borsaokulu

İKİNCİ BÖLÜMBİLANÇOBütün dünya dillerine, Latince “Bilanx” sözcüğünden türetilerek geçmiştir. İngilizce “Balancesheet”, Almanca “Bilanz”, Fransızca “Bilan”, İspanyolca “Balance” ve Türkçemizde iseBilanço şeklinde kullanılmaktadır.Nerede ve hangi amaçla kullandığınıza göre değişmekle birlikte bu kitabın hedef kitlesineuygun bir tanım vermek gerekirse; “Kâr amaçlı olabilir veya olmayabilir, bütün işletmelerinbelli bir tarihte sahip olduğu tüm varlıkların toplamını ve bu varlıkların hangi kaynaklarlasağlandığını gösteren tablodur.”Bilanço nitelikli ve etken yatırımcı olmak için aşılması gereken en önemli mali tablodur.Öncelikle bu önemli tabloyu herkesin anlayabileceği bir şekilde somutlaştıralım. Şimdibilanço denince, hemen aklınıza eski tip, iki kefesi olan terazi gelsin. Sol tarafa, toplamınıöğrenmek istediğiniz varlıklarınızı (nakit, banka mevduatı, alacaklar, elinizdeki çek vesenetler, stoklar, sabit kıymetler) koyun. Karşı kefeye ise bu “var”lıklarınızı nasıl eldeettiğinizi gösteren borçlarınız ve sermayenizi koyun. Ancak temel kural terazinin iki kefesiher zaman birbirine eşit olmalı. Bu eşitlik, az önce bahsettiğimiz muhasebenin temelinioluşturan, mahsup fişleri eşitliğinin makro yansımasıdır. İki tarafı birbirine denk olanelimizdeki terazinin, varlıkları koyduğumuz sol tarafı işlemecilik literatüründe “AKTİF”,diğer tarafı yani borç ve öz sermayemizin toplamını veren kaynaklar ise “PASİF” olarakadlandırılmıştır.Bu isimlendirme, işin özüne oldukça uygundur. Zira bir işletme varlıklarını çalıştırıp parakazanır. Pasif dediğimiz karşı taraf ise tamamen, varlıkların kaynağına işaret eden edilgenkalemlerden oluşmaktadır.1. VARLIKLAR (AKTİF)Bir işletmenin sermayesi, geçmiş yıl kârları, yedek akçeleri ve tüm borçlarının toplamıkarşılığında elde tuttuğu nakit, alacak, stok ve sabit kıymetlerin toplamına varlıklar denir.Yani, yerli veya yabancı kaynakların nasıl ve nerelerde değerlendirildiğini tasnifleyenbölümdür.İfademizi matematiksel denkleme tekrar dökmek gerekirse;Varlıklar = Borçlar + Öz Sermaye79