kazandığınız zaman, kazandığınızı, size halka açılma aşamasında teveccüh gösterip ortak olaninsanlarla paylaşmıyorsunuz.O zaman neden halka açıldınız? Bunu bir anlatır mısınız? O zaman bankadan krediçekseydiniz ya! 10 milyon kredi çekseydiniz, bunun bir faizi var. Şu an %10- 15’lerseviyesinde, her neyse maliyeti öderdiniz. Faizinizi öderdiniz, sıkıntı yok borcunuz da umarızki biterdi.Eee aldınız orta, küçük ölçekli yatırımcıdan sıfır maliyetle paraları, dediniz ki; “Bizbüyüyeceğiz, para kazanacağız” falan filan. Eee adamı yıllarca süründürüp paraödemiyorsunuz! Yahu neden geliyorsunuz o zaman borsaya! Yani neden? Temettü konusuderin bir mevzu, birçok kişinin tepkisini çekeceğimi biliyorum, bu konuyu ele almakla. Amahiç sorun değil. Çünkü borsalarda fiyat mekanizmasını sağlayan en önemli olgu temettüdür.Neden temettü alacağız, almalıyız? Temettü mekanizması borsaların var olmasebeplerindendir. En önemli unsur olması nedeniyle, temettüyü, borsanın kalbinebenzettiğimiz şu metafor yanlış olmayacaktır; “Eğer kalp, ritim bozukluğu yaşıyorsaborsanın sağlık sorunu yaşadığı bir realitedir.”Şimdi değerli okurlar, temettü konusunun önemini izah etmek adına bir örnek vermek,konuyu daha iyi kavramamızı sağlayacaktır. 10 liralık bir hisse senedini ele alalım. Borsadaalım-satım fiyatından bahsedelim. Genelde yılda bir kere temettü ödüyor ve ortalama hissebaşına 1 lira temettü ödemesi gerçekleşiyor olsun…Şimdi bu ne demek? Siz hisse senedini 10 liradan satın alıyorsunuz ve bir yıl sonra ancak birlira temettü alıyorsunuz. Bu şu anlama geliyor; siz yılda ilgili hisse senedinden yüzde 10 getirisağlıyorsunuz. Şimdi konuya bir başka açıdan bakalım, o esnada dünyada kriz çıktı,ekonomilerde geçici bir çalkantı oldu ve dolayısıyla sermaye piyasaları yönünü aşağıyaçevirdi. Hisse senediniz 5 liraya düştü, çok üzülür müsünüz? Biraz üzülürsünüz ama şunubiliyorsunuz, faizler % 8–10 seviyesinde. Ben 10 liradan aldım, eee yılsonunda adamgenellikle, 1 lira, 1 dolar neyse temettü veriyor. Yüzde 10 paramı alıyorum zaten. Eee hissesenedini de satmam, nasıl olsa her sene bu seviyelerde temettü ödüyor bu firma. Ortamdüzelince elimdeki hisseler eski seviyesine çıkar.Çıkıyor da zaten. Neden çıkıyor? Piyasalarda şöyle bir durum var, siz hisse senedini 10liradan aldınız, 1 lira temettü ödüyor. Yani yüzde 10 düzeyinde beklenen getiriniz var. 5liraya düştü diyelim, kriz çıktı piyasada, ters bir şey oldu. Firma yine 1 lira potansiyel temettüödemeye devam edebilir. Eee 5 liraya düşünce hemen alıcı geliyor ilgili hisseye…72
Neden? Çünkü siz % 10’a razı olup satın almışsınız. Piyasalardaki genel faiz düzeyi % 8- 10bandında seyrettiğinden, hisse senedinin potansiyel temettü getirisi size yetiyor. Sizin 1 liratemettü almak için 10 liradan satın aldığınız hisse senedi 5 liraya düşmüş ve başkacayatırımcılar şöyle bir hesap yapıyor;5 liradan al, beklenen temettü hâlâ 1 lira. Kısacası %20 potansiyel temettü manasınageldiğinden hemen alım yönünde pozisyon tutuyorlar. Ve başka yatırımcılarında gerçeğigörmesi ile hisse senedi kademeli olarak eski seviyelerine çıkıyor. Yeni bir yatırımcı piyasadüşünce, başlıyor satın alacak hisse aramaya. Bakıyor ki ilgili hisse fiyatı 5 lira, beklenentemettü getirisini düşünerek hemen alıyor. Yani o potansiyel kâr payını almak içinotomatikman alıcı geliyor. Temettü ne kadar önemli görüyorsunuz değil mi?Bir hisse senedinin aşırı şekilde düşmesine bile engel oluyor. Konunun önemine binaenmübalağa edersek, sistem doğru işlediğinde spekülatöre bile gerek kalmayacak. Ama temettüödemeyen bir firma 10 liraydı 10 dolardı fiyatı, aldınız 5 liraya düştü. İşte orada kalıyor.