2. Sermaye Piyasası Yatırımcısı İkiye AyrılırŞimdi bakınız değerli okuyucular; yatırımcıları ikiye ayırıyorum. Etken yatırımcı ve edilgenyatırımcı. Bunlar ne anlama geliyor, biraz açalım. Literatürde yatırımcılar parasal büyüklüğegöre sınıflandırılır ama ben bu sınıflandırmayı başka bir boyutla yapmaktayım.2.1. Etken YatırımcıAnalitiktir. Kendi kararlarını kendisi verir. Nasıl verir peki? Bir takım analizlere dayanarak.Az önce bahsettiğim gibi, temel analiz veya teknik analiz, siyasi konjonktür, ekonominingenel gidişatı, ülke ve dünyanın durumu gibi değişkenler var. Biz bunların tümüne birden,analitik ve konjonktürel yaklaşım diyebiliriz.Biliyorsunuz içinde bulunduğumuz teknolojik çağda sınırlar bile kaldırıldı. Yani bundan 30yıl öncesi gibi değil. Amerika’da bir gelişme oluyor, Avustralya’da bir gelişme oluyorsaniyesinde öğreniyorsunuz. Bilgiye ulaşma süresi çok hızlı artık. Dolayısıyla etkenyatırımcılar analiz yöntemlerini çok iyi kullanır ve dünyada olan biteni yakından takip eder.Bu sayede sağdan soldan gelen yalan yanlış fikirler ve yorumlar ile hareket etmezler.Bu satırların da altını çizmemiz lazım, etken yatırımcılar ham haberlerle hareket ederler.Başka bir ifade ile işlenmiş haberlere fazlaca itibar etmezler. İşlenmiş haber nedir onu açalımisterseniz. İşlenmiş haber; ham haberi alan sektör profesyonellerin yazılı ve görsel medyadabu veriler üzerine yaptığı yorumlardır. Biz piyasa profesyonelleri ham haberin üzerineyapılmış yorumlar işlenmiş haber olarak adlandırırız.Televizyonda izliyor, gazete ve dergilerde okuyorsunuz bu yorumları. Ama unutmayınız ki,işlenmiş haber o kişilerin yaklaşımları, beklentileri, bireysel fikirleridir. Yani bu yorumcularne derse, öyle olacak diye bir şey yoktur.Bakınız bu nokta çok önemli. Konuşulanlar o konuşmayı yapan kişinin kendi yorumudur.Unutmayınız ki, o ham dataları, gelişmeleri yorumlayacak düzeyde bu sektöre ilgi alakaduyup, bir takım çıkarımlar yapabiliyorsanız ve bunlar neticesinde yatırım kararlarınızıkendiniz alabiliyorsanız, tavır sahibi, karar verecek birikimde yani bizim tabirimizlekesinlikle, “etken yatırımcı veya hâkim yatırımcısınız.” Bizim amacımız da ülkemizdeki,etken yatırımcı sayısının artmasına katkıda bulunabilmektir.2.2. Edilgen Yatırımcıİstatistik yapmadık, mevcut piyasalarda yapmak da zaten çok kolay değil. Özellikleülkemizde sıklıkla görüyoruz ki; edilgen statüde konumlanan yatırımcılar, sağın solun,televizyondaki yorumcuların, dergilerde yazan çizen insanların, hatta borsada işlem yapaneşin dostun, etkisinde kalarak alım-satım yapıyorlar. Hem de o yorumlar, doğru mu, yanlış mıdiye en ufak bir sorgulaması yapmadan, yapamadan…36
Bakınız bu noktada ifade etmek isterim; yorumculara hiçbir sözüm yok. Çok iyi bir görevyapıyorlar. Çıkıyorlar ekranlara, değişik platformlara kendi fikirlerini sunuyorlar. Ama bunuizleyen insanlardan edilgen statüde yer alan grup, bu insanların fikirleriyle hareket ediyorlar.Çünkü kendi fikirleri yok. Dinledikleri insanlar, hangi mezhepten ise ona göre amel etmekdurumunda kalıyorlar.Neden? Çünkü analitik değiller. Analiz yapmıyor veya yapabilecek düzeyde bilgi sahibideğiller. Başkalarının fikirleriyle hareket ediyorlar. Bakın bir adım daha ötesine taşıyorum,internet ortamında forumlarda, hisse senetleriyle ilgili yazıp çizenler var. Hayatında bir kerebile görmediği insanların fikirleriyle hareket eden bir kitle var ve o kitlenin büyüklüğüazımsanmayacak ölçüde, çok fazla. Borsada işlem yapan insanların kayda değer bir yüzdesimaalesef bu tarzda işlem yapıyor.Piyasada ne yazık ki, başlarda da anlattığım üzere, küçük bir ürün alırken bile bir sürüaraştırma yapıp ardından kararınızı veriyorsunuz. Söz konusu mecra, borsa olunca neyapıyorsunuz? Hiç tanımadığınız ortamlarda, mesela internetteki yorumcuların fikirleriylehareket ediyorsunuz.