You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Devrimci Alevi Komitesi Olarak Diyoruz ki<br />
Şahkulu Ayaklanması<br />
“Adalet, halkın dirliği ve düzeni; idarecilerin ise süsü ve<br />
güzelliğidir.”<br />
Hz. Ali<br />
Osmanlı döneminde yoksul köylüler,<br />
yoğun sömürü ve baskı altındadır.<br />
Zulmün olduğu yerde direnenler<br />
de olmuştur, olacaktır… Ayaklanmalara<br />
katılanlar ağırlıklı olarak<br />
Alevi, Türkmenlerdir. Devleti kuran<br />
Türkmenler, Selçuklu’dan bu yana<br />
devletin olanaklarından yararlanmak<br />
bir yana, tüm sömürüyü omuzlarında<br />
taşımak zorunda kalmışlardır. Sünni<br />
devlet geleneği, Aleviliği ezmiş, yasaklamış,<br />
dağlara sürmüştür. Osmanlı<br />
devlet yapısı içindeki çekişmeler,<br />
lüks ve sefahat da bunlara eklenince<br />
Anadolu’da yüzyıl boyunca ayaklanmalar<br />
eksik olmaz. Yani ayaklanmaların<br />
önderleri nezdinde Alevilik<br />
bir hareket noktası olsa da, gerçekte<br />
hareketlerin sosyo-ekonomik nedenleri<br />
anlamında yoksulların isyanı olarak<br />
tarihe geçmiştir.<br />
Şahkulu Ayaklanması da bunlardan<br />
birisidir. Şahkulu (Baba Tekeli<br />
veya Karabıyıkoğlu da denir) yaşadığı<br />
Antalya yöresinde (Tekeli) sevilen,<br />
saygı duyulan biridir. Orta-Asya'dan<br />
göçenlerin en yoğun bulunduğu Toroslar<br />
bölgesinde 1511’de yaşanan<br />
isyan hareketi, yerel bir direnme hareketi<br />
değil örgütlü, bilinçli ve "DEV-<br />
LET VE SALTANAT BİZİMDİR"<br />
şiarında ifadesini bulan, direk iktidarı<br />
hedefleyen bir harekettir.<br />
Yıllara yayılan bir örgütlenme,<br />
hazırlık aşaması yaşamıştır. Resmi<br />
tarihte, Şah İsmail’e dayanan bir<br />
Alevi hareketi diye geçse de, topraksız<br />
köylülerden, toprağını kaybeden çiftçilere<br />
ve haksızlığa uğramış sipahilere<br />
kadar halkın katıldığı, sömürüye karşı<br />
bir harekettir.<br />
Ayaklanmanın önderleri, ayaklanma<br />
nedenlerini şöyle anlatır: “Beyazıd<br />
Han... Devlet yularını vezirlerine<br />
teslim itmekle memleketi ihtilal<br />
gelüb reaya ve beraya (halk) ayak<br />
altında pay imal oldu (çiğnendi )<br />
Zulümlerine tahammül idemeyüb bu<br />
sureti ihtilal ittik...<br />
Keza ayaklanmada ele geçirilen<br />
yerlerde beylerin mallarının yoksullara<br />
dağıtılması, tüccarların mallarına<br />
el konulması bunun sonucudur.<br />
Şeyhoğlu Merdan<br />
Verdi buyruğu: Yürüyün<br />
Yürüdük<br />
Ortakçı, Irgat, Maraba<br />
Düştük Kütahya önlerine<br />
Çinilendi al desenli<br />
Emek nakışlı gül desenli<br />
Bir kanlı kavga<br />
Antalya yöresinde başlayıp, Antalya<br />
Kalesi’nin ele geçirilip, Osmanlı<br />
hazinesine el konularak halka dağıtılması<br />
ile ilk zaferini kazanan ayaklanma<br />
kısa sürede yayılır ve Manisa,<br />
Burdur, Isparta, Kütahya, Alaşehir<br />
ve Beyşehir'e kadar uzanır.<br />
Karagöz Ahmet Paşa<br />
Yanında yöresinde devşirmesi,<br />
kancığı.<br />
Açmış yeşil sancağı<br />
Aşkına padişah pulunun<br />
Şah Kulunun<br />
Şaha kalkmış erleri<br />
Kanlarına karışmış terleri<br />
Ayaklanmayı bastırmak için gönderilen<br />
Karagöz Ahmet Paşa Kütahya’da<br />
öldürülür, ama kent alınamaz.<br />
Daha sonra ayaklanmayı bastırmak<br />
için gönderilen Hadım Ali Paşa ile<br />
Çubukova’daki çarpışmada hem Şah<br />
Kulu hem de Hadım Ali Paşa ölür.<br />
Ayaklanmanın yenilgiye uğramasıyla<br />
Şah Kulu kuvvetleri İran’a sığınır.<br />
Ve bulutta yağmur gibi<br />
Sakladılar toprağa umutlarını<br />
İslamiyet İçindeki İlk<br />
Bölünme ve Kerbela!<br />
İslamın ilkelerini oluşturup, müslümanlığı<br />
geniş bir alana yayan Muhammed'in<br />
ölümü üzerine, onun yerine<br />
kimin geçeceği, yani iktidarın<br />
kimde olacağı tartışmaları başlar.<br />
Tartışmanın pek çok tarafı vardır.<br />
Kimi peygamberin ölümü öncesinde<br />
Ali'yi halife gösterdiğini iddia eder,<br />
kimi soy bakımından yakınlığın, kimileri<br />
ise bilgi, tecrübe anlamında<br />
yetkinliğin baz alınmasını savunur.<br />
Gelenekçiler Ebubekir'i, soy ve<br />
bilgiyi öne çıkaranlar ise Ali'den<br />
yana tavır alırlar. Daha henüz peygamber<br />
yeni ölmüşken, Ali ve yakınları<br />
onun cenaze işiyle uğraşırken,<br />
yandaşları Ebubekir' i halife ilan<br />
ederler. Bazı İslam ileri gelenleri,<br />
bunu kabul etmez ancak Ali onları<br />
yatıştırır. İlk görüş ayrılıkları işte bu<br />
sürecin ürünüdür.<br />
Ebubekir ölümden önce kendine<br />
Ömer' i halife gösterir. O ölünce de<br />
İmamlık yine sorun olur. Süreci takip<br />
ederken, olayı elbette yalnızca "kişisel"<br />
bir çatışma olarak görmemek gerekir.<br />
Çünkü sorun, siyasal ve ekonomik<br />
iktidarı ele alma sorunudur. Ali'yi savunanlar<br />
onun göreve gelmesini isterler.<br />
Sorunun seçim yoluyla çözümü<br />
kararlaştırılır ve Ömer halife olur.<br />
Ali, bu sonuç karşısında da müslümanlar<br />
arasında bölünme ve kırgınlık<br />
olmaması için tarafları yatıştırma<br />
yolunu seçer. Hatta Ömer'e<br />
32 15 Temmuz 2012 / Sayı: 22 KENTSEL DÖNÜŞÜM YIKIMINA, YAĞMA VE TALANA KARŞI
Change language