17. Hazine BonosuBiraz önce menkul kıymetleri anlatırken bahsetmiştik. Ama terimler içerisinde tekrardeğinelim. Devletimizin finansman ihtiyacı için özellikle bu kaynak ihtiyacının ülke içindenkarşılanması amacı ile devletimiz tarafından çıkartılan bir menkul kıymet grubunda yer alanborçlanma senedidir.Sizlerden parayı toplar ve sizlere bir para piyasası aracı olan hazine bonosunu verir. Hazinebonosu neymiş; devletin iç borçlanma yoluyla finansman ihtiyacını karşılamak için çıkartılanbir ürün. Vadesi kısadır, bir yıla kadar uzanan vade yapısı vardır, vade bir yılı geçerse adıdeğişir ve bizlerde ona “devlet tahvili” deriz.18. Insider TradingÇok sık duyarsınız bu yabancı tamlamayı. Türkçesi; içerden öğrenenlerin ticareti demektir.Halka açılmış bir anonim şirketin, borsa fiyatını etkileyebilecek önemde olumlu veya olumsuzbir bilginin kamuya açıklanmadan önce öğrenilip, ilgili bilginin haksız yere haksız rekabetoluşturularak şekilde ve kendi lehine kullanarak haksız kazanç sağlanması durumunu ifadeeder.İçerden öğrenenlerin ticareti, bizim kanunlarımızda da, tüm dünyada da yasaklanmış olupağır bir sermaye piyasası suçudur. Türkçe karşılığı, biraz havada kalıyor, onun için InsiderTrading kavramı kullanılıyor.19. İkincil PiyasaBiraz önce birincil piyasa ve halka arzdan bahsetmiştim. Birincil piyasa neydi? Şirketlerin ilkdefa halka arz edildiği, alıcıyla satıcının karşılaştığı piyasa iken, ikincil piyasa ise, dahaönceden halka arz edilmiş menkul kıymetlerin el değiştirdiği, paraya çevrilebildiği, eldeğiştirebildiği piyasadır. Sizlerin sürekli televizyonlardan, gazetelerden takip ettiğiniz borsadüştü, borsa çıktı haberleri ikincil piyasa dediğimiz yerlerde gerçekleşen işlemlerinneticesidir.İkincil piyasa; daha önceden halka arz edilmiş ürünlere likidite sağlayan sermayepiyasalarının olmazları arasında yer alan önemli bir platformdur.20. İmtiyazlı HisseSahiplerine temettü, rüçhan hakkı ve oy hakkı gibi konularda ayrıcalık tanıyan özelliklipaylardır. Değerli okuyucular, bir sermaye piyasasında imtiyazlı hisseden bahsediliyorsa,eşitlik ilkesiyle çeliştiğinden “halka açık” kavramıyla uyuşmamaktadır.21. İşlem HacmiPara ve miktarın çarpımıyla bulunur. Bakınız burası önemli. Genelde işlem miktarı ilekarıştırılır. Parasal bir ifadedir, para ve miktarın çarpılmasıyla bulunur. Basit bir örnekverelim;64
10 tane domates aldım, tanesi 5 liradan 10*5 yani toplam 50 lira. İşlem hacminiz 50 liraolurken işlem miktarınız ise 10 tane domates olmaktadır. Yani 10 tane domates alım-satımakonu olduğundan, işlem miktarı 10 adettir, işlem hacmi ise 50 liradır.22. İtfaKelime anlamı, söndürme demektir. İtfaiye, bu kelimeden türetilmiştir zaten. Sermayepiyasalarında ise hazine bonosu, tahvil gibi borçlanma araçlarının faiz borcunu söndürmekyani ödemek anlamına denk düşer.23. KurtajÖnceki satırlarda bahsetmiştim, aracı kurumlar üzerinden alım satım yapabiliyorsunuz.