 nummer 2 • juni 1998