peyami safa kitabi

99
Vefâtının 50. Yılında Peyami Safa Kitabı
İhtiyar çınar ağacı: Çınar ağacı da, acımasız bir canlıdır. Aslanın, Gök
Baba’yı yemesini ister.
Tilki: Zekâsı sayesinde hem Gök Baba’yı aslanın elinden kurtarır, hem
de kendisi kafesten çıkar.
2.3. Zaman: Hikâyede zaman belli değildir. Eserde, zamanı ifade eden
kelimeler kullanılmamıştır.
2.4. Mekân: Hikâyedeki olay, bir köyde geçmektedir. Bunun haricinde
mekân bildiren bir ifadeye rastlanılmamaktadır.
“Köyde bayram var. Meydana bir cambaz kumpanyası gelmiş, çadırlar
kurmuş” (Safa, 2001: 15).
2.5. Dil- üslup: Hikâyede dilimize girmiş Farsça, Arapça kelimeleri az
da olsa kullanmıştır:
“Biraz sonra cambazlar, bu hayvanlarla beraber marifetlerini
gösterecekler” (Safa, 2001: 15).
“Diyorlar ki, bu Gök Baba hayvanların, otların dilinden anlarmış ve
onlara meram anlatmasını bilirmiş” (Safa, 2001: 15).
“Gök Baba tuhaf bir adam” (Safa, 2001: 15).
“-İşte, nihayet hürriyetime kavuştum”(Safa, 2001: 16).
Bu hikâyedeki cümle yapıları genellikle kısa ve basittir. Ağız özelliği
taşıyan kelime ve cümleler kullanılmamıştır.
Hikâyenin ana fikrini belirten, koyu renkle yazılan cümlede, argo ifade
kullanılmıştır:
“Fakat sen unutma ki, iyilik çok iyi şeydir ama düşünmeden yapılırsa
budalalık olur” (Safa, 2001: 17).
İncelenen bu hikâyede birçok deyime rastlamak mümkündür:
“Biraz sonra cambazlar, bu hayvanlarla beraber marifetlerini
gösterecekler” (Safa, 2001: 15).
“-Artık insanlardan hıncımı alacağım!” (Safa, 2001: 16).
“-Çınarın da sözü dinlenmez, dedi, bu kart ağaç tıpkı odun gibi
düşünüyor!” (Safa, 2001: 17).
“-Güzel! Fakat bu kafeste insanın nasıl canı sıkılır?” (Safa, 2001: 18).
Hikâyede akıcı bir üslup dikkat çekmektedir.