Şahsen borsaya gidip alıp satamazsınız. Eee, tabii aracı kurum da (yatırım kuruluşu) buhizmetin karşılığında bir hizmet bedeli almalı. Siz buna komisyon diyorsunuz. İşte, sizinödediğiniz komisyonun mesleki literatürümüzdeki karşılığı, “kurtaj”dır. Dikkat! Üzeri noktalıkürtaj ile karıştırmayın.24. MCAP (Market Capitalization)Değerli okurlar, Dünya Sermaye Piyasaları’nda son derece önem verilen, diğer taraftanülkemizde öneminin pek kavranmadığına inandığım bir değer tespit ölçütüdür. Hepduyarsınız, BİST'in toplam piyasa değerine ilişkin bazı rakamlar açıklanır. BİST’in piyasadeğeri 2012 Ağustos itibarı ile 480 milyar TL. civarıdır. Bu rakamı, borsada oluşan fiyatlar ilesürekli yeniden hesaplayıp duyururlar. Fakat bu açıklanan rakam, BİST’te işlem gören tümfirmaların, halka açıklık oranlarının yüzde yüz olduğu varsayımı ile ortaya çıkan rakamdır.MCAP ise, halka açık ve alım satıma konu olan hisse senetlerinin, borsada oluşan fiyatlar ileçarpımı vasıtası ile bulunur. Tüm dünya piyasalarında MCAP rakamları dikkate alınır veitibar görür.Bir şirketin piyasa değeri, borsa fiyatı ile sermayesinin çarpımı ile bulunur. Neden sermaye ileçarpılır? Çünkü sermayenin her bir TL.’si bir adet hisse demektir. Bu sebepten ötürü“sermaye” ile çarpılır.Diğer taraftan MCAP’de ise, sermayenin halka açık kısmı yani alım satıma konu olan,borsada işlem gören hisse adedi ile borsa fiyatını çarpınca ilgili kavramın (MCAP) ifade ettiğirakamı buluruz. Önemli bir ayrıntıdır, MCAP ile piyasa değeri birbirinden farklı ifadelerdir.Değerli okurlarım, MCAP konusuna değinmişken, Türk hisse senetleri piyasamızı, MCAPyaklaşımı ile görebilmeniz adına aşağıda sizler için bir tablo hazırladım. Tabloya ilişkinbirkaç açıklama yapmak isterim. “Baz hisse” dediğimiz; ilgili rakamlar hazırlanırken dikkatealınan hisse sayısını ifade eder. Baz hisseler, ilgili ülkelerin her açıdan en büyük firmaları65
- Page 2 and 3:
ARİF ÜNVER ile SERMAYE PİYASASIv
- Page 4 and 5:
her güzelliği hak eden Anadolu to
- Page 6 and 7:
GRAFİKLER ........................
- Page 8 and 9:
İKİNCİ KISIMMALİ TABLOLAR ve AN
- Page 10 and 11:
1. Türev Piyasalar ...............
- Page 12 and 13:
KAYNAKÇA1. Muharrem KARSLI, Sermay
- Page 14 and 15: Bu satırlarda ifade etmek istedikl
- Page 16 and 17: Ülkemize, sermaye piyasamızın t
- Page 18 and 19: Bu motivasyonumuzda, ülkemizin nad
- Page 20 and 21: görmediğiniz ve tanımadığını
- Page 22 and 23: 1970'li yılların hemen başında
- Page 24 and 25: İlk önce Sayın Muharrem KARSLI (
- Page 26 and 27: (SPK) oluyor. Nikâh memurumuz ayn
- Page 28 and 29: 4. Spekülatör ve Yatırımcı İl
- Page 30 and 31: olmaz. Diğer taraftan spekülatif
- Page 32 and 33: Elbette, borsa çok daha riskli. Bu
- Page 34 and 35: ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYATIRIMCI PROFİL
- Page 36 and 37: 2. Sermaye Piyasası Yatırımcıs
- Page 38 and 39: Çünkü bu kadar geniş kitlelerin
- Page 40 and 41: olacaktır. Aksi halde, borsada yat
- Page 42 and 43: DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBORSA1. Borsa Ne
- Page 44 and 45: BEŞİNCİ BÖLÜMMALİ PİYASALAR
- Page 46: Şimdi menkul kıymetler grubunda,
- Page 50 and 51: ALTINCI BÖLÜMSERMAYE PİYASASI KU
- Page 52 and 53: İstanbul çatısı altında devam
- Page 54 and 55: 4. Opsiyon PiyasalarıBir de Opsiyo
- Page 56 and 57: vasıtasıyla yaparsınız alım-sa
- Page 58 and 59: YEDİNCİ BÖLÜMBORSA TERİMLERİD
- Page 60 and 61: Bu nedenle borsamızda işlem göre
- Page 62 and 63: Formülü önceki satırlarda gör
- Page 66 and 67: dikkate alınarak seçilmiştir. T
- Page 68 and 69: Repo işleminde ise durum farklı.
