19. Sayı; TURAN-SAM YAZ Sayısı, 2013

http://www.turansam.org*****TURAN Stratejik Araştirmalar MerkeziTURAN Center for Strategic ResearchesTURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi; p-ISSN: 1308-8041, e-ISSN: 1309-4033; Eylül 2013, Cilt: 5/Yaz, Sayı: 19,TURAN-CSR International Scientific Peer-Reviewed Journal; p-ISSN: 1308-8041, e-ISSN: 1309-4033; September 2013, Volume: 5/Summer,Issue: 19ayıú, (ayıà, ayuk): Aklı başında. (C, KB, KTS, T, TS), örnek: Yaèni èÀúil vedÀnÀlardur ve aèmÀl-i dünyÀda lÀ-yaèúıllardur ve şehavÀt ve leõõÀt-ı dünyÀyı terk eylemedeayıúlardur ve şerÀb-ı èışúla mestlerdür. (s.526)ayıtmaú, (eyitmek, aytmaú, eytmek, etmek, itmek): Söylemek, demek, anlatmak. (C,KB, KTS, T, TS), örnek: Ayıtdum ki ey yÀr-ı muvÀfıú ve muóibb-i ãÀdıú bu duèÀ-gÿy-ıdìrìnenüñ åenÀ-òÀn-ı kemìnenüñ üzerine emrüñ vÀcibü’l-imtiåÀldür. (s. 5)ayrık, (ayruà, ayruh, ayruk): 1. Başka, gayri, maada, diğer, nesne. 2. Artık, bundansonra, bir daha. (C, KTS, M, T, TS), örnek: Naôar eyledi gördi tenhÀda birini sögüt gibibeyÀbÀnda başı ve saçı pìrlik berfinden sefìd olmış yaèni ayruúdan ãaçı ve ãaúalı aàarmışkimse gördi. (s. 379)balçuú , (balçık, balçik): Balçık, bataklık. (C, DS, KTS, M, T, TS), örnek: Şaò ãulıbalçuàa dirler şÀòìden muòaffef. (s.126)balúırmaú (balú urmaú, barúımaú): Parlamak, ışık saçmak, lemean etmek. (C, KTS, T,TS), örnek: Mì-tÀft fièl-i óikÀyet-i óÀl-i mÀøì-i müfred-i àÀèib yaldırardı ve balúırdı dimekdür.(s.154)başmaú: Ayakkabı. (C, DS, KTS, M, T, TS), örnek: Yaèni taèôìmle benüm başmaàımıöpme. (s. 439)baş pekliği: Baş sertliği, sert başlılık. (TS), örnek: Maúÿl-i BehrÀm budur ki süridenyaèni aylaúìden bir àayrı at ùutmaú gerek ki eger serkeşlik iderse yaèni baş pekligin iderseøabù eylemek mümkin ola. ÓÀãılı bir yavaş ata binmek gerekdür ki istedigüñ gibi øabù úÀbilola. (s. 501)baylıú: Zenginlik. (AVGS, C, KTS, M, TS), örnek: NevÀ nÿn’uñ fetói ve øammıylabaylıú ve nièmet ve rızú maènÀsınadur bunda. (s. 114)beà, (bek, bià): 1. Zevce, koca. 2. Küçük devlet başkanı. 3. Amir, nüfuzlu, ileri gelen,sözü geçen, zengin adam. (AVGS, C, DS, KTS, T, TS), örnek: Gerden küşler yaèni aãhÀb-ıcÀh ve mertebe óÀãılı beàler ve aàalar ve paşalar senüñ úapuñda òizmetüñe bel baàlamışlaryaèni saña òizmet iderler. (s. 90)belürmek, (bilürmek): Meydana çıkmak, zuhur etmek, belli olmak. (AVGS, C, DS,KTS, M, T, TS), örnek: ŞÀm vilÀyetinde bir şehirde fitne belürdi. (s. 574)beñiz (benz): 1. Renk. 2. Çehre, yüz. (C, KTS, M, T, TS), örnek: Yaèni derd-iderÿndan aúan gözyaşı ãarı yüz üzere seàirdürdi. Yaèni beñzi üzere dökülürdi. ÓÀãılı aàlayıaàlayı söylerdi. (s. 601)beñzer: Öyle görünüyor ki, öyle anlaşılıyor ki. (C, KTS, M, TS), örnek: HemÀnÀ vemÀnÀ beñzer dimekdür. (s. 61)berü: Bu tarafa, bu yana, buraya, beriye. (AVGS, C, DS, KTS, M, T, TS), örnek:Ebÿbekr gibi òıred-mend mübÀrek aãıllı cihÀn yÀd olaldan berü veyÀ ciòan yÀd oldıúça29