HR, REKRUTERING, SELECTIE & INTERIMUitzendsector zoektgroei in knelpuntjobsDe uitzendbarometer voorspelt een daling van het uitzendwerk in het vierde kwartaal van <strong>2011</strong>. Toch is desector niet somber gestemd: ‘We denken dat economische groei niet de belangrijkste motor zal zijn voor deuitzendsector, maar wel de knelpunteneconomie die zich steeds meer laat voelen.’Tekst: Barbara VandenbusscheFedergon, de Belgische federatie van werving-,rekrutering- en selectiebedrijven, ondervroeg442 hr-managers en algemeen directeursvan bedrijven die uitzendkrachten tewerkstellen.Een derde van hen ziet de uitzendtewerkstellingin het vierde kwartaal van dit jaar afnemen.Iets minder dan de helft denkt dat het aantal uitzendkrachtenin de eigen onderneming ongeveergelijk blijft. Vergeleken met hetzelfde kwartaal vorigjaar, verwachten iets meer bevraagden(29,49%) een stijging van de uitzendtewerkstelling,terwijl 27,27 procent een daling verwacht.‘De eerste helft van <strong>2011</strong> was zeer goed’, zegt PaulVerschueren, directeur van de economischedienst bij Federgon. ‘We groeiden 15 tot 20 procentten opzichte van het jaar daarvoor. Eigenlijkzetten we in die periode de evolutie van de sectorin 2010 door. Vanaf juli zagen we signalen van eenvertraagde groei. In de maanden juli, augustus enseptember viel die terug tot gemiddeld 5 procent,in nagenoeg alle segmenten van de uitzendmarkt.Dat is opvallend, omdat arbeidersjobs wel conjunctuurgevoeligzijn, maar die voor bediendennormaal gezien veel minder.’Ook arbeidsmarktdeskundige Jan Denys vanRandstad stelt dat de markt sinds enkele wekenaan het stagneren is en zelfs lichtjes terugloopt,maar voorlopig enkel voor arbeiders. ‘Bij bediendenis er nog steeds groei en ook bij professionals.Overigens was de groei ten opzichte van een jaargeleden al aan het teruglopen sinds maart. Voormij is dit een zeer logische ontwikkeling. De economischegroei is sinds enkele maanden stilgevallen.De arbeidsmarkt reageert hier altijd met vertragingop. Dit komt eerst tot uiting bij arbeiders diehet dichtst in de conjunctuurcurve staan. Bij bediendenkomt dit pas later. Bij bedienden wordtuitzendarbeid ook veel als rekruteringsstrategiegebruikt. Ook in zwakke groei of zelfs krimp moetener mensen vervangen worden. Daarvoorwordt ook uitzendarbeid gebruikt.’Sterk voorjaar‘We horen van bedrijven dat hun planningsperiodeeen stuk korter wordt’, vertelt Frank Vervaeke,commercieel en operationeel directeur van Tempo-team.‘Normaal gezien kijken ze drie à viermaanden vooruit. Nu kunnen ze moeilijk inschattenwat hun activiteiten tegen dan zijn, wat ook zijngevolgen heeft voor de activiteiten op de uitzendmarkt.Het is ook logisch dat er een sterke correlatieis tussen de groei van het bruto binnenlandsproduct en de uitzendcijfers. Nu de economischegroei stilvalt, volgt de uitzendarbeid. Er is ook eenklein effect van de aanloop naar de sociale verkiezingenvan volgend jaar. Uitzendkrachten wordenhiervoor meegeteld als werknemer. Bedrijven dienet onder de drempel zitten om die verkiezingente organiseren, zijn vaak net iets voorzichtiger inhun rekruteringsbeleid, om niet over die grens tegaan.’