- Page 70 and 71: 32. Takas İşlemiTakas kavramını
- Page 72 and 73: kazandığınız zaman, kazandığ
- Page 74 and 75: İKİNCİ KONUMALİ TABLOLAR ve ANA
- Page 76 and 77: Halka açık şirketlerin üzerinde
- Page 78 and 79: Şimdi biz borsa yatırımcıları
- Page 80 and 81: Üstteki bilanço eşitliğinin sol
- Page 82 and 83: Ayrıca, yine bir yıldan uzun sür
- Page 84 and 85: Dolayısıyla işletmelerin sahip o
- Page 86 and 87: 2.3. Öz Varlık (Öz Sermaye)Öz v
- Page 88 and 89: sözleşmede özel bir kullanıma t
- Page 90 and 91: çıkartılmıştır. Bununla birli
- Page 92 and 93: DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ DENET
- Page 94 and 95: kârı üzerinden devlete ödenmesi
- Page 96 and 97: İKİNCİ BÖLÜMAMAÇ1. Mali Anali
- Page 98 and 99: ÜÇÜNCÜ BÖLÜMLİKİDİTE ORANL
- Page 100 and 101: Dolayısıyla şirketin, geçmiş d
- Page 102 and 103: Başka hangi oranlar var. Mesela, t
- Page 104 and 105: ABC ve XYZ isimli iki adet şirketi
- Page 106 and 107: ABC ŞirketiXYZ ŞirketiNet Kâr /
- Page 108 and 109: ALTINCI BÖLÜMFAALİYET ORANLARIŞ
- Page 110 and 111: Rakamlarını yerlerine koyar isek,
- Page 112 and 113: Yani bu ne demek? Bu şu demek, ilg
- Page 114 and 115:
Toplam piyasa değeri kadar bir kay
- Page 116 and 117:
5. Bedelsiz Sermaye Hakkında Yanl
- Page 118 and 119:
Bakın bunlar önemli ayrıntılar,
- Page 120 and 121:
ambaşka işlerle karşılaşırız
- Page 122 and 123:
defter değeri 1,60 olarak ortaya
- Page 124 and 125:
portakallar getiriyor, vatandaş ge
- Page 126 and 127:
(Grafik 2) BİST 100 - HaftalıkArt
- Page 128 and 129:
Göreceli Güç Endeksi'nin adı bi
- Page 130 and 131:
2. Bollinger BantlarRSI tek başın
- Page 132 and 133:
ortadaki bant ise, fiyatların orta
- Page 134 and 135:
(Grafik 8) BİST 100Bu ne demek? Bu
- Page 136 and 137:
(Grafik 10) BİST 100 - Yükselen T
- Page 138 and 139:
Hareketli ortalamalar; hissenin aç
- Page 140 and 141:
(Grafik 13) BİST 100 - Golden Cros
- Page 142 and 143:
3.4. Peki, Bu Seviyelerin Tespiti N
- Page 144 and 145:
İlgili hissenin tavan fiyatına, m
- Page 146 and 147:
BEŞİNCİ KONUALTERNATİF PİYASAL
- Page 148 and 149:
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDÖVİZDövizin y
- Page 150 and 151:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMALTINAltın ente
- Page 152 and 153:
BEŞİNCİ BÖLÜMDİĞER ÜLKE BOR
- Page 154 and 155:
Altın fiyatları çok çok yukarı
- Page 156 and 157:
yetişemediğimiz için, eğitimler
- Page 158 and 159:
Yıllar Toplam İşlem Hacmi (milyo
- Page 160 and 161:
SEKİZİNCİ KONUSON SÖZLERBİRİN
- Page 162 and 163:
Eldeki hisseleri satınca, hemen ne
- Page 164:
edilmesi, portföy yatırımlarınd