kütüb-i sitte'deki mehdi hadislerinin dinler tarihi - Süleyman Demirel ...

More documents

Recommendations

Info

kısmının sahih, bir kısmının hasen bir kısmının zayıf olduğunu belirtir. Ayrıca bu rivayetlerin tevatür ile geldiği konusunda şüpheye yer olmadığını ifade eder. 133 Buhari ve Müslim’de açıktan Mehdi tabiri geçmemekle beraber “İmam”, “Emir”, “Halife” ve “Kahtani” tabirleriyle ahir zamandaki bir kurtarıcıdan söz edilmektedir. Bu konudaki rivayetlere ileride değineceğiz. Mehdiden bahseden hadislerde ana tema, dünyanın gidişatının bozulacağı, kıyametin yaklaşmasının alametlerinden birisi olarak Deccal’in çıkacağı, Mehdi’nin Deccal’i öldürme konusunda gökten inecek olan İsa’ya yardım edeceği ve Hz. İsa’nın Mehdi’nin arkasında namaz kılacağı, onun yüzü suyu hürmetine dünyanın gidişatının düzeleceği gibi şeylerdir. Biz ileride bu konuda Kütüb-i Sittede geçen hadisleri senet açısından inceleyip diğer <strong>dinler</strong>deki anlayışlarla bir mukayesesini yapmaya çalışacağız. 2-Diğer İlimlerde Kullanımı Mehdi kelimesine ism-i fail anlamı verilerek, ism-i meful yerine kullanılmıştır. Yani Allah karşısında Mehdi (hidayete ulaştırılmış) insanlar karşısında hadi onları hidayete ulaştıran olarak yorumlanmıştır. Aslında emr-i bi’l ma’ruf ile yükümlü olan her mü’min bu anlamda hidayetle iç içedir. Mehdi kelimesinin bu sözcük anlamı dışındaki şekliyle diğer bilim dallarında kullanımı nasıldır? İslam’da inanç esasları açık ve kesin delillerle belirlenmiş, yani sübut ve delalet bakımından kat’i nasslara dayanmıştır. Bu nedenlerle Mehdi meselesi ahir zamandaki kurtarıcı anlamlarıyla bunu çağrıştıracak ifadeler kullanılsa da 134 feri bir konu olduğundan ve ahad haber’e dayandığı bundan dolayı da bunu inkarın küfre sebep olmadığı kanaatinden hareketle ilk dönem akaid kitaplarında müstakil olarak irdelenmemiştir. 135 Mehdilik konusunun sünni kelam kitaplarına girişi Şia’daki imamet konusunun girişinden sonraki dönemlere rastlamaktadır. Her kelam kitabında yer almadığı gibi, kıyamet alametleri bölümünde yer veren müelliflerin amacı da Bu konunun inancın bir şubesi olduğu ispat için değil, imamette olduğu gibi bu yolla 133 Yusuf b. Abdullah b. Vabil, Esratü’s-Seâh, Kahire 1990, s. 261; Bkz. Sarıtoprak, agm., s. 7. 134 Bkz. Sarıtoprak, agm., 109 nolu dipnot. 135 Şamil İ. A., IV/107. 27
İslam ümmetinin saptırılmasını, yanlış telkinler altında bırakılmasını ve kaderciliğe düşürülmesini önlemektedir. 136 Şii fırkalarındaki Mehdilik konusuna gelince, onlarda Mehdilik imamet konusunun paralelinde bir inanç olarak değerlendirilir, ric’at fikriyle birleştirilir ve imam küfür muhasebesine dahil edilir. 137 “Felsefe açısından Mehdi inancı, gerek Müslüman gerekse Hristiyan hemen bütün insanların zaman zaman bir reform gereğini duyduklarını ve tanrısal inansal bütün kurumların zamanla bir düzeltmeyi gerektirdiğini dile getirir. Kurumlar bozuldukça bir düzelticisinin ortaya çıkacağı inancının kaynağı ise Yahudiliktir.” 138 Kanaatimizce İslam literatüründe Mehdiye yüklenen anlam daha çok onun tecdid çalışması yapan birisi olduğudur. Tecdid ise bozulan dini anlayışları nasslara uygun olarak yeniden düzenlemektir. Dolayısıyla Mehdi’nin görevi reform değil, bozulan anlayışları dinin belli olan nasslarına insanları döndürmektir. Zira Peygamberin (sav) bir hadisinde bu belirtilir. “Allah her asırda bu ümmete dini yenileyip aslına döndürecek müceddit gönderir.” 139 Mehdi inancı özellikle Şii Batıni tarikatlarda yaygındır. 140 Bu durum ehl-i sünnet mutasvvuflarını da etkilemiştir. Fakat onlar genel olarak Mehdi yerine, Kutub, Hatemu’l- evliya gibi tabirleri tercih ederler. Görüşleri genel olarak rivayetler paralelinde olmakla birlikte bir takım sapmalar olduğu söylenebilir. İslam <strong>tarihi</strong>nde ise, rivayetlerin arkasına sığınan sahte Mehdiler türemiş ve bu rivayetleri kendi durumlarına göre şekillendirmişlerdir. Bu sahte Mehdilerin genel olarak amaçlarına bakıldığında dünyevi menfaatleri ön plana çıkardıkları Müslümanlar arasında kan dökülmesine sebebiyet verdikleri ve başarısızlık karşısında ise tabi olanların bir inanç boşluğu içine düştüğü bilinmektedir. Fakat bunun yanında Milli birliği sağlamak ve işgalden kurtulmak amacıyla çıkan ve siyasi bir karakter kazanan hareketler de vardır. 136 Çelebi İlyas, “Kıyamet Alametleri İçinde Mehdi İnancının Yeri”, İslam Mecmuası, 1996, Sayı 155, s.24. 137 Öz, age., s. 87-90. 138 Hançerlioğlu, IV/115. 139 Ebu Davud, Sünen, Melahim, 1. 140 Hançerlioğlu , age, Aynı yer. 28
