You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GENEL SAĞLIK<br />
Karaciğer kanserinin bulguları nelerdir?<br />
Karaciğer kanserinin erken görülen çok özgün bir bulgusu yoktur. O nedenle de tanı konulduğunda kanser genellikle büyük boyutlara<br />
erişmiş olarak bulunur. Kilo kaybı, iştahsızlık, halsizlik, çabuk yorulma, sarılık, karında sıvı toplanması gibi bulgular görülür. Bazen karnın<br />
sağ üst tarafında ağrı dolgunluk hissi olabilir. Kanserin zemininde genellikle kronik bir karaciğer rahatsızlığı bulunduğundan ve bu hastalıklar<br />
da genellikle benzer bulgular verdiğinden durum karışabilir. Bu hastaların en büyük sorunu, genellikle kontrolleri sırasında karaciğerlerinin<br />
iyi çalışıp çalışmadığına bakılması ama karaciğerde kanser gelişim riskinin akla gelmemesidir.<br />
Karaciğer kanseri nasıl saptanır?<br />
Kişinin karaciğerinde hastalık varsa; belirli aralıklarla kanda,<br />
bir tümör belirteci olan “alfa feto protein”e bakılabilir. Ancak<br />
kanser olduğu bilinenlerde bile ilgili değerlerin normal<br />
çıkabildiği unutulmamalıdır. Özellikle risk altındaki hastalar<br />
kolay uygulanabilen bir yöntem olan ultrasonografi ile<br />
takibe alınmalıdır. Bilgisayarlı tomografi (BT), Magnetik<br />
Rezonans görüntüleme (MR) ve anjiografi başvurulacak<br />
diğer yöntemlerdir. Bazen tanıyı kuvvetlendirmek için bu<br />
görüntüleme yöntemlerinden birkaçı bir arada kullanılabilir.<br />
Tanıda ortada kalınan nadir vakalarda karaciğerden iğne<br />
biyopsisi yapılabilir. Biyopsi yapılıp yapılmamasına, bu<br />
konularda deneyimli bir karaciğer cerrahı karar vermelidir.<br />
Hastalığın tedavisi nasıldır?<br />
Karaciğer tümörünün tek tedavisi, erken dönemde tümörün<br />
etrafındaki sağlıklı doku ile çıkarılması şeklindedir. Ancak bu<br />
hastaların zaten karaciğeri iyi çalışmadığından, karaciğerin bir<br />
kısmı tümörle çıkarıldığında kalan karaciğer hasta için yeterli<br />
olmayacaktır. Bu uygulama ancak hastalık erken dönemde<br />
yakalandığı takdirde yapılabilir. Ayrıca Hepatit B-C ya da<br />
siroz ile sonlanan karaciğer hastalıkları karaciğerin belirli bir<br />
bölümünü değil, tamamını ilgilendirir. Hastalık ile karaciğer<br />
ilişkisi nedeniyle karaciğerde tümör oluşuyorsa bir yerlerde<br />
farklı bir tümör görülme ihtimali de vardır. Bu nedenle eğer<br />
bir kişi kronik karaciğer hastası ise ve karaciğerinde kanser<br />
saptandıysa nakil işlemi öne alınmaktadır. Tümörün çıkarılıp<br />
kişinin sağlıksız bir karaciğer ile baş başa bırakılması yerine;<br />
hastanın karaciğerleri tümör geliştirmeyecek bir karaciğer ile<br />
değiştirilmektedir. Yeni karaciğer, beyin ölümü gerçekleşen<br />
kişilerden ya da hastanın 4. dereceye kadar akrabalarından<br />
ve yakınlarından temin edilebilir. Hastalar böylece sağlıklı bir<br />
şekilde hayatlarına devam etmektedirler. Karaciğer naklinin<br />
temel amacı, kişiyi sağlıkla normal, aktif ve üretken hayatına<br />
geri döndürmektir. Nakil olan hastalar kısa sürede işlerine,<br />
okullarına dönebilirler. Karaciğer nakli sonrası hamilelik<br />
ve doğum mümkündür. Altı ay ya da bir sene gibi kısa bir<br />
süre içinde çok ağır olmamak kaydı ile sportif faaliyetlerde<br />
bulunulabilir.<br />
Her karaciğer tümörü vakasına nakil yapılabilir<br />
mi?<br />
Karaciğeri hasta olan ve kanser gelişimi görülen hastalara<br />
karaciğer nakli yapılır; ancak bunun da bazı ciddi kuralları<br />
vardır. Hastalığın yani kanserin nakilden sonra tekrarlama<br />
olasılığının kabul edilebilir düzeyde olması şarttır. Bu nedenle,<br />
tetkiklerde karaciğer dışında tümör tespit edilmemiş olması<br />
gerekir. Ayrıca tümörün belirli bir çapı ve sayıyı aşmamış<br />
olması çok önemlidir.<br />
Memory Mart - Nisan - Mayıs 2013 15
Change language