İnsanlarla ilişki kurmak bu kadar kolay mı sanıyorsunuz! Yani bu olacak bir şey değil. Buradaakıl tutulması mı oluyor? Ne oluyor? Bunu ben algılayamadım. Biraz önce bahsettiğim gibi,spekülasyon yapmaya çalışıyoruz, başarısız olunca mecburen yatırımcı oluyoruz. Ondan sonraforum sitelerinde elinizdeki hisse senetleriyle ilgili iyi laf, söz eden insanlardan medetumuyoruz ve oralara girmek bağımlılık yapıyor. Sanırım bu bağımlılık, kumar ruhu ileörtüşüyor.Değerli okuyucular, bakınız bunlar boş işler. Bilgiler oraya kadar düştüyse zaten, o bilgidenmedet ummamak lazım. Borsada bilgi çok önemlidir. Bilgiye ne kadar çabuk, ne kadar hızlıulaşılırsa, bilgi o derece kıymetli olacaktır. Elbette bilgiyi yorumlama yetisi ile beraber…Zira mali piyasaların sürekli zaman önceliği vardır. En önce ulaşan, bunu değerlendirippara kazanabilir. Sermaye piyasalarının amacı neydi? Sermayenin tabana yayılması değil mi?Peki sizin okuduğunuz bilgi, artık oradan tabana yayıldıysa, sosyal paylaşım ortamına kadargeldiyse, yüzlerce binlerce on binlerce kişi okuyorsa artık bu bilginin maddi değeri sıfırdır.Dikkate bile almayın. Ben bu yönde işlem yapan insanları, “kitlesel delilik” içindetanımlıyorum. Lütfen bilinçlenin, bilinçlenin. Yapmayın bu hataları!Neticede edilgen yatırımcı, başka unsurların yönlendirmesi ile iş yapandır, kendi yatırımkararlarını, kendi analizleri neticesinde uygulamaz veya uygulayamaz. Sürü psikolojisikavramının, figüranlarındandır.37
- Page 2 and 3: ARİF ÜNVER ile SERMAYE PİYASASIv
- Page 4 and 5: her güzelliği hak eden Anadolu to
- Page 6 and 7: GRAFİKLER ........................
- Page 8 and 9: İKİNCİ KISIMMALİ TABLOLAR ve AN
- Page 10 and 11: 1. Türev Piyasalar ...............
- Page 12 and 13: KAYNAKÇA1. Muharrem KARSLI, Sermay
- Page 14 and 15: Bu satırlarda ifade etmek istedikl
- Page 16 and 17: Ülkemize, sermaye piyasamızın t
- Page 18 and 19: Bu motivasyonumuzda, ülkemizin nad
- Page 20 and 21: görmediğiniz ve tanımadığını
- Page 22 and 23: 1970'li yılların hemen başında
- Page 24 and 25: İlk önce Sayın Muharrem KARSLI (
- Page 26 and 27: (SPK) oluyor. Nikâh memurumuz ayn
- Page 28 and 29: 4. Spekülatör ve Yatırımcı İl
- Page 30 and 31: olmaz. Diğer taraftan spekülatif
- Page 32 and 33: Elbette, borsa çok daha riskli. Bu
- Page 34 and 35: ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYATIRIMCI PROFİL
- Page 38 and 39: Çünkü bu kadar geniş kitlelerin
- Page 40 and 41: olacaktır. Aksi halde, borsada yat
- Page 42 and 43: DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBORSA1. Borsa Ne
- Page 44 and 45: BEŞİNCİ BÖLÜMMALİ PİYASALAR
- Page 46: Şimdi menkul kıymetler grubunda,
- Page 50 and 51: ALTINCI BÖLÜMSERMAYE PİYASASI KU
- Page 52 and 53: İstanbul çatısı altında devam
- Page 54 and 55: 4. Opsiyon PiyasalarıBir de Opsiyo
- Page 56 and 57: vasıtasıyla yaparsınız alım-sa
- Page 58 and 59: YEDİNCİ BÖLÜMBORSA TERİMLERİD
- Page 60 and 61: Bu nedenle borsamızda işlem göre
- Page 62 and 63: Formülü önceki satırlarda gör
- Page 64 and 65: 17. Hazine BonosuBiraz önce menkul
- Page 66 and 67: dikkate alınarak seçilmiştir. T
- Page 68 and 69: Repo işleminde ise durum farklı.