Page 1 and 2: T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
Page 3 and 4: KISALTMALAR .......................
Page 5 and 6: ÖNSÖZ Doğuştan günümüze insa
Page 7 and 8: irikimine sahip insanları Mehdi ko
Page 9 and 10: eserlerde de konuya yer verilmesi n
Page 11 and 12: açık bir şekilde bildirdi ve hay
Page 13 and 14: ulan kimse anlamını ifade eden
Page 15 and 16: mendil, çok cima eden, nakşı git
Page 17 and 18: kelimesinin “tanrı ile yakından
Page 19 and 20: İsa’ya bir lakap olarak verilmes
Page 21 and 22: kötülüğü ve şer güçleri tem
Page 23 and 24: cehennem, cehennemi de cennettir. M
Page 25 and 26: Aslında Deccal düşüncesinin gel
Page 27 and 28: sayacaklarınızdan bir yıl gibidi
Page 29 and 30: Görülüyor ki İbn Sebe ayeti ken
Page 31 and 32: İlhan, İsfehani’nin Kitabu’l-
Page 33: veya aleyhte çok şey söylenmiş,
Page 37 and 38: Yine Züheyr Hz. Ali’nin oğlu H
Page 39 and 40: eformist, ihyacı, ütopik, mesiyan
Page 41 and 42: Gustav Mensching, “Kral-Mesih”
Page 43 and 44: saracağı, halkın beklediği kurt
Page 45 and 46: kendi inancı içinde doğduğu ve
Page 47 and 48: IV- DİNLERDE MEHDİ DÜŞÜNCESİ
Page 49 and 50: tekrar iyiye gitmeye başlamasında
Page 51 and 52: Günümüz Dinler Tarihçilerinden
Page 53 and 54: ki ikinci İsa’ya bunu Yehova’n
Page 55 and 56: halkları sefalet içinde şehirden
Page 57 and 58: ölümü gerçekte vaki olmamış s
Page 59 and 60: tamamlanmıştır. Zira artık bekl
Page 61 and 62: Üçüncü İncil yazarı Luka’ya
Page 63 and 64: Bin senenin sona ermesiyle, bu sür
Page 65 and 66: 2- Ehl-i Sünnetteki Mehdi Anlayı
Page 67 and 68: Görüldüğü gibi Şia’nın “
Page 69 and 70: halifelik, halifeliğin arkasından
Page 71 and 72: temas etmekte, yaklaştığına kan
Page 73 and 74: Hıbban’a 314 ve Kenzü’l-Ummal
Page 75 and 76: kabul etmişlerdir.” 328 Yine Sa
Page 77 and 78: irlikte insaflı ve makul davrananl
Page 79 and 80: inancı da Hinduizm’de Mehdiliği
Page 81 and 82: Tirmizi, kendi senediyle biri Süfy
Page 83 and 84: kuranlarda vardır. Yani onlara gö
Page 85 and 86:
Görüldüğü gibi Âsım hafızas
Page 87 and 88:
Bu konuyla ilgili rivayetlerden “
Page 89 and 90:
Hibban, İbn Adi, Zehebi rivayetler
Page 91 and 92:
Zehebi ve İbn Hacer bu ravi hakkı
Page 93 and 94:
Müslim’in şartlarına göre sah
Page 95 and 96:
nimetlerle nimetlenir. Ürünler bo
Page 97 and 98:
-1-Ravi İncelemesi ∗ Münekkid r
Page 99 and 100:
2-Konuyla İlgili Hadisler a-1-Hadi
Page 101 and 102:
yerde “saduk”tur demektedir. Ko
Page 103 and 104:
Zehebi, İbn Adiy’in rivayetinde
Page 105 and 106:
Darımi’ninde hocasıdır. Bu ki
Page 107 and 108:
VI-MEHDİNİN SİYASİ FAALİYETLER
Page 109 and 110:
yapar. Ta ki kadınların karınlar
Page 111 and 112:
Süfyan’ın (v.60/680) vefatıyla
Page 113 and 114:
saymışlardır. Tirmizi de Buhari
Page 115 and 116:
Muhammed b. Halid el-Cenedi’den
Page 117 and 118:
sırada siz nasıl olacaksınız. (
Page 119 and 120:
normal bir insan olmayıp insani bi
Page 121 and 122:
Fakat bu husus Şia’da temel bir
Page 123 and 124:
Hz. Peygamber Ümmü Seleme (v.62/6
Page 125 and 126:
Hz. Peygamber Abdullah b. Haris b.
Page 127 and 128:
BİBLİYOGRAFYA Adam, Hüdaverdi, M
Page 129 and 130:
Fığlalı, Ethem Ruhi, Çağımız
Page 131 and 132:
Mizzi, Ebu’l-Haccac Yusuf b. Zeki
show all

kütüb-i sitte'deki mehdi hadislerinin dinler tarihi - Süleyman Demirel ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?