Çünkü 5 liradan yukarıya gitmesi için somut bir sebep kalmıyor ortada. Ancak piyasalardüzelecek de, falan da filan da. Bu açıdan baktığımızda, temettüye “kabahati örten güzel huy”diyebiliriz.Ama o 1 lira, yüzde 10’a gelen temettüyü ödüyor olsaydı, bakın bu yüzde 10 derken de bunuörnek piyasa faizleri %10 civarında olduğu için söylüyorum. Yani o zaman 5 liraya düşseydibir sürü alıcı gelecekti. Temettü ödemeyen adamın firmasına neden ortak olsunlar? Yani, ortave uzun vadeli yatırımcıdan bahsediyorum. Diğerleri ancak spekülasyon için alınır, çok güçlüvs. ama dayanağı soyut. Fiyat mekanizmasının sağlıklı işlemesini sağlayan en önemli unsurtemettüdür, değerli okurlar…Temettü müessesesinin önemini anlıyorsunuz değil mi? Dolayısıyla, ileridekianalizlerimizi, özellikle mali analizi yaparken temettünün ne kadar önemli olduğunu vetemettü verenleri de harıl harıl aramaya başlayacağınızı biliyor ve inanıyorum. Değerliokurlar, terimler konusunda ilerlerken piyasamızın kalbi olarak nitelendirdiğimiz temettüolgusunu detaylıca ele almaya çalıştık.Açıkçası her bir terimi derinlemesine ele alabilirdik. Ancak, özellikle temettü kısmı,diğerlerinin var olma sebebi olması hasebiyle çok daha fazla üzerinde durmaya layıktır. Şuana kadar anlattığımın on katı, yirmi katı anlatabilirim. Ama dediğim gibi, başlardasöylediğim gibi, yeteri kadar kulağınızı doldurmaya çalışıyorum. Terimler bölümü, kabaca buşekilde. Fakat bakınız terimler dedik, içinden temettü çıktı, bir şeyler çıktı. İlerleyenbölümlerde analiz yöntemleri, özellikle mali analiz konusuna girdiğimizde daha detaylı birşekilde ilgili konuları inceleme fırsatı bulacağız.73
- Page 2 and 3:
ARİF ÜNVER ile SERMAYE PİYASASIv
- Page 4 and 5:
her güzelliği hak eden Anadolu to
- Page 6 and 7:
GRAFİKLER ........................
- Page 8 and 9:
İKİNCİ KISIMMALİ TABLOLAR ve AN
- Page 10 and 11:
1. Türev Piyasalar ...............
- Page 12 and 13:
KAYNAKÇA1. Muharrem KARSLI, Sermay
- Page 14 and 15:
Bu satırlarda ifade etmek istedikl
- Page 16 and 17:
Ülkemize, sermaye piyasamızın t
- Page 18 and 19:
Bu motivasyonumuzda, ülkemizin nad
- Page 20 and 21:
görmediğiniz ve tanımadığını
- Page 22 and 23: 1970'li yılların hemen başında
- Page 24 and 25: İlk önce Sayın Muharrem KARSLI (
- Page 26 and 27: (SPK) oluyor. Nikâh memurumuz ayn
- Page 28 and 29: 4. Spekülatör ve Yatırımcı İl
- Page 30 and 31: olmaz. Diğer taraftan spekülatif
- Page 32 and 33: Elbette, borsa çok daha riskli. Bu
- Page 34 and 35: ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYATIRIMCI PROFİL
- Page 36 and 37: 2. Sermaye Piyasası Yatırımcıs
- Page 38 and 39: Çünkü bu kadar geniş kitlelerin
- Page 40 and 41: olacaktır. Aksi halde, borsada yat
- Page 42 and 43: DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBORSA1. Borsa Ne
- Page 44 and 45: BEŞİNCİ BÖLÜMMALİ PİYASALAR
- Page 46: Şimdi menkul kıymetler grubunda,
- Page 50 and 51: ALTINCI BÖLÜMSERMAYE PİYASASI KU
- Page 52 and 53: İstanbul çatısı altında devam
- Page 54 and 55: 4. Opsiyon PiyasalarıBir de Opsiyo
- Page 56 and 57: vasıtasıyla yaparsınız alım-sa
- Page 58 and 59: YEDİNCİ BÖLÜMBORSA TERİMLERİD
- Page 60 and 61: Bu nedenle borsamızda işlem göre
- Page 62 and 63: Formülü önceki satırlarda gör
- Page 64 and 65: 17. Hazine BonosuBiraz önce menkul
- Page 66 and 67: dikkate alınarak seçilmiştir. T
- Page 68 and 69: Repo işleminde ise durum farklı.