‘Vanaf juli zagen we signalen vaneen vertraagde groei. In de maanden juli,augustus en september viel die terugtot gemiddeld 5 procent’Paul Verschueren, FedergonOok Paul Verschueren van Federgon benadruktdat de vertraging van de uitzendactiviteit voor eenbelangrijk deel een gevolg is van de terugval van deeconomische activiteit. ‘Die terugval was hetsterkst te voelen in Vlaanderen, dat conjunctureelgezien meestal vooruitloopt op de andere regio’s.Nochtans kenden we een heel sterk voorjaar. Daarzie ik drie verklaringen voor. Ten eerste stellen weduidelijk vast dat de terugval sinds de zomer zichvoordoet in sectoren die een goed eerste semesterhebben gehad. Er was een sterke groeidynamiekmet een inhaalbeweging van de technologischenijverheden, life sciences en voeding. Als sectorhebben we daar mee van geprofiteerd.’Een tweede oorzaak voor de structurele positievetendens in uitzendarbeid is dat bedrijven steedsmeer geconfronteerd worden met de krapte opde arbeidsmarkt. ‘De knelpunteneconomie maaktdat bedrijven voor aanwervingen of om potentiëlekandidaten te zoeken meer beroep doen op externepartners. Daar komt nog bij dat de sector in2008 en 2009 een kwart was gekrompen. De groeivan vorig jaar en begin dit jaar was vrij stevig, maarleidde ertoe dat we terug op het niveau zijn gekomendat we anders ook hadden bereikt.’Status quoHet is nog wat koffiedik kijken, maar wellicht zal dehuidige trend zich ook in het laatste kwartaal doorzetten.‘We verwachten een status quo en houdenrekening met een lichte terugval’, stelt Verschueren.Wanneer we de globale activiteit in <strong>2011</strong> bekijken,denk ik dat we uitkomen op een stijging vanongeveer 10 procent, dankzij de uitstekende cijfersvan het begin van het jaar.’‘Wat er de komende maanden staat te gebeuren,hangt volledig af van de economische situatie’, zegtJan Denys. ‘Als we in 2012 een groei kennen van 0,8procent, wat nu het basisscenario is, dan zullen wegeen krimp voelen maar veeleer een stabilisatie.Maar het is niet zeker of die groei er ook effectiefkomt. Bij een nulgroei of negatieve groei zullen weuiteraard krimpen.Maar zover is het nog niet.’
COLUMN1213Interimarbeiders staan het dichtst bij de ‘conjunctuurcurve’. Als het economisch slechtgaat, zijn zij vaak de eerste slachtoffers.Paul Verschueren wijst er wel op dat de groeiverwachtingenvoor de economie de voorbije wekenstelselmatig zijn teruggeschroefd tot die 0,8 procent.Maar ook hij vindt het te vroeg om uit te gaanvan een nulgroei voor volgend jaar. ‘We denken dateconomische groei niet de belangrijkste motor zalzijn voor de uitzendsector, maar wel de knelpunteneconomiedie zich steeds meer zal laten voelen.’Overheid‘En er is nog iets van belang voor de arbeidsmarkt’,voegt Frank Vervaeke toe. ‘De overheid is nu verbodenterrein voor uitzendkantoren, maar de EuropeseCommissie dringt erop aan om ook de publiekesector vrij te maken voor uitzendarbeid. Datis opgenomen in een communautair akkoord,maar moet nog worden uitgevoerd. Het zou onzesector in elk geval een sterke impuls geven. Verderis een krimpscenario mogelijk, maar er blijft ookschaarste op de arbeidsmarkt. Met meer dantweehonderd knelpuntberoepen blijft het voorheel wat jobs moeilijk om mensen te vinden. Uitzendwerkblijft daar een belangrijk invoerkanaal.’‘Wat het eigen personeel betreft, is de uitzendbranchegoed voorbereid voor een mogelijke recessie’,vertelt Jan Denys. ‘Zo werken we zelf mettijdelijk personeel en er is een gezonde mobiliteitvan eigen medewerkers. Dit betekent dat de omzetal zwaar moet terugvallen vooraleer er echtpersoneel op overschot is. Daar is nog lang geensprake van.’DigitaalSylvain waant zich een imker als hij inlogt op het intranet vanhet bedrijf. Zijn mailbox lijkt wel een gonzende bijenkorf diealmaar meer dreiging uitstraalt. Terwijl hij zijn paswoordtypt, probeert hij te raden onder hoeveel nieuwe mails hijditmaal zal bedolven worden. Als hij het juist heeft gegokt,beloont hij zichzelf door meteen weer uit te loggen, zichzelféén dag vrijstelling van mailstress gunnend.Heeft hij het mis, dan telt hij zuchtend hoeveel berichten hijontvangen heeft van collega’s die op nauwelijks vijf meter vanhem werken. Zij krijgen het standaardantwoord: ‘Kunnenwij dit niet van persoon tot persoon bespreken?’Nagelbijtend opent hij de overige mails waarvan minstens dehelft afkomstig is van Ria Dessels, de koningin van het honingraat.Haar stem zoemt in zijn oren terwijl hij haar professionelebekommernisjes leest, waar andere collega’s in massamailsop reageren. ZzZzZend naar allen. Daarna pas scrolthij door de berichten expliciet aan hem gericht, die vaak afsluitenmet een ‘vraagje’: angels dwars doorheen zijn imkerpak.Sinds het ontstaan van het intranet, heeft het bedrijf eengloednieuw, officieus organigram, met bovenaan zij die dewebstek behandelen als een verslavend computerspel en deBcc-ers of blind copykrengen,die maar tokkelenen versturen, elkee-etiquette tenspijt. Helemaal onderaan:de cyberschuwenmet meer ongeopendemails en bijlagendan hun salaris euro’stelt, zoals Sylvain.JOBAT.BE/COLUMNTerwijl Sylvain zijnpaswoord typt,probeert hij te radenonder hoeveel nieuwemails hij ditmaal zalbedolven wordenVooral de hypocrisie ergert hem. Het feit dat mensen hemglimlachend voorbij lopen, om minuten later via de pc eennorse, betweterige toon tegen hem aan te slaan. Zijn collega’shebben vaak een teleurstellend digitaal alter ego.Als zelfs zijn favoriete werkmakker hem afwimpelt met een‘zet het maar op mail’, laat Sylvain een monstervirus los, datvia een foto van het bedrijfsfeest wordt verspreid. Iedereendie het kiekje opent, draagt bij aan de uitschakeling van hetintranet. Ria Dessels zit erbij als een ontslagen koningin, bijgebrek aan hofhouding dan maar wat pratend tegen zichzelf.Een voorteken, meent Sylvain, dat de échte communicatiezich weldra zal herstellen. Het oude, vertrouwde gesprekmet de sympathieke versprekingen in plaats van typefouten,met warme oogopslag in plaats van lay-out, stiltes in plaatsvan spaties.Verkeerd gedacht. Niet hem contacteert men ter vervangingvan het intranet, maar zijn gsm. Het toestel biept al gauwnon-stop van de sms’en vol professionele klachten en vragen.Ook thuis, zo vaak, dat Sylvains Sonja meent dat zijnaffaire met Lucy van Oppem van Laden en Lossen opnieuwvonk heeft gevat, met echtelijk getier en slapeloosheid totgevolg. Na de driehonderdste firma-sms, graait de uitgeputteSylvain alle gsm’s van collega’s die hij ziet liggen samen.‘Om weer gewoon te moeten communiceren met elkaar!Normaal!’ brult hij, de SIM-kaarten eruit halend en één vooréén in zijn mond stoppend. Even wordt hij een bizarre zoetesmaak gewaar, als waren ze gemaakt van verharde, onverwerktenectar.Vind jouw job in HR, Rekrutering, Selectie en Interim vanaf blz.14Ruth Lasters werkt als leerkracht Frans in Borgerhout. Vorig jaarverscheen haar tweede roman Feestelijk Zweet. Om de beurtschrijven zij en San F. Yezerskiy de werkweek van zich af.