HAZAR WORLD - SAYI 43 Haziran 2016
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NATO ZİRVESİ<br />
askeri ortaklığını derinleştiren Rusya karşısında uykudan<br />
uyanılmasına ve Doğu Avrupa ve Karadeniz Bölgesi’nde<br />
İttifak’ın yeni acil önlemler almasına neden oldu. 1<br />
Rusya, NATO’nun Akdeniz ve Ortadoğu bölgesinde mutlak<br />
askeri üstünlüğüne karşı da harekete geçmekte geç<br />
kalmadı. Arap Baharı ile başlayan siyasal demokratikleşme<br />
ve değişim hareketini, kendi ulusal güvenliğine karşı<br />
bir tehdit olarak tanımladı. Kremlin, ABD-NATO-AB üçlüsünün,<br />
demokrasi ve insan hakları gerekçesiyle iç işlerine<br />
müdahale ettiğini öne sürerek Suriye İç Savaşı’nda BM<br />
Güvenlik Konseyi’nde üç kez veto hakkını kullanıp Esad<br />
rejimine siyasal ve askeri desteğini sürdürdü. Rusya, sürpriz<br />
bir şekilde, 2015’te Esad’ın askeri destek amaçlı olarak<br />
çağrıda bulunduğu gerekçesiyle Suriye’ye askeri müdahalede<br />
bulunduğunu hatırlayalım. Rus Ordusu, kara, deniz<br />
ve hava kuvvetleriyle Esad rejimine askeri destek verirken,<br />
Rusya harekâtın hukuki meşruiyet kaynağını IŞİD/<br />
DAEŞ terör örgütüyle mücadele temasına dayandırmasına<br />
rağmen, NATO askeri kaynaklarının istihbarat makamları,<br />
Rus uçakları ve tanklarının Suriyeli muhalif grupları<br />
bombardıman ettiği, hastane ve sivil yerleşim merkezlerini<br />
hedef aldıklarını açıkladılar. Rusya, ayrıca Çin donanmasıyla<br />
Karadeniz ve Akdeniz’de müşterek askeri tatbikatlar<br />
düzenleyerek, NATO ve ABD’ye meydan okudu. 2 2015’te<br />
Suriye sınırı yakınında Türk hava sahasını ihlal eden Rus<br />
SU-24 uçağının Türk F-16 uçağı tarafından düşürülmesine<br />
karşılık NATO ve ABD, Türkiye’ye destek vererek, Rusya<br />
karşısında ittifakın Türkiye’yi savunma konusundaki<br />
taahhütlerinin arkasında olduğunu yüksek sesle dile getirdi.<br />
Rusya Baltık ve Akdeniz hattında NATO’nun kara<br />
sınırlarındaki genişlemesini durdurmakta yetersiz kalınca<br />
Kremlin denge olarak Rus deniz gücü ve hava gücünü provokatif<br />
olarak devreye soktu. Neticede Rusya’nın ittifak<br />
üyeleri üzerinde güvenlik baskısı kurmayı hedef edinen<br />
sürekli gerginlik politikasını çözüm olarak benimsediğini<br />
söylemek mümkün.<br />
POLONYA ZİRVESİNİN SEMBOLİK TARİHİ ANLAMI VE<br />
YENİ STRATEJİLER<br />
Varşova’da 8-9 Temmuz <strong>2016</strong>’da düzenlenecek zirvenin<br />
sembolik ve tarihi anlamı, NATO’nun kuruluşundan 67<br />
yıl sonra ittifakın eskiden düşmanı olan ancak yeni dost<br />
ve müttefik üyesi konumundaki Polonya’nın başkentinde<br />
yeni stratejilerin uzun vadeli siyasi ve askeri konseptlerin<br />
yeniden tespit edileceği yol haritasının temel koordinatlarının<br />
çizilecek olmasından geliyor. Peki, gelecekteki yeni<br />
NATO’da Ukrayna, Gürcistan, İsveç, Finlandiya, eski<br />
Doğu Bloku’nun geri kalan ülkeleri ve Karadağ yer alacak<br />
mı? NATO askeri yapılanmasında yeni üsler tesis edip<br />
nükleer ve konvansiyonel olarak askeri gücünü artıracak<br />
yeni tedbirler alacak mı? Siber savunma, terörle mücadele,<br />
1 Mesut Caşın: “Future of NATO and Atlantic Security after the 2014 Wales<br />
Summit”, Hazar Strategy Institute, 24 October 2014, http://www.hazar.org/<br />
blogdetail/blog/future_of_nato_and_atlantic_security_after_the_2014_wales_<br />
summit_942.aspx.<br />
2 Mesut Caşın: “First Non-Coastal States Flag Shows Against to NATO Mare<br />
Nostrum: Sino-Russian Entente Naval Exercise in Mediterranean”, Hazar Strategy<br />
Institute, 27 May 2015, http://www.hazar.org/blogdetail/blog/first_non_coastal_states_flag_shows_against_to_nato_mare_nostrum_sino_russian_entente_naval_exercise_in_mediterranean_1290.aspx.<br />
Rusya ile NATO arasındaki<br />
gerilimli ilişki sürerken, Rusya,<br />
NATO’nun genişlemesini ulusal<br />
güvenliğe tehdit olarak<br />
değerlendiriyor.<br />
Doğu Avrupa topraklarında hava savunma füzeleri konuşlandırılması<br />
planlanıyor mu? NATO’nun Avrupa’daki<br />
taktik nükleer silahlarının modernizasyonu hangi aşamada?<br />
Müttefikler, Wales NATO Zirvesi’nde karar aldıkları<br />
üzere savunma harcamalarını artırırlar mı? İkinci Dünya<br />
Savaşı’nda “Europe First” ilkesini taviz vermeden takip<br />
eden Washington, Pasifik ve Çin’deki gelişmeleri dikkate<br />
alarak, savunma önceliğinde değişikliğe gider mi? Rusya<br />
ve NATO ilişkileri Varşova Zirvesi sonrasında daha da<br />
sertleşip yeni Soğuk Savaş dalgalarına sürüklenerek silahlanma<br />
yarışını tetikler mi? Rusya, NATO karşısında<br />
uzlaşmaz tutumundan vazgeçerek, Batı ile normalleşme<br />
yolunu seçebilir mi? Başkan Putin, gelecekte Çin ve Batı<br />
karşısındaki tarihi seçimini ne yönde yapabilir? Rusya, 21.<br />
yüzyılda ne tür bir güvenlik stratejisini hedefliyor? Putin<br />
sonrasında Rusya ve NATO ilişkileri nasıl şekillenebilir?<br />
Bu ve benzeri soruların olası cevaplarındaki belirsizliğin,<br />
geleceğin 20 yıllık askeri, siyasi, bölgesel ve küresel savunma<br />
stratejilerini etkileyeceğini söylemek mümkün. Rusya<br />
ile NATO arasındaki gerilimli ilişki sürerken, Rusya,<br />
NATO’nun genişlemesini ulusal güvenliğe tehdit olarak<br />
değerlendiriyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in<br />
imzasından geçen yeni askeri doktrininde Moskova’ya<br />
yönelik başlıca dış tehdit olarak NATO’nun genişlemesi,<br />
12 HAZİRAN <strong>2016</strong> <strong>SAYI</strong> <strong>43</strong>