- Page 70 and 71: 32. Takas İşlemiTakas kavramını
- Page 74 and 75: İKİNCİ KONUMALİ TABLOLAR ve ANA
- Page 76 and 77: Halka açık şirketlerin üzerinde
- Page 78 and 79: Şimdi biz borsa yatırımcıları
- Page 80 and 81: Üstteki bilanço eşitliğinin sol
- Page 82 and 83: Ayrıca, yine bir yıldan uzun sür
- Page 84 and 85: Dolayısıyla işletmelerin sahip o
- Page 86 and 87: 2.3. Öz Varlık (Öz Sermaye)Öz v
- Page 88 and 89: sözleşmede özel bir kullanıma t
- Page 90 and 91: çıkartılmıştır. Bununla birli
- Page 92 and 93: DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ DENET
- Page 94 and 95: kârı üzerinden devlete ödenmesi
- Page 96 and 97: İKİNCİ BÖLÜMAMAÇ1. Mali Anali
- Page 98 and 99: ÜÇÜNCÜ BÖLÜMLİKİDİTE ORANL
- Page 100 and 101: Dolayısıyla şirketin, geçmiş d
- Page 102 and 103: Başka hangi oranlar var. Mesela, t
- Page 104 and 105: ABC ve XYZ isimli iki adet şirketi
- Page 106 and 107: ABC ŞirketiXYZ ŞirketiNet Kâr /
- Page 108 and 109: ALTINCI BÖLÜMFAALİYET ORANLARIŞ
- Page 110 and 111: Rakamlarını yerlerine koyar isek,
- Page 112 and 113: Yani bu ne demek? Bu şu demek, ilg
- Page 114 and 115: Toplam piyasa değeri kadar bir kay
- Page 116 and 117: 5. Bedelsiz Sermaye Hakkında Yanl
- Page 118 and 119: Bakın bunlar önemli ayrıntılar,
- Page 120 and 121: ambaşka işlerle karşılaşırız
- Page 122 and 123:
defter değeri 1,60 olarak ortaya
- Page 124 and 125:
portakallar getiriyor, vatandaş ge
- Page 126 and 127:
(Grafik 2) BİST 100 - HaftalıkArt
- Page 128 and 129:
Göreceli Güç Endeksi'nin adı bi
- Page 130 and 131:
2. Bollinger BantlarRSI tek başın
- Page 132 and 133:
ortadaki bant ise, fiyatların orta
- Page 134 and 135:
(Grafik 8) BİST 100Bu ne demek? Bu
- Page 136 and 137:
(Grafik 10) BİST 100 - Yükselen T
- Page 138 and 139:
Hareketli ortalamalar; hissenin aç
- Page 140 and 141:
(Grafik 13) BİST 100 - Golden Cros
- Page 142 and 143:
3.4. Peki, Bu Seviyelerin Tespiti N
- Page 144 and 145:
İlgili hissenin tavan fiyatına, m
- Page 146 and 147:
BEŞİNCİ KONUALTERNATİF PİYASAL
- Page 148 and 149:
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDÖVİZDövizin y
- Page 150 and 151:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMALTINAltın ente
- Page 152 and 153:
BEŞİNCİ BÖLÜMDİĞER ÜLKE BOR
- Page 154 and 155:
Altın fiyatları çok çok yukarı
- Page 156 and 157:
yetişemediğimiz için, eğitimler
- Page 158 and 159:
Yıllar Toplam İşlem Hacmi (milyo
- Page 160 and 161:
SEKİZİNCİ KONUSON SÖZLERBİRİN
- Page 162 and 163:
Eldeki hisseleri satınca, hemen ne
- Page 164:
edilmesi, portföy yatırımlarınd