bayburticd2009.pdf 6984KB May 03 2011 12:00:00 AM

T. 3 EKONOMĠK VE SOSYAL FAALĠYETLERĠN SONUÇLARININ ÇEVRENĠNTAġIMA KAPASĠTESĠNĠ AġMAYACAK ġEKĠLDE PLANLANMASIEkonomik büyüme çevreye zarar riskini her zaman yanında getirir. Çünkü çevre kaynakları üzerinde herzaman artan bir baskı yükler. Ancak, bu noktada önemle üzerinde durulması gereken bir konu, kaynak kullanımınıntahrip edici bir tarzda değil devamlılığı sağlayacak bir anlayıĢ içerisinde ele alınması ve yönetilmesidir.Çevre yönetimi, insan faaliyetleri ile doğal çevrenin bileĢenleri olan; hava, su, toprak vb. arasındaki iliĢkiyidiğer meslek guruplarıyla ortaklaĢa çalıĢmalar yaparak incelemektir. Bu amaçla baĢlıca kullanılan yöntemlerarasında Çevresel Etki Değerlendirmesi gelmektedir. Bu bağlamda, ekonomik ve sosyal faaliyetlerin çevresorunlarına yol açmayacak biçimde planlanması ve uygulaması gerekmektedir.Ġlimizde bu tür yatırım yapacak olan Kurum ve kuruluĢlara müdürlüğümüzce, yönetmeliklere uygun olarakgereken raporları hazırlatılmakta, gerekli tedbirleri aldırtmakta ve değerlendirmeler sonucu gereği yapılmaktadır.T. 4 ÇEVRENĠN ĠNSAN PSĠKO-SOSYAL ĠHTĠYAÇLARI UYUMUNUN SAĞLANMASIYeryüzünde bütün canlılar, güneĢ, hava, toprak ve su gibi doğal kaynakları kullanma yoluyla birbirinebağımlıdır. Ġnsan da bir canlı olarak bu zincirin bir halkasıdır. Ġnsanların iyi bir çevrede temiz hava, temiz su ve yeĢilbir ortamda yaĢama isteği doğal bir ihtiyacın gereğidir. Ġnsanın içinde bulunduğu fiziksel çevrenin aynı zamandainsanın psikolojik ihtiyaçları için de önemli olduğu kanaati son yıllarda yaygınlık kazanmıĢtır. Böylece fiziksel çevreolgusu psikoloji disiplininin ilgi alanlarından bir tanesi haline gelmiĢtir.Ġnsan eylemleri ve davranıĢlarının tamamı fiziksel çevre içinde yer almaktadır ve bu yüzden insanın fizikselçevresini hafife almaması gerekmektedir.Fiziksel çevre insanın fizyolojik ve psikolojik sağlığı üzerinde geniĢ vesürekli etki yapmaktadır. Psikologlar sağlığın yalnızca insana özgü olmadığına, insan ve çevrenin bir sitemoluĢturduklarına ve insan sağlığının belli bir ekolojik ortam içerisinde insan-çevre etkileĢiminin bir iĢlevi olduğunaiĢaret etmektedir. Bu çerçevede, fiziksel çevrenin insan üzerinde baskı ve gerilim oluĢturabilecek özelliklerinitanımlayıp, bunların ortadan kaldırılabilmesi için uygun planlamaların yapılması gerekmektedir. Bilindiği gibi çevreselplanlamanın hedefleri arasında her çeĢit kirliliğin ve çevresel bozulmanın önüne geçilerek düzeltilmesinin yanı sıra,çevresel kalitenin insanın psikososyal ihtiyaçlarına cevap verecek Ģekilde korunması da yer almaktadır. Bu noktadaçevrenin insan psikososyal ihtiyaçlarıyla uyumunu sağlanması konusunda yapılması gereken planlama süreçlerini,insan üzerinde baskı ve gerilim oluĢturabilecek fiziksel özellikleri de belirleyerek ortaya koyabiliriz.-Fiziksel çevre fiziksel açıdan tehdit olabilir. AĢırı soğul, aĢırı sıcak ve kirli hava insan için fiziksel bir tehdittir.Tüm çevre kirliliğini önleyici planlamaya ihtiyaç vardır.-Çevrenin birey veya toplumla uyumsuzluğu gerilim nedeni olmaktadır. Ġnsan eylemlerini sınırlayan vehedeflerine varmasını engelleyen çevreler bunalıma götüren faktörler olmaktadır. Çarpık kentleĢme, yetersiz altyapı,trafik karmaĢası bireyler üzerinde gerilim etkisi yapmaktadır. Bu gibi olumsuzlukları ortadan kaldırıcı kapsamlı uyumplanlarının gerçekleĢtirilmesi gereklidir.-Belli bir çevreye önceden atfedilmiĢ olumsuz sıfatlar o çevrede bulunanlar üzerinde negatif ruhsal etkilereneden olmaktadır.-Belli bir çevre ile burada yaĢayanların etkileĢiminin, yoğun enerji ve kaynak gerektirmesi gerilim sebebiolabilmektedir.Ġnsanın yaĢadığı ortamı planlayan plancı ve tasarımcılar, insanların çevrelerine uyum sağlamaları veçevreleriyle iliĢkilerini rahat bir düzeyde yürütebilmeleri için çevresel stresin niteliğini ve niceliğinidenetleyebilmelidir.Fiziksel çevre ve özellikle bunun alt bileĢeni olan mimari ve Ģehirsel çevrenin insan ruh dünyasına, zihinsel ,entelektüel hayatına ve psikolojik sağlığına etkilerinin farkına varılması plancıların sorumluluklarını arttırmaktadır.210