- Page 70 and 71: 32. Takas İşlemiTakas kavramını
- Page 72 and 73: kazandığınız zaman, kazandığ
- Page 74 and 75: İKİNCİ KONUMALİ TABLOLAR ve ANA
- Page 76 and 77: Halka açık şirketlerin üzerinde
- Page 78 and 79: Şimdi biz borsa yatırımcıları
- Page 80 and 81: Üstteki bilanço eşitliğinin sol
- Page 82 and 83: Ayrıca, yine bir yıldan uzun sür
- Page 84 and 85: Dolayısıyla işletmelerin sahip o
- Page 86 and 87:
2.3. Öz Varlık (Öz Sermaye)Öz v
- Page 88 and 89:
sözleşmede özel bir kullanıma t
- Page 90 and 91:
çıkartılmıştır. Bununla birli
- Page 92 and 93:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ DENET
- Page 94 and 95:
kârı üzerinden devlete ödenmesi
- Page 96 and 97:
İKİNCİ BÖLÜMAMAÇ1. Mali Anali
- Page 98 and 99:
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMLİKİDİTE ORANL
- Page 100 and 101:
Dolayısıyla şirketin, geçmiş d
- Page 102 and 103:
Başka hangi oranlar var. Mesela, t
- Page 104 and 105:
ABC ve XYZ isimli iki adet şirketi
- Page 106 and 107:
ABC ŞirketiXYZ ŞirketiNet Kâr /
- Page 108 and 109:
ALTINCI BÖLÜMFAALİYET ORANLARIŞ
- Page 110 and 111:
Rakamlarını yerlerine koyar isek,
- Page 112 and 113:
Yani bu ne demek? Bu şu demek, ilg
- Page 114 and 115:
Toplam piyasa değeri kadar bir kay
- Page 116 and 117:
5. Bedelsiz Sermaye Hakkında Yanl
- Page 118 and 119:
Bakın bunlar önemli ayrıntılar,
- Page 120 and 121:
ambaşka işlerle karşılaşırız
- Page 122 and 123:
defter değeri 1,60 olarak ortaya
- Page 124 and 125:
portakallar getiriyor, vatandaş ge
- Page 126 and 127:
(Grafik 2) BİST 100 - HaftalıkArt
- Page 128 and 129:
Göreceli Güç Endeksi'nin adı bi
- Page 130 and 131:
2. Bollinger BantlarRSI tek başın
- Page 132 and 133:
ortadaki bant ise, fiyatların orta
- Page 134 and 135:
(Grafik 8) BİST 100Bu ne demek? Bu
- Page 136 and 137:
(Grafik 10) BİST 100 - Yükselen T
- Page 138 and 139:
Hareketli ortalamalar; hissenin aç
- Page 140 and 141:
(Grafik 13) BİST 100 - Golden Cros
- Page 142 and 143:
3.4. Peki, Bu Seviyelerin Tespiti N
- Page 144 and 145:
İlgili hissenin tavan fiyatına, m
- Page 146 and 147:
BEŞİNCİ KONUALTERNATİF PİYASAL
- Page 148 and 149:
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDÖVİZDövizin y
- Page 150 and 151:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMALTINAltın ente
- Page 152 and 153:
BEŞİNCİ BÖLÜMDİĞER ÜLKE BOR
- Page 154 and 155:
Altın fiyatları çok çok yukarı
- Page 156 and 157:
yetişemediğimiz için, eğitimler
- Page 158 and 159:
Yıllar Toplam İşlem Hacmi (milyo
- Page 160 and 161:
SEKİZİNCİ KONUSON SÖZLERBİRİN
- Page 162 and 163:
Eldeki hisseleri satınca, hemen ne
- Page 164:
edilmesi, portföy yatırımlarınd