12.07.2015 Views

borsaokulu

borsaokulu

borsaokulu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Repo işleminde ise durum farklı. Repoda karşılık olarak hazine bonoları kullanılır genellikle.Menkul kıymetlerin geri alma vaadiyle satış işleminin literatürdeki tanımıdır. Sizden parayıalır ve size hazine bonosu verir. Bu işlemler kâğıt üstünde olur ama vade sonunda sizeanaparanızla beraber bir faiz öder. Yine kâğıt üstünde size verdiği bonoyu geri alır. Eminolmamakla birlikte, duyduğum kadarıyla hisse senetlerini de repoya konu etmek için birçalışma varmış. (Bu çalışma artık gerçek oldu; hisse senedi karşılığı repo var amateminat oranları düşük olunca çok tutmadı.) Hisse senedi karşılığı repoda değişik bir şeyolabilir, hisse senedi piyasasına talep getirebilir. (Beklenti karşılanmadı, hisse senetleriteminata sayılırken oranlama zayıf kaldı.)90’lı yılların başında piyasamızda denetim yetersizliğinden dolayı bazı kurumlar yaptıklarıreponun karşılığında olması gereken hazine bonoları olmadan bu işlemleri yapmışlardı. Repokarşılığında toplanan fonları borsaya sokan “uyanık” aracı kurum sahiplerinin borsadakiplanları tutmayınca repo dönüşlerinde alacaklılarına (müşterilerine) taahhüt ettikleriödemeleri gerçekleştiremeyerek iflas etme noktasına geldiler ve arkalarında pek çok mağduryatırımcı bırakarak piyasadan silindiler. Arkalarında telafisi zor mağduriyetler bırakarak…Sermaye piyasalarının emekleme dönemlerinde yapılan bu hatalı uygulamalar sonucu, batanaracı kurumlar dışında önemsediğimiz bir başka taraf var. O dönemlerde hem piyasalarımızhem de yatırımcılarımız acemiydi. Boşluğu gören borsacı görünümlü arsızlar geleceğinpotansiyel yatırımcılarına resmen psikolojik travma yaşatıp “Her koyun kendi bacağındanasılır, ama yedi köye zararı dokunur” misali, yatırımcı kitlesinin hızla bu piyasadanuzaklaşmasına ve halen piyasalarımıza karşı çekingen kalmasına neden olmuşlardır.29. Rüçhan HakkıBorsa terimlerini ele alırken bahsi geçmişti, konunun önemine binaen tekrar etmek gerekirse,bedelli sermaye artırımından faydalanabilme hakkınız var. İşte bu hakkın adı rüçhan hakkıdır.Kelime anlamı olarak karşılığı “öncelik hakkı” demektir. Hukukî bir terimdir aslında.Hisse senetleri fiziken dolaşımda gezmiyor artık demiştik. Piyasalar kaydi sisteme döndü. Busistemde MKK’da hisse senetleri kâğıt formundayken üzerlerinde sermaye artırımına ilişkinkuponlar vardır. Bedelli sermaye artırımına katılma hakkınızı temsil eden kupürlerdir. Diğertaraftan temettü ve bedelsiz sermaye artırım haklarınızı temsile yarayan kupürler de, hissesenedi üzerinde ekli halde yer almaktadır. ( 31.12.2013'te fiziki hisse senetleri tarih oldu.)30. SeansSermaye piyasası araçlarının alım satıma konu olabileceği zaman aralığıdır. Yani, siz şimdihisse senedi piyasasında işlem yaparken, gidip gecenin üçünde, “Uykum kaçtı, gideyim birazhisse senedi alayım.” diyemezsiniz.68

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!