28.12.2014 Views

publication

publication

publication

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Yerli Üretim Tren Fren<br />

Balatası (SABO)<br />

Trenlerde, kompozit fren pabuçları dökme demir<br />

fren pabuçlarına göre 10 kat daha fazla ömre,<br />

düşük frenleme sesine ve 1/4 ağırlık oranına<br />

sahiptirler. Ayrıca tekerlek aşınmalarını azaltır,<br />

kıvılcım çıkarmaz, ekonomik ve çevre dostudurlar.<br />

Neredeyse 100 yıllık geçmişi olan dökme demir<br />

pabuçların kullanımı dünyada hızla yerini kompozit<br />

fren pabuçlarına bırakmaktadır. TCDD’nin yaklaşık<br />

balata ihtiyacı yılda 250.000 adettir. İthal olarak<br />

25-40 $ birim fiyatla temin edilen kompozit fren<br />

pabuçlarının yerli olarak imal edilmesi ulusal<br />

ekonomiye önemli ölçüde katkı sağlayacaktır.<br />

TÜBİTAK-MAM<br />

TÜLOMSAŞ<br />

İşbirliği Yapılan Diğer Kuruluşlar<br />

TCDD Genel Müdürlüğü<br />

Eren Balata<br />

Prof. Dr. Mehmet GÜNEŞ<br />

105G096<br />

Kompozit Fren Pabucunun Yerli Olarak<br />

Yapılabilirlik Araştırılması<br />

1007 - Kamu Projesi<br />

Projenin Amacı ve Önemi<br />

Projenin/çalışmanın amacı:<br />

Ülkemiz demiryollarında, 90’lı yıllardan itibaren yurtdışından ithal edilmeleriyle,<br />

kompozit balataların kullanımları giderek artmakta ve dökme demir fren<br />

pabuçlarına göre üstün özelliklerinden dolayı şu anda neredeyse tüm trenlerde<br />

kullanılmaktadır. TCDD’nin yıllık fren pabucu ihtiyacı yaklaşık 250.000 adettir.<br />

Talebin bu kadar fazla olması yüklü miktarlarda balata siparişlerinin verilmesine<br />

neden olmaktadır.<br />

01.02.2007 tarihinde TCDD ve TÜLOMSAŞ başvurusuyla TÜBİTAK MAM<br />

Malzeme Enstitüsü ile birlikte ülkemizde kompozit fren pabucunun yerli olarak<br />

üretilmesi amacıyla bu projeye başlanmıştır.<br />

Yenilik ve sonuçlar:<br />

Proje sonucunda yurtdışından ithal edilen kompozit balatalardan performans<br />

açısından daha iyi sonuçlar veren yerli kompozit balatalar üretilmiştir.<br />

Destekleyiciye ve ülkeye sağladığı kazanımlar:<br />

Bu proje sayesinde demiryollarında kullanılan fren pabuçlarının ülkemizde üretimi<br />

sağlanarak hem trenlerimizde kalitesi yüksek, maliyeti düşük, yerli üretim fren<br />

pabuçları kullanılacak hem de pik dökme demire kıyaslandığında yıllık 30 milyon<br />

$ tasarruf sağlanacaktır. Ayrıca dünyada çok büyük bir pazar payına sahip ve<br />

üretimi sadece birkaç ülke tarafından yapılan fren pabuçlarının yurtdışına ihraç<br />

edilmesiyle ekonomiye de önemli bir katkı sağlanacaktır.<br />

Çevreye katkısı:<br />

Dökme demir fren pabuçlarının kullanım ömürlerinin düşük oluşu nedeniyle<br />

yüksek miktarlarda kullanımı hem milli demir rezervlerimizi önemli ölçüde<br />

etkilemekte hem de kullanım sırasında çevreye mikron boyutlarında demir<br />

parçacıkları saçılmaktadır. Kompozit balataların kullanım ömrü dökme demir fren<br />

pabuçlarına nazaran çok daha uzun olduğundan aşınmadan kaynaklanan atıklar<br />

düşük miktarlardadır, böylece çevreye ve insan sağlığına zararı önemli derecede<br />

azaltılmış olunmaktadır.<br />

Proje Sonuçları ile İlgili Olabilecek Sektör, Kurum ve Kuruluşlar<br />

Balata Üreticileri, TCDD, ileride kurulacak özel ulaştırma firmaları, Orta Doğu ve<br />

Avrupa ülkeleri<br />

Proje Yöneticisi İletişim Bilgileri<br />

Prof. Dr. Mehmet GÜNEŞ<br />

262 677 30 86<br />

mehmet.gunes@tubitak.gov.tr

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!