De Ambachtsheerlijkheid Kortenhoef

20
of »Bilhamer," gemaakt in den jare 1575, I) stond de kerk geheel vrij,
dat wil zeggen, zij was niet van den weg gescheiden door de tegenwoordigc
vaart, welke in de eerste jaren der zeventiende eeuw gegraven
zal zijn geworden door den ambachtsheer Godard van Reedc, onder
wiens bestuur de meeste waterkeeringen en uitwateringen gemaakt zijn.
Er waren langs den weg wel slooten en tochten, doch v66r de kerk
· lag een groot plein, dat zich uitstrekte tot even voorbij het huis van
den heer B. van den Broeck. Waarschijnlijk waren kerk en kerkhof door
een lagen steenen muur van den openbaren weg afgesloten. Deze mijne
meening is gebaseerd op het woordje »Rooster," dat in den volksmond
nog gegeven wordt aan de steenen brug, die tegenwoordig toegang
tot de kerk geeft.
In de middeleeuwen, en ook later, waren gewoonlijk de kerk en het
kerkhof door een lagen steenen muur omsloten en men lag op den grond,
v66r den ingang der kerk, een ijzeren rooster, waarvan de staven
tamelijk ver van elkander geplaatst waren. Over de beteekenis van een
dusdanigen rooster bestaan drie lezingen.
Sommige historici zijn van gevoelen dat de rooster diende tot wering
van het vee, in het bijzonder van de varkens, die in den grond van
het kerkhof zouden komen vroeten. De wijd van elkander liggende
staven waren alsdan een beletsel voor den overtocht.
Anderen meenen dat die roosters dienst moesten doen als voetenkrabbers,
waardoor het slijk en de modder, welke de kerkgangers, als
zij de allerellendigste wegen doorworsteld hadden, medebrachten, van
de voeten konden gekrabd worden.
Ook zijn eenigen van meening dat zij dienden om, . alvorens de
gewijde aarde te betreden, het ongewijde stof van de voeten te schrappen. z)
De eerste en tweede lezing zijn zeer aannemelijk, de derde is onzin.
I) D eze kaart werd eerst door H arman Allartsz. van 'Varmenhuijsen en later in 1778 door
J oaones L e Francq van Berkley in clruk uitgegeven.
2) D e Navorsch er 1865